5510 SAYILI Kanun’la yapılan düzenlemeyle ölüm sigortasından maaşa hak kazanma koşulu, en az 1800 gün prim ödeme şartına bağlıdır. Ancak 5 yıldan beri sigortalı bulunup (borçlanma süreleri hariç olmak üzere) sigortalılık süresi içinde en az 900 gün, malullük,
Yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmaktadır. 1 Ekim 2008 gününden önce vefat eden erkek sigortalılar için askerlik borçlanması ile birlikte 900 gün tamamlanabiyorsa hak sahiplerine ölüm maaşı bağlanmaktadır. 1 Ekim 2008 gününden sonra vefat edenler bu haktan yaralanamıyorlar.
KİMLER HAK SAHİBİDİR: Sigortalının eşi, çocukları ve ana-babası hak sahibi sayılmaktadır. EŞ: Sigortalının ölümü ile dul kalan eşe aylık bağlanmaktadır. Dul eşin çalışıp çalışmaması ya da kendi çalışmaları nedeniyle emekli maaşı alması dul maaşı almasını engellemez. Dul Kadın evlendiği takdirde maaşı kesilir. Boşanırsa yeniden maaşı başlar.
KIZ ÇOCUKLAR: Evli olmamaları evli olmakla birlikte sonradan boşanmaları halinde yaşlarına bakılmaksızın ölüm maaşı almaya devam ederler. Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına tabi çalışmaları halinde maaşları kesilir. İşten ayrıldıklarında yeniden başlar.
ERKEK ÇOCUKLAR: Öğrenci değillerse 18 yaşını doldurdukları tarihte ölüm maaşları kesilir. Orta öğretimde okuyorlarsa 20, yüksek örenim görüyorlarsa 25 yaşına kadar ölüm maaşı almaya devam ederler.
ANA-BABA: Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere ana- babanın kendi maaşları olmamak koşulu ile yüzde 25 oranında ölüm maaşı bağlanır.Ana-babanın 65 yaşın üzerinde olması halinde artan hisseye bakılmaz
MALUL ÇOCUKLAR Ölen sigortalının malul çocuğu bulunuyorsa ve Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az yüzde 60 oranında yitirmiş olan çocuklar erkek olsa da yaşına bakılmaksızın ölüm maaşı bağlanır
Ölüm maaşı bağlanması için tahsis talep dilekçesi verilmesi gerekmektedir. Aktif olarak çalışırken vefat edenlerin hak sahipleri ölümüm olduğu yerdeki Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurmalıdır. Ölüm maaşı ölümü takip eden aydan itibaren başlar.
Ölüm tarihinden tahsis talep tarihine kadar beş yıl geçmemiş se ölüm tarihinden tahsis talep tarihine kadar birikmiş maaş hak sahiplerine ödenir.
Ölüm tarihinden tahsis talep tarihine kadar beş yıldan fazla zaman geçmiş ise bu defa tahsis talep tarihini takip eden aydan itibaren maaş ödenir. Bu nedenle vefat eden sigortalının hak sahipleri başvuru yapmak için beş seneyi geçirmemeye dikkat etmelidir. Aslında beş sene beklemeye bile gerek yoktur. Ölen kimsenin hak sahipleri hemen ölüm maaşı bağlanması için başvuru yapmalıdır. Çünkü ölüm maaşı bağlanmasına hak kazanıldığı takdirde hemen maaş bağlanmış olur. Ölüm maaşına hak kazanılmadığı takdirde erken başvuru yaptıkları için kaybedecek bir şeyleri yok.
Mustafa BALKIZ
Anayurt Gazetesi
http://www.huseyinust.com/