.
.
Aidatlarda KDV - 60 Seri Nolu KDV Sirküleri
.
1.3. Aidatlar
Üyelerden veya katılımcılardan alınan aidatlar, herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığını teşkil etmemek şartıyla KDV'nin konusuna girmemektedir. Örneğin dernek tüzüğünde belirtilen gelirlerden olan üye aidatları KDV'ye tabi tutulmayacaktır.
Ancak kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan bir kooperatifin ticari nitelikteki teslim ve hizmetlerinin karşılığında yapılan ve kurum kazancının bir unsuru sayılan aidat ödemeleri KDV'ye tabi tutulacaktır. Örneğin tüketim ve taşımacılık kooperatifleri gibi kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan kooperatiflerin üyeleri tarafından yapılan ve kurum kazancının bir unsuru sayılan aidat ödemeleri KDV'ye tabi bulunmaktadır. Kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan kooperatifin ortak giderleri karşılamak (üyelerin güvenlik, bahçıvanlık, havuz ve sosyal tesislerin bakımı, elektrik ve su gibi ihtiyaçlarının giderilmesi) amacıyla tahsil ettiği aidatlar ise ticari mahiyet arz etmediğinden KDV'ye tabi tutulmayacaktır.
Kooperatiflere Ödenen Bazı Aidatların Kurumlar Vergisi ve KDV Boyutu
1- Apartman veya site yöneticiliği yapan kooperatiflerin, münhasıran üyelerine güvenlik, bahçıvanlık, havuz ve sosyal tesislerin bakımı, elektrik ve su gibi ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla sunduğu hizmetler karşılığında tahsil ettiği aidatlar ticari bir mahiyet taşımamaktadır. Ancak aidat niteliği taşımayan komisyon veya benzeri adlar altında tahsil edilen başkaca gelirler var ise ticari kazanç ile ilişkilendirilecektir. Bu durumda söz konusu kooperatif için vergilendirilecek bir gelir unsuru oluşacaktır.
2- Diğer yandan söz konusu kooperatifler üyelerine güvenlik, bahçıvanlık, havuz ve sosyal tesislerin bakımı, elektrik ve su gibi ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla sunduğu hizmetler karşılığında tahsil ettiği aidatlar ticari mahiyet arz etmediğinden katma değer vergisine tabi tutulmayacaktır. Ancak, kooperatiflerin aidat niteliği taşımayan komisyon veya benzeri adlar altındaki gelirlerinin mevcut olması halinde söz konusu gelirlerin ticari faaliyet kapsamında değerlendirilerek Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1’inci maddesi uyarınca katma değer vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01 /
Konu : Kurumlar Vergisi Muafiyeti
İlgi : Tarihsiz dilekçeniz.
Gelir İdaresi Başkanlığına hitaben vermiş olduğunuz ilgide kayıtlı dilekçenizde belirtilen hususlarla ilgili olarak anılan Makamdan alınan ……….. tarihli ve ………. sayılı yazıda aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.
KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde, kooperatifler kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmakla birlikte, Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde, tüketim ve taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş görülmesine (Yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse için bir işyeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz) ilişkin ifadeler yer alıp, bu hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu kayıt ve şartlara ek olarak kuruluşundan inşaat işlerini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine veya Kanunun 13’üncü maddesine göre bunlarla ilişkili olduğu kabul edilen kişilere veya yukarıda sayılanlarla işçi ve işveren ilişkisi içinde bulunanlara yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olan yapı kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf oldukları dahilinde faaliyet göstermeleri halinde kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf tutulacakları hükme bağlanmıştır.
Dolayısıyla, anılan şartlara uyulması kaydıyla kooperatifinizin kurumlar vergisinden muaf tutulması mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1’inci maddesinin son fıkrasında, kurum kazancının gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluşacağı; 6’ncı maddesinde de kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Kooperatifler ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarını karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla kurulan ve faaliyet gösteren teşekküllerdir. Kooperatifleri sermaye şirketlerinden ayıran temel özellikleri budur. Sermaye şirketleri kar elde etmek ve bu karı ortaklara paylaştırma güdüsü ile faaliyet göstermektedirler.
Kooperatiflerin çalışma prensibi bu nitelikte olmadığından, giderlerini ancak ortaklardan toplanan aidatlar ile karşılayabilmektedirler.
Bu açıklamalar çerçevesinde, kooperatifinizin münhasıran üyelerine güvenlik, bahçıvanlık, havuz ve sosyal tesislerin bakımı, elektrik ve su gibi ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla sunduğu hizmetler karşılığında tahsil ettiği aidatların ticari mahiyet taşımadığının kabulü gerekmekte olup, aidat niteliği taşımayan komisyon veya benzeri adlar altında tahsil edilen başkaca gelirler ise ticari kazanç ile ilişkilendirileceğinden, kooperatifiniz açısından vergilendirilecek bir gelir unsuru oluşacaktır.
KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde, Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti kapsamındaki teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu; bu faaliyetlerin kanunların veya resmi makamların gösterdiği gerek üzerine yapılmasının ve bunları yapanların hukuki statü ve kişiliklerinin işlemlerin mahiyetini değiştirmeyeceği ve vergilemeye engel teşkil etmeyeceği hüküm altına alınmış bulunmaktadır.
Bu hüküm uyarınca, kooperatifinizin üyelerine güvenlik, bahçıvanlık, havuz ve sosyal tesislerin bakımı, elektrik ve su gibi ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla sunduğu hizmetler karşılığında tahsil ettiği aidatlar ticari mahiyet arzetmediğinden katma değer vergisine tabi tutulmayacaktır. Ancak, kooperatifinizin aidat niteliği taşımayan komisyon veya benzeri adlar altındaki gelirlerinin mevcut olması halinde söz konusu gelirlerin ticari faaliyet kapsamında değerlendirilerek Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1’inci maddesi uyarınca katma değer vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
KAYNAK : http://www.huseyinust.com/konu-aidatlarda-kdv-60-seri-nolu-kdv-sirkuleri