FACEBOOK TAKİP ETMEK İÇİN BEĞEN

15 Eylül 2011 Perşembe

Transfer Fiyatlandırmasında Vergi Denetiminin Etkinliği: Sorunlar Ve Çözüm Önerileri

 





Transfer Fiyatlandırmasında Vergi Denetiminin Etkinliği: Sorunlar Ve Çözüm Önerileri


 

 

 

 

Özet

Beyan sisteminin geçerli olduğu vergi sistemlerinde beyanların doğruluğu etkin bir vergi denetim fonksiyonu ile sağlanmaktadır. Devletler transfer fiyatlandırmasına yönelik vergilenebilir geliri kavramak için yasal alt yapı oluşturmalarına karşın, etkin vergi denetiminin eksikliği nedeniyle, transfer fiyatlandırmasının yol açtığı önemli miktarda vergi kayıplarıyla karşı karşıya kalmaktadırlar. Etkinlik, transfer fiyatlandırması nedeniyle tahmini olarak kurumlar vergisi kayıplarının hesaplanması ile ölçülebilir.

Tahmini olarak tespit edilen kurumlar vergisi kayıplarının miktarı, transfer fiyatlandırmasında vergi denetiminin etkin olmadığını göstermektedir.

 Transfer fiyatlandırmasının yol açtığı kurumlar vergisi kayıplarının en aza düşürülmesi için vergi denetiminde etkinliğin arttırılmasına yönelik önlemlerin alınması gerekmektedir. Transfer fiyatlandırmasında vergi denetiminin etkinliğinin arttırılmasına yönelik olarak çalışmamızda ileri sürülen önerilerin dikkate alınması halinde kurumlar vergisi kayıpları azalacak ve doğrudan vergilerdeki artış vergi adaletinin teminine katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler : Transfer Fiyatlandırması, Emsallere Uygunluk İlkesi, Vergi Denetimi, Etkinlik.

The Efficiency of Tax Audit In Transfer Pricing:Problems and Solutions.

Abstract

In tax systems within which tax declaration system is valid, the truth of the tax returns has been provided by an efficient tax audit function. States, though in order to grasp taxable income have created legal infrastructure; with the reason of lack of efficient tax audit, they have been exposed to important tax losses due to transfer pricing. It has been tried to measure efficiency by calculating estimated tax losses due to transfer pricing. The amount of tax losses that are determined as estimation; has shown that tax audit had not been efficient in transfer pricing. In order to minimize corporate tax losses that occured due to transfer pricing, it is required to take precautionary measures oriented in increasing efficiency in tax audit. If the suggestions offered in our study related to increasing efficiency of tax audit in transfer pricing are applied, corporate tax losses will decrease and the increase in direct taxes will contribute to providing tax equity.

Key Words : Transfer Pricing, Arm’s Lenght Principle, Tax Audit, Efficiency

JEL Classification : H21 - Efficiency; Optimal Taxation, H25 - Business Taxes and Subsidies,  H26 - Tax Evasion.

GİRİŞ

Globalleşmenin etkisi ile şirketlerin yapısı değişmiş, bir ülkede faaliyet gösteren ulusal şirketlerden ziyade, birden çok ülkede şubeleri olan çok uluslu şirket (ÇUŞ) yapılanmaları oluşmuştur. Çokuluslu şirketlerin birçok ülkedeki ortaklıkları ile gerçekleştirdikleri ticaret dünya ticaret hacminin yaklaşık % 70’ini oluşturmaktadır.

ÇUŞ’ların kendi aralarındaki ticareti ise dünya ticaretinin önemli bir bölümünü teşkil etmektedir. İç ticarette uygulanan fiyatlarla başka ülkelerdeki mukim grup şirketleri yönetilmektedir.

Transfer fiyatlandırması genellikle vergisel amaçlı kullanılmaktadır. ÇUŞ’lar transfer fiyatlarıyla ödeyecekleri vergileri minimize etme imkanına; vergi rekabeti, vergi cennetleri, ayrıcalıklı vergi rejimleri ve sermaye hareketlerinin mobilitesinin artması gibi global gelişmeler sayesinde sahip olmuştur. Yurt içinde faaliyet gösteren ulusal şirketler de transfer fiyatlandırmasını vergi kaçırma aracı olarak kullanma yeteneğine sahiptir.

Birçok ülkede uluslararası boyutuyla ele alınan transfer fiyatlandırması ülkelerin vergi tabanlarını tehdit etmektedir. Çalışmamızda bazı dünya ülkelerinin ve Türkiye’nin transfer fiyatlandırması ile ilgili yasal düzenlemeleri incelenmiş ve ülke karşılaştırılmalarında büyük benzerlikler gözlenmiştir.

Transfer fiyatlandırmasında vergi denetiminin etkinliği arttırılabilir. Ancak bu konuda ulusal çabaların üstünde uluslararası bir işbirliğine ihtiyaç vardır. Bu çalışmada ülkemizde transfer fiyatlandırılması yoluyla oluşan vergi kaybının önlenmesi amacıyla yapılan vergi denetim uygulamalarının etkinliği incelenerek, transfer fiyatlaması yoluyla oluşan vergi kaybının önlenmesinde vergi denetiminin etkinliğinin artırılmasına yönelik önlemler konusu ele alınmıştır.

I. ÜLKEMİZDE TRANSFER FİYATLANDIRMASINA İLİŞKİN VERGİ UYGULAMALARI

Transfer fiyatlandırması uygulaması ilk kez 5422 Sayılı KVK ile 1949 yılında Türk Vergi Sistemi’ne girmiştir. 2006 yılına kadar yürürlükte olan bu kanun, 21.06.2006 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 5520 Sayılı KVK ile yürürlükten kaldırılmıştır. Yeni kanunun 13’üncü maddesinde örtülü kazanç dağıtımı müessesesine transfer fiyatlandırması vurgusu yapılmış ve eski düzenlemedeki açıklanması gereken bazı hususların net tanımı yapılmıştır. Yeni kanundaki transfer fiyatlandırması düzenlemeleri ve kavramları, OECD’nin 1995 yılında yayınladığı “Çok Uluslu Şirketler ve Vergi İdareleri İçin Transfer Fiyatlandırması Rehber”inde yer alan öneriler dikkate alınarak belirlenmiştir. Transfer fiyatlandırması uygulamalarına yön vermek amacıyla 18.11.2007 tarihinde “1 Seri Nolu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ” yayımlanmıştır (Türk, 2008:105).

A-  Transfer Fiyatlandırmasının Kapsamı

KVK’nın 13’üncü maddesinin birinci fıkrasına göre; “Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallerine uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel ve fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü dağıtılmış sayılır. Alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilir” (KVK, 2006).

Diğer yandan kanunda belirtilen ilişkili kişiler arasında kanunda yer alan işlemler emsallerine aykırı fiyatlarla yapılmış olsa bile yurt içi işlemlerle ilgili transfer fiyatlandırmasından sözedebilmek için hazine zararının ortaya konulması gerekmektedir.

1. İlişkili Kişi Kavramı

Bir mükellefin transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı yaptığına ilişkin bir eleştirinin getirilip buna göre tarhiyat yapılabilmesi için, yapılan işlemin ilişkili kişilerle yapıldığının ortaya konulması gerekmektedir.

Kurumlar bakımından ilişkili kişi;

  • Kurumların doğrudan veya dolaylı olarak sermaye payına sahip gerçek kişi ve kurumları,

  • Kurumların ilgili bulundukları gerçek kişi veya kurumları,

  • Kurumların idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulundukları ya da nüfuzu altında bulundurdukları gerçek kişi veya kurumları kapsamaktadır.


Kurum ortakları bakımından ilişkili kişi,

  • Kurum ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi ve kurumlar,

  • Kurum ortaklarının idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu veya nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi ve kurumları kapsamaktadır.


Kurum ortağının ilişkili kişi sayılabilmesi için şirketin sermayesine ve yönetimine katılım payının önemi yoktur. Ortak şirketin %1 hissesine de sahip olsa işlem ilişkili kişilerle yapılmış sayılır. Kapsamlı ilişkili kişi kavramı, Türk transfer fiyatlandırması mevzuatında uygulamanın geniş olmasına yol açmaktadır. Şirketler adeta her bir kişi ve kurumla yaptıkları ticareti transfer fiyatlandırması yönünden mercek altına alması gerekmektedir. Türk Vergi sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde bir vergilendirme imkanı sağlayıp sağlamadığı ve bilgi değişim konusunu göz önünde bulundurulmasıyla Bakanlar Kurulunca ilan edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılmış tüm işlemlerde ilişkili kişilerle yapılmış sayılmaktadır (Tokur, 2008:173-176).

2. Emsallere Uygunluk İlkesi

Vergiyi doğuran olayı meydana getiren işlem ve sözleşmelerin ücret, bedel ve fiyat unsurları açısından kötüye kullanılmasını engellemek amacıyla “emsal” kanuni bir ölçüt olarak vergi kanunlarına dahil edilmiştir (Yaltı, 2009:12). Transfer fiyatlandırmasında kilit kavram, karşılaştırma ölçütü olarak yasada düzenlenmiş olan “emsallere uygunluk ilkesi” veya kısaca “emsal”dir.  Emsallere uygunluk; ilişkili kişiler arasındaki işlemlerde uygulanan transfer fiyatlarının bağımsız taraflar arasındaki aynı mahiyetteki işlemlerde uygulanan emsal transfer fiyatlarına uygun olmasını ifade eder. Karşılaştırılabilirlik analizi yapılmadan önce karşılaştırmaya konu emsallerin bulunması gerekmektedir. Mükellefin ilişkili kişilerle yaptığı aynı neviden işlemlerini ilişkisiz kişilerle de gerçekleştiriyorsa ilişkisiz kişilere uyguladığı fiyat iç emsal olabilir. İç emsalin bulunmadığı durumlarda dış emsallerde karşılaştırma verisi olabilir. Dış emsaller ise ilişkisiz şirketler arasındaki gerçekleşen karşılaştırılabilir işlemlerdir (Yaltı, 2009:7-8). Emsallere uygun fiyat işlemin mahiyetine göre aşağıdaki yöntemlerden birine göre tespit edilir (Baknz; Küçük, 2002:61):

  1. i.            Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi


    1. ii.       Maliyet Artı Yöntemi

    2. iii.       Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi

    3. iv.       Kar Bölüşüm Yöntemi

    4. v.       İşleme Dayalı Net Kar Marjı Yöntemi



3. Karşılaştırılabilirlik Analizi

Transfer fiyatlandırması analizinin dört temel eylemi vardır (Bknz; Toros, 2009:2):

  1. i.           İncelenen ilişkili kişi işleminin mahiyetine en uygun yöntemin seçimi,

  2. ii.           Seçilen yöntemlerin uygulanması için “Emsal” teşkil edecek işlemlerin seçilmesi,

  3. iii.           İncelenen ilişkili kişi işlemi ile emsal işlemlerin karşılaştırılabilirliğinin analiz edilmesi ve varsa gerekli düzeltmelerin yapılması,

  4. iv.           İncelenen ilişkili kişi işleminin mali sonuçları ile emsal işlemlerin mali sonuçlarının karşılaştırılması,


“Bu eylemlerin hepsi yöntemli, iktisadi, istatistiksel ve somut belgelere dayalı olarak yapılması gerekmektedir.” “Maliyet artı % x politikası makuldür, çünkü Y ülkesi vergi uzmanlarınca belirlenmiştir,” “ilişkili kişi işlemlerimizde uygulanan fiyatlar sıkı pazarlık sonucu ve piyasa fiyatları kullanılarak oluşturulmuştur” ifadeleri gibi soyut ve ispatı mümkün olmayan subjektif söylemler vergi idaresi tarafından kabul edilmez. Karşılaştırılabilirlik analizinde kâr marjları kıyaslanacaksa, sadece ve sadece ilişkili işlemlere ait kâr marjları analiz altına alınmalıdır. Top yekün kâr marjlarının karşılaştırılması ilişkili işlemlerin mali sonuçlarını saptıracak ve yapılan analizin güvenilirliğini şüphe altına itecektir. Transfer fiyatlandırmasında “karşılaştırma” sadece fiyatların karşılaştırması değil, geniş kapsamlı bir “koşul” karşılaştırmasıdır. Transfer fiyatlandırmasına konu bir işlemde fiyat önemli bir koşul olmakla birlikte tek koşul değildir. Karşılaştırma analizinde fiyata etki eden tüm unsurlar ve koşullar karşılaştırılır.

a- Mal ve Hizmetlerin Nitelikleri

Mal veya hizmetlerin niteliğindeki farklılıklar, genellikle söz konusu mal ya da hizmetlerin değerinde belli bir farklılığa da neden olmaktadır. Bu yüzden ilişkili kişi işlemleri ile ilişkisiz kişi işlemlerinin karşılaştırılmasında bu farklılıkların göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Örneğin, işlemcisi Pentium olan bir bilgisayar, işlemcisi celeron olan bir bilgisayar için emsal olamaz. Ayrıca analizde marka özelliği de dikkate alınmalıdır. IBM marka bir bilgisayarın emsal fiyatı belirlenirken, markasız bir bilgisayar emsal olarak seçilemez (Yazar, 2009:58). 

b-  İşlev Analizi

Karşılaştırılabilirlik analizinde tasarım, üretim, montaj, araştırma ve geliştirme, hizmet, satın alma, dağıtım, pazarlama, reklam, nakliye, finansman ve yönetim gibi işlevler kullanılabilecektir. Bir malın üretimi ve satışında daha fazla fonksiyon ve risk üstlenen şirket o malın satışından elde edilen kârdan daha fazla pay alacaktır. Dolayısıyla bu şirketin malı ilişkili kişilere yüksek fiyattan satması emsallere aykırılık olarak değerlendirilemeyebilir. Örneğin (Elele, 2008a:2):

“Tam mükellef (B) kurumu, Türkiye’deki ilişkili şirketi (C)’ye ve ilişkili olmayan (D) ve (E) şirketlerine pamuk satmaktadır. Satış fiyatı (C) için 100,00 TL (D) ve (E) için 80,00 TL’dir. İlişkili kişilere yapılan satışlarda ürünün taşıma masrafları (B) Kurumunca karşılanmakta iken, ilişkili olmayan şirketler söz konusu ürünü doğrudan (B) Kurumu’ndan almaktadır. Kontrol altındaki ve kontrol dışı işlemler arasında başka bir farklılık belirlenmektedir. Taşıma masraflarının söz konusu bölge için birim fiyatı 10,00 TL ise (B) Kurumu’nun ilişkili şirketi (C)’ye uygulayacağı emsallere uygun fiyat, (80+10)=90,00 TL olacaktır. Aradaki (100-90)=10 TL (C) şirketinden (B) şirketine transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç tutarıdır.” Örnekte de görüleceği üzere B Kurumu’nun üstlendiği fonksiyonun fazla olması nedeniyle emsallere uygun fiyatın tespitinde düzeltme yapılmış ve direk olarak  ilişkisiz kişilerin uyguladıkları fiyat emsal fiyat olarak alınmamıştır. Üstlenilen fonksiyon ve risklere göre yüksek fiyatları hemen emsallere aykırı fiyat olarak eleştirmemek gerekmektedir.

c- Ekonomik Koşullar

Pazardaki ekonomik koşullar farklıysa, emsallere uygun fiyat farklı olabilecektir. Bu nedenle karşılaştırma yapılırken pazar koşullarının aynı olması ya da fiyat üzerindeki etkisi bulunan farklılıkların düzeltimlerle giderilebilir olması gerekmektedir. Bir ülkeye yoğun rekabet nedeniyle bir mal düşük fiyattan ihraç edilmiş olabilir. Emsal fiyatın tespitinde, ihracat yapılan ülkenin ekonomik analizi yapılmalıdır (Yazar, 2009:61).

d-  İş Stratejileri

Mükellef pazar payını arttırmak için “Piyasaya Nüfuz Edici” pazarlama stratejisi benimsediyse, pazara tek ve düşük fiyatla derinliğine girmeyi amaçlar. Penetrasyon stratejisi de denen bu uygulamada düşük fiyatların hemen emsallere aykırılığı şeklinde yorumlanmaması gerekmektedir (Tek, 1999:475).

4-  Belgelendirme

Mükellef, ilişkili kişilerle yaptığı ticarette uyguladığı fiyatların serbest piyasa fiyatı veya emsallere uygun fiyat olduğunu transfer fiyatlandırması dokümantasyonu ile kanıtlar. Nitekim kanıtlama külfetinin mükellefe ait olması nedeniyle belgelendirme yükümlülüğü getirilmiştir (Toros, 2009; 2). Emsallere uygun fiyatı tespit ile ilgili bilgi, belge ve hesaplamaların defter kayıtlarına esas belge derecesinde saklama zorunluluğu getirilmiştir. Bunlar emsal fiyatın delilleridir. Emsal fiyatı belirleme yönteminin seçilme gerekçelerini açıklayan en önemli bilgi ve belgelerdir (Biyan, 2007:11).

5- Düzeltme İşlemleri

OECD Rehberi’nde transfer fiyatlandırması düzeltmeleri “kâr payı”, “varlık” ve “borç” aktarımı kabul edilerek yapılmaktadır. Vergi sistemimiz ise bu rehber ışığında en uygun düzeltim yönteminin, istisna mekanizması nedeniyle “kâr payı” olarak görmüş ve transfer fiyatlandırması nedeniyle örtülü dağıtılan kazançlar ilgili dönemin son günü itibariyle dağıtılmış “kâr payı” olarak vergi mevzuatımıza dahil edilmiştir (Kapusuzoğlu, 2008:32).

Örtülü kazanç dağıtan kurum transfer fiyatlarıyla aktardığı kazancı “Kanunen Kabul Edilmeyen Gider” olarak ilgili dönem kurumlar vergisi matrahına dahil edecektir. Söz konusu kurum adına tarh edilen vergilerin kesinleşmesi veya ödenmesi halinde örtülü kazanç dağıtılan nezdinde düzeltme yapılması gerekmektedir. Bu düzeltmenin arkasında yatan argüman kanun gerekçesinde de belirtildiği üzere mükerrer vergilendirmenin önlenmesidir (Öcal, 2008a; Ersoy, 2008:160-161).

II.  ÜLKEMİZDE TRANSFER FİYATLANDIRMASINA İLİŞKİN VERGİ DENETİM UYGULAMASINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR


A- Hazine Zararı Kısıtı


Yurt içinde faaliyet gösteren bir kurumun yurt içinde faaliyet gösteren ilişkili diğer kurumu ile yaptığı işlemlerde, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımından bahsedebilmek için emsallerine aykırı olarak belirlenen fiyatlar nedeniyle her iki kurum adına tahakkuk ettirilmesi gereken her türlü vergi toplamının eksik veya geç tahakkuk ettirilmesi gerekmektedir. “Hazine Zararı” olarak ifade edilen bu kısıtın mevzuata girmesinde Danıştay’ın geçmişte örtülü kazanç dağıtımı ile ilgili kararlarında “Hazine Zararını” ilke olarak benimsemesi etkili olmuştur. Hazine zararı koşulunun aranması transfer fiyatlandırması incelemelerinin kapsamını daraltmıştır. Ayrıca vergi inceleme elemanı incelemesinde, ayıracağı mesai ile kurumların vergisel durumlarını belirleyip, hazine zararı söz konusu değilse incelemesine devam edemeyecektir. Oysaki dünya ölçeğinde ülkelerin transfer fiyatlandırması düzenlemelerini mevzuatlarına dahil etmesinin temel iki amacı vardır (Pehlivan, 2008:56):

  1. i.           Global düzeyde kazancı doğru coğrafyada beyan edilmesini sağlamak,

  2. ii.           Kazancın doğru kurum tarafından beyan edilmesini sağlamaktır.


Hazine zararı tüm ilişkili kişileri ve bağlı kuruluşları tek bir birim olarak değerlendirmektedir. Böyle bir uygulama hiçbir hukuki düzenlemelerde veya hiçbir yasada mevcut değildir. Mükellef bireyselliğini dikkate almayan bir uygulama olan hazine zararı Dünya’da hiçbir ülkede uygulanmamaktadır. Mükellef hazine zararı olmasa da SPK mevzuatı gereğince bu işlemden doğan sonuçları düzeltmek zorundadır. Vergi uygulaması ve SPK uygulaması bakımından aynı işlem farklı muamelelere tabi tutulmaktadır. SPK yaptığı denetimlerde SPK mevzuatı gereği bu koşula bakmayarak şirkete gerekli yükümlülükler yüklemektedir. Ancak vergi inceleme elemanları ilişkili şirketlerden birisi zararda veya ikisi de zararda ise hazine zararı oluşmayacağından incelemelerini o anda kesecektir. İnceleme elemanı hazine zararının varlığını ortaya koymak için daha fazla mesai harcayacaktır. Bu durum vergi inceleme elemanının zaten kısıtlı zamanın hazine zararı koşulu araştırmasına tahsis edilmesi vergi incelemesinden beklenen etkinliği azaltabilir (Kapusuzoğlu, 2008:33-35).

B- Uzmanlaşmış Vergi Denetim Elemanı Eksikliği


Çağdaş gelir idarelerinde örgütlenme vergi denetimi üzerine oturtulmaktadır. Vergi denetimi, gelir idarelerinin en önemli fonksiyonunu üstlenmektedir. Çağdaş gelir idareleri personelinin önemli bir kısmını vergi denetim işlevine tahsis etmektedirler ve bu gelir idareleri personelinin % 25-40 arası vergi denetiminde görev almaktadır. Türkiye’de Gelir İdaresi personelinin yaklaşık % 7,3’ü vergi denetim ve araştırma faaliyetinde bulunmaktadır. Mevcut vergi denetim elemanları tüm inceleme konularında görev almaktadır. Herhangi bir alanda uzmanlaşmayı sınırlayan bir örgütlenme biçimi vergi denetiminin genel sorunudur. Transfer fiyatlandırması incelemelerinin karmaşık ve ortalama 18-36 ay arasında sürmesi ve mevcut denetim elemanlarının başka konularda da inceleme görevlerinden dolayı yeterli transfer fiyatlandırması incelemesi yapıldığı söylenemez (Gerçek, 2009:20-21).

C- Emsal Araştırması İle İlgili Sorunlar


1- Gizli Emsallerin Kullanılması


Vergi idarelerinin vergi denetimlerinde veya beyan usulü gereği diğer vergi mükelleflerinden tedarik ederek kullandığı, fakat transfer fiyatlandırması denetimine ve dolayısıyla işlemleri emsal karşılaştırmasına konu olan vergi mükellefine açık olmayan gizli emsallerin, incelenen mükellefe açıklanmamasının altında yatan neden “vergi mahremiyetidir.” Vergi denetim sürecinde denetim elemanları üçüncü kişilerden temin ettikleri fakat incelemeye alınan mükellefe açıklamadıkları gizli emsalleri tarhiyat işleminin dayanağı olarak kullanmaktadır. Gizli emsalin kullanılması demek incelemedeki mükellefin emsal alınan mükellefin kim olduğunu, fiyatı hangi koşullarda tespit ettiğini, pazara giriş için iskonto uygulayıp uygulamadığını ve daha yanıtlanması gereken birçok sorunun yanıtını da bilmemesi demektir (Yaltı, 2009:7-10).

Vergi inceleme elemanınca takdir edilen matrah ve gizli emsale dayalı olarak edindiği kanaat, genel ve soyut ifadelere dayalı bir varsayım olarak kalmaktadır. Oysa vergi inceleme raporlarında ileri sürülen iddialar maddi ve somut ifade ve delillere  dayanmalıdır. Ayrıca mükellefin emsalin karşılaştırılabilir olmadığını ileri sürebilmesi için emsal bilgilerini öğrenmesi gerekmektedir. Bu anlamda gizli emsal vergi mükellefinin ispat hakkını kullanamamasıdır (Yaltı, 2009:17).

Doğru emsal bulabilmek için yeterli ve güvenilir bilgiye ulaşma imkanının olması gerekmektedir. Ancak Türkiye’de halka açık şirketlerin sayısının azlığı ve şirketlerin şeffaflıktan çok mali bilgileri gizleme eğiliminde olmaları nedeniyle Türkiye’de ilişkili kişi işlemleri ve bu işlemlerde uygulanan fiyata ilişkin olarak emsal bulma imkanı hemen hemen yoktur. Diğer yandan uluslararası transfer fiyatlandırması uygulamasında emsal veri bulma konusunda en çok kullanılan veri tabanı “Amadeus” da Türk şirketleri hakkında bilgi bulunmamaktadır. Bu durum emsal verilere ulaşamama nedeniyle transfer fiyatlandırmasının objektivitesini temin etmeyi zorlaştırmaktadır. Zira, mükellefler vergi inceleme elemanları gibi diğer mükelleflerden bilgi talep etme otoritesine sahip değildir. Bunun yanında vergi inceleme elemanlarının da diğer mükelleflerden elde ettiği verileri emsal olarak incelemede kullanması da bir risk unsurudur. “Gizli Emsal” de denilen bu emsaller incelenen mükellefe söylenmemektedir. Mükellefe açıklanmayan bu deliller, dava konusu yapıldığında mahkemede, mükellefin savunma hakkını güçlendirmektedir (Öcal, 2006:54).

2- Objektif Analize Yönelik Matematiksel Yaklaşımın Olmaması


Transfer fiyatlandırmasının tespitinde, her bir uzman grubu kendi konseptlerini ve değişkenlerini kullanmaktadır. Çeşitli transfer fiyatlandırması uzmanları tarafından uygulanan kişisel transfer fiyatlandırması analizi yaklaşımları bugünün transfer fiyatlandırması uygulamasını karmaşık bir hale getirmiştir. Diğer yandan klasik bilimsel yaklaşımın yöntemleri ile tam bir transfer fiyatlandırması analizi yapılamaz. Kesinliği olmayan böyle bir disiplinde matematiksel alt yapının oluşturulmaması mükellef ile vergi idaresi arasında ihtilafların ana nedeni olacaktır (Yararlıoğlu,  2009:1).

3- “Emsal Veri” Kaynaklarının Yetersizliği


Mükellef ilişkili kişi işlemini aynı koşullar altında ilişkisiz kişilerle de yapıyorsa ilişkisiz kişi işlemleri ve bu işlemde uygulanan fiyat iç emsal olarak alınabilir. Ama iç emsal olabilecek bir işlem yoksa dış emsal bulma o kadar kolay olmayacaktır. Dış emsal olarak alınabilecek kaynaklar; Sermaye Piyasası Kurulu’nun denetimine tabi kurumlarla, BDDK denetimine tabi bankalar ve sigorta sektörü hakkında kamuya açıklanan bilgilerdir. Firmanın bulunduğu sektör farklı ise mükellefin dış emsal arayabileceği ulusal veri tabanı bulunmamaktadır. Emsal alacağı karşılaştırılabilir şirket ve karşılaştırılabilir işlemi yurt dışı veri tabanlarından arama yoluna gidecektir. Transfer fiyatlandırması düzenlemelerinde, yurtdışı veri tabanlarına başvuruyu engelleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Vergi inceleme elemanlarının diğer mükelleflerden, istihbarat arşivinden ve beyannamelerden “gizli emsal” bulma imkanı vardır. Ancak mükelleflerin bu imkanının olmaması ve transfer fiyatlarını ispatlayıcı delilleri temin edecekleri veri kaynaklarının yetersiz olması önemli bir sorundur (Öcal, 2007:2).

4- Ekonomist, Mühendis gibi Meslek Mensuplarının İncelemelere Katılmaması


Türkiye’de vergi incelemelerinin hemen hemen tamamı dört birim tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu dört birimin inceleme mensupları Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları, Gelirler Kontrolörleri ve Vergi Denetmenleri’dir. İnceleme elemanları iktisat, işletme, hukuk, kamu yönetimi ve benzeri bölümlerden mezun olan kişilerdir. Vergi incelemelerine bu kişilerden başka farklı meslek dallarından mensuplar katılmamaktadır. Nitekim vergi inceleme yetkisine sahip istatistik uzmanı, mühendis ve ekonomist gibi meslek dallarından kişilere kadro tahsis edilmemiştir. Transfer fiyatlandırması gibi, sözkonusu meslek mensuplarının katkısının gerektiği incelemelerin mevcut inceleme elemanları ile verimli ve etkin bir şekilde gerçekleştirmek olanaksızdır (Doğan ve Kapusuzoğlu, 2005:26).

D Transfer Fiyatlandırmasında Vergi Denetiminin Etkinliği ve Etkinliğin Arttırılmasına Yönelik Öneriler


Genel olarak vergi denetiminde etkinlik, mükelleflerin vergi kanunlarına uygun davranmasını sağlama ve vergi kayıp ve kaçağını önleme düzeyidir (Merter, 2004:81-82).

Özel olarak “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında Vergi Denetiminin Etkinliği”, mükelleflerin fiyat manipülasyonlarıyla vergi matrahını aşındırmasını önleme ve beyan edilmesi gereken vergi matrahını kavrama başarısıdır. Vergi idaresinin bu alandaki vergi kayıplarını ortaya koymak suretiyle etkinlik düzeyi tespit edilebilir. Bir ülkeden diğer ülkeye fiyat mekanizması aracılığıyla gelir transferi, ithalatın yüksek faturalandırılması (yüksek ithalat fiyatları) ihracatın ise eksik faturalandırılması (düşük ihracat fiyatları) yoluyla gerçekleşebilmektedir. İthalat bir girdi olması nedeniyle maliyeti temsil etmekte, ihracat ise hasılatı veya geliri temsil etmektedir. Yüksek ithalat fiyatları maliyetleri yükselterek, düşük ihracat fiyatları ise hasılatı veya geliri azaltmak suretiyle vergilenebilir tabanı aşındırmaktadır (Pehlivan, 2010:95).

Transfer fiyatlandırmasında vergi denetim etkinliği tesis edilebildiğinde, transfer fiyatlarıyla aktarılan gelir incelemelerde kavranabilir ve Kurumlar Vergisi kayıpları en az olabilir. Transfer fiyatlandırmasının yol açtığı kurumlar vergisi kayıplarını en aza düşürebilmek için vergi denetiminde etkinliğin arttırılmasına yönelik önlemlerin alınması gerekmektedir.

1- Vergi İncelemesine Hazırlık Aşamasında Etkinliğinin Arttırılmasına Yönelik Öneriler

a  Vergi İnceleme Olasılığının Arttırılması


Düşük vergi denetim oranları vergi kaçakçılığını arttırıcı etkilere sahiptir. ABD Federal Gelir Vergisi Kanunuyla ilgili geliştirilen bir ekonometrik modele göre, vergi inceleme olasılığının artması, vergi kaçakçılığı/vergileme ile ilgili bilgi alma ve toplama imkanlarının yükselmesi, vergiye tam olarak uyum sağlama olanağını artırmaktadır. Vergi beyan eden, fakat eksik beyan eden mükellefler, inceleme olasılığının artması durumunda, daha fazla vergi beyan etmektedirler. Vergi denetim olasılığının yüksekliği ve yükümlü tarafından bu oranın yüksek algılanması vergi kaçırma kararını engelleyici bir araç olarak vergi denetimini önemli kılmaktadır. Ancak vergi denetim olasılığı özellikle gelişmekte olan ülkelerde istenen düzeye getirilememektedir. Bu düzey, optimum olarak 5 yıllık zaman aşımı süresine göre ayarlanabilir. Buna göre her beş yılda bir denetleneceğini bilen yükümlü (% 20 olasılıkla) daha çok vergiye uyum sağlayabilecektir. Dolayısıyla % 2-3 civarındaki bir denetim olasılığının vergi kaçakçılığını engellemeyeceği, tersine teşvik edici olabileceği söylenir (Karabacak, 2005:133).

Vergi denetim olasılığı mükellefin incelenme riskini göstermektedir. Denetimin yasalara uymayanlar açısından ciddi bir risk olduğu inanışı sağlanmadıkça vergi denetiminde etkinlikten bahsedilemez (Tekin, 2003:66-73). Örneğin; Türkiye ilaç pazarında faaliyet gösteren başlıca yerli ve yabancı oyuncularla Türkiye de birleşme ve satın alma alanında finansal yatırımcıların katıldığı bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara Türkiye de ilaç sektöründe kritik gördüğünüz beş riski önem sırasına göre sıralayınız şeklinde soru sorulmuştur. Araştırma sonucuna göre, sektörün vergi teftişlerinde öncelikli olarak yer alması riski % 7 gibi çok düşük bir orana sahiptir. Bir başka deyişle sektör vergi incelemelerine alınabilecekleri yönündeki olasılığı düşük görmektedir veya incelemeye alınsalar da bunu çok önemli bir risk olarak görmemektedirler (Bknz; Prıcewaterhousecoopers, 2010).

b- Mükellef Seçimi


Transfer fiyatlandırması incelemelerinin sonuçlandırılması diğer incelemelere göre daha fazla zaman almaktadır. Bu incelemelerde etkinlik sağlanması doğru mükellefin incelemeye seçilmesini gerekli kılmaktadır. Çeşitli çalışmalarda, ithalat ve ihracata dayalı sektörlerden ilaç, makine, otomotiv ve demir çelik sektörlerinde transfer fiyatlarının önemli vergi kaybına yol açtığı gözlenmiştir. Bu anlamda, bu sektörler transfer fiyatlandırmasında riskli sektörlerdir ve mükellef seçiminde göz önüne alınmalıdır. Transfer fiyatlarının hangi ülkelerle olan ticarette başat olduğu mükellef seçiminde diğer bir kriterdir. Aşağıdaki veri kaynakları mükellef seçiminde ve dolayısıyla transfer fiyatlandırması incelemelerinde etkinliğin arttırılması için İngiltere Vergi İdaresi tarafından kullanılmaktadır (HMRC, 2010):

  • Grubun internet sitesinin incelenmesi,

  • İşletme ve işletme pazarlarının özeti,

  • Mükellefin sektörünün trendlerinin internet veya basından incelenmesi,

  • Grup içindeki son gelişmelerin analizi (Satın alma ve birleşmeler, yeni pazarlar vb.),

  • Grup yapısının incelenmesi ve vergi cennetlerinde faaliyet gösteren grup şirketlerinin tanımlanması,

  • Veri tabanları kullanılarak mükellefin sektöründen emsaller ve eğilimler temin etmek için araştırma yapılması,

  • Önceden transfer fiyatlandırması incelemesi yapıldıysa buna ilişkin raporların incelenmesi.


c- Ekonomist ve Mühendis Meslek Dallarından Ekiplerle İncelemenin Yapılması


Vergi inceleme elemanları emsallere uygunluğun analizini yaparken varlıklar, giderler, kâr, maliyet, üretim, tedarik, satışlar, pazarlama, Ar-Ge, yönetim gibi işletme içi değişkenleri dikkate almak zorundadır. Bu değişkenler işletmecilik ve işletmenin fonksiyonlarını bilmeyi ve bu konuda uzman olmayı gerektirir (Bknz; Thomas ve Markus, 2005:5). Denetim birimlerine teorik ve uygulama düzeyinde piyasa ve işletmecilik konularında uzman kadrolar tahsis edilmelidir. Bu uzmanların bilgilerinden sadece vergi incelemelerinde değil peşin fiyatlandırma anlaşmalarında da yararlanılmalıdır (Öcal, 2006:54).

Transfer fiyatlandırması gibi karmaşık denetim konularında takım çalışması etkin rol oynamaktadır. Emsal fiyatı veya piyasa fiyatının hesaplanmasına ilişkin tüm araştırmaların bir vergi inceleme elemanından beklemek akılcı değildir. Bu çalışma farklı disiplinlerin uzmanlıklarının katkısıyla gerçekleşmektedir. Ayrıca teknolojinin gelişmesi ile işletmelerin otomasyon sistemleri de gelişmiştir. Teknik olarak vergi inceleme elemanlarının otomasyon sistemleri hakkında tam bilgi sahibi olması olanaklı değildir. Analizin objektif ve ayrıntılı yapılabilmesi için ekonomist ve mühendislik meslek dallarında uzman kişilerin incelemeye dahil edilmesi gerekmektedir. Aksi durumda emsallere uygunluk analizinin sağlıklı yapılmaması, mükellef ile vergi idaresi arasında ihtilafa yol açacak ve mahkeme sürecinde ise mükellefin davayı kazanma olasılığı yüksek olacaktır (Goldberg ve Fairbanks, 2010:93).

d- Hazine Zararı Yerine Konsolide Beyan Şartının Getirilmesi


Yurt içi işlemlerle ilgili transfer fiyatlandırmasının koşulu olan “Hazine Zararı”, vergi inceleme elemanlarının tam bir inceleme yapar gibi incelenen mükellef ve ilişkili kurumunun vergisel durumlarını ortaya koyması ve sonucunda hazine zararının ortaya çıkmaması halinde vergi incelemelerinin verimliliğini olumsuz etkileyebilir. Vergi inceleme elemanlarının bu araştırmalar için harcayacakları zamanı azaltmak için yurt içindeki ilişkili kurumlardan birleştirilmiş tek bir beyanname istenmesi yerinde bir uygulama olacaktır (Öcal, 2008b:2).

e- Gümrük ve Maliye İnceleme Birimleri Arasında Koordinasyonun Sağlanması


Bir ithalatçının gümrük idaresi tarafından incelenmesi sırasında inceleme elemanı ithalat fiyatının emsaline göre yüksek olması nedeniyle Maliye inceleme birimlerini bilgilendirmelidir. Ayrıca maliye inceleme birimlerinin de ithalatı emsale göre düşük faturalandıran mükellef için herhangi bir transfer fiyatlandırması eleştirisi getirmezken eksik gümrük vergi matrahının beyan edildiği bu vergileme vakasını gümrük idarelerine incelemek üzere bildirmelidir. Birimler arasında bu koordinasyon zamandan tasarruf sağlamak, inceleme birimlerinin sinerjisi gibi olumlu faktörler nedeniyle incelemelerdeki etkinliği arttıracaktır.

2-. Vergi İnceleme Sürecinde Etkinliğin Arttırılmasına Yönelik Öneriler


a- İlişkili Kişi Tespitinin Doğru Yapılması


“Hepimiz Kardeşiz” anlayışıyla düzenlenen ilişkili kişi kavramının boyutları önemli bir transfer fiyatlandırması sorunudur (Doğrusöz, 2009). İlişkili kişi belirlenirken sermaye ve kâr payı oranının dikkate alınmaması vergi incelemesinde mükellefle inceleme elemanı arasında ihtilafa neden olabilir. Özellikle halka açık anonim şirketlerin küçük ortaklarıyla yaptıkları ticaret açısından transfer fiyatlandırması riski meydana gelebilir. İMKB’ye kote edilmiş şirketlerin her an Takas Bank’tan ortaklarının kim olduğunu öğrenebilmeleri mümkün değildir. Bu bilgiye ulaşılsa da borsada anlık seans işlemlerinde ortaklar değişebilmektedir. Ayrıca, kurumsallaşmamış KOBİ’lerin hemen tüm işlemlerinin, büyük pay sahibi ortağı ve ekonomik ve sosyal ilişkisi bulunan kişilerle gerçekleştirmiş olması muhtemeldir. Dolayısıyla yapılacak transfer fiyatlandırması eleştirileri sağlıklı olmayacaktır. Mevzuatta değişikliğe gidilerek ilişkili kişinin tespitinde şirket ortaklarına özgü olmak üzere bir sermaye ve kâr payı oranın belirlenmesi yerinde olacaktır (Elele, 2008b:3-4).

b- Derin Bir Emsal Araştırması Yapılması


Vergi inceleme elemanı incelediği mükellefin sektöründen yalnız bir şirketi emsal olarak seçip emsallere uygun fiyatı belirlemesi yanlış sonuçlara yol açabilir. İncelenen mükellefin işlemlerine benzer nitelikteki birçok karşılaştırılabilir şirket bulunması emsallere uygun fiyatın obektifliğini arttıracaktır. Emsallere uygun fiyat karşılaştırılabilirlik analizi sonucunda oluşan bir fiyattır. Doğru bir emsalin belirlenmesi emsal verileri ile incelenen mükellefin verilerinin kapsamlı karşılaştırılmasına dayanır. Karşılaştırılabilirlik analiziyle, işlemin taraflarının işleme konu mal veya hizmetlerin niteliği, yapılan işlemin ekonomik koşullardan etkilenip etkilenmediği, şirketin ve grubun iş stratejileri, üstlenilen işlevler ve riskler ortaya konur ki bu unsurlar fiyatı etkilemektir ve derin bir araştırma yapılmaması halinde emsallere uygun fiyat ulaşmak mümkün olmayabilir. İnceleme elemanı tarafından kapsamlı bir emsal araştırması ve buna yönelik kapsamlı analiz emsallere uygun fiyata yönelik mükellef eleştirisini ve bu konuda mükellef ile olan ihtilafı azaltabileceği gibi ihtilaf halinde mahkemede idare lehine karar çıkması olasılığını da arttıracaktır (Yazar, 2009:64).

c-  Analizin Objektif Verilere Dayanması


Vergi inceleme elemanlarının yasaların kendilerine verdiği yetkiye dayanarak temin ettikler “gizli emsal” olarak adlandırılan piyasa verilerinden hareketle inceleme yapması ve mükellefin bu bilgilere ulaşamaması, transfer fiyatlandırmasında adaletli bir uygulama olmayışı anlamına gelmektedir (Elele, 2008a). Transfer fiyatlandırması ile ilgili tarhiyat yapılırken tarafların eşit şartlara ve imkanlara sahip olması gerekmektedir. Vergi inceleme elemanının ulaştığı bilgiye mükellefte ulaşabilmelidir. Her iki tarafında ulaşabileceği objektif emsal veri kaynakları halka açık anonim şirketlere ilişkin bilgiler, BDDK denetimine tabi bankaların ve sigorta şirketlerinin finansal tablo bilgileridir. Yurt içi veri kaynaklarından yeterli veri bulunamazsa kullanılabilme imkanı olan, uluslararası firmalarca hazırlanmış uluslararası belli başlı veri tabanları* şunlardır (Bknz; Tunç, 2009:746):

  • Amadeus

  • Edgarstat

  • Royaltystat

  • Transfer Pricing Suit

  • Transfer Pricing Database Online.


d- Matematiksel Modellerin Emsal Fiyat Tespitinde Kullanılması


Emsallere uygun fiyatın tespiti, karşılaştırılabilirlik analizinin sağlıklı bir şekilde, objektif olarak ve yeterli veriyle yapılmasına bağlıdır. Emsallere uygun fiyatın tespitine ilişkin analizde her türlü bilgi değerlendirmeye alınmaktadır. Çünkü mükellefin ticari ve ekonomik gerçeklerinin emsal fiyatın tespitinde bilinmesi gerekmektedir. İşletmenin kendi ürettiği dokümanlar yanında sektöre ilişkin bilgiler ile doğru soruları içeren testler ve sorumlu ve donanımlı kişilerle yapılacak görüşmeler analiz için önemli bilgi kaynaklarıdır. Yapılacak görüşmelerde sorumlu ve donanımlı kişilerin verecekleri cevaplar sayısal niteliğe sahip olmayabilecektir. Örneğin, bir ilişkili şirketin işlev analizine ilişkin olarak Ar-Ge fonksiyonun ne ölçüde üstlenildiği bu departmanın sorumlu kişilerine sorulmuştur. Bu kişilerin verdiği cevaplar sözel önerme şeklinde farklı şekilde olacaktır. Kimisi “işlevin tamamının şirketin gerçekleştirdiğini” kimisi “yarısını şirketin gerçekleştirdiğini” bazısı ise “yarısından daha azını şirketin gerçekleştirdiğini” ifade edecektir (Yazar, 2009:63). Bu önermelerin doğruluk dereceleri vardır. Bu doğruluk dereceleri sayısal yapıya dönüştürülebilir. Bu çözümlemeler “Bulanık Mantık Teorisi” yaklaşımı ile yapılır. Bulanık mantık yaklaşımı, yukarıda verilen örnekteki araştırma geliştirme fonksiyonunun transfer fiyatlarını etkileyen rutin dışı işlevini yüzde olarak belirler. Ar-Ge fonksiyonunun rutin dışılık işlevi % 69 ise bu fonksiyonun transfer fiyatlarını etkilediği çıkarımında bulunulabilir. Ayrıca bu oran “Kâr Bölüşüm Yönteminde” bakiye kârın taraflar arasında paylaşımı yapılırken ölçü olarak kabul edilebilir. Zira bakiye kâr, tarafların transfer fiyatlandırmasına konu işlemde üstlendikleri fonksiyon ve risklere göre paylaştırılmaktadır. Bu analizlerde matematiksel yaklaşımın kullanılması analizin nesnelliğini arttırdığı gibi vergi incelemelerinde idarenin ispat yükünün yerine getirilmesinde önemli bir fonksiyona sahiptir. Doğru emsal fiyatının hesaplanmasını sağlayan matematiksel modeller vergi inceleme raporlarına güç katabilir ve ihtilaf halinde idarenin davaları kazanma ihtimalini güçlendirebilir (Thomas ve Markus, 2005:14-18).

e- Eş-Anlı Vergi İncelemeleri


Eş-Anlı vergi incelemeleri; iki veya daha fazla bağlantılı şirketin kendi ülkelerinde aynı anda vergi incelemesine tabi tutulmasıdır. Bu incelemelere transfer fiyatlandırması için başvurulur. Farklı vergi hükümranlıklarındaki mükellefler arasındaki maliyet paylaşımları ve kâr transferleri bu incelemelerin odak noktasıdır. Her devlet incelenecek mükellefi bağımsız olarak seçmektedir. Ancak ilişkili şirketin bulunduğu devletin vergi idaresi bilgilendirilir. Söz konusu devlete mükellefin seçilmesindeki kriter anlatılır ve önerilerde bulunulur. Bu incelemelerin yapılabilmesi için devletler arasında bilgi değişim anlaşması olması gerekir. Genellikler devletler, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları’na bilgi değişimi hükümlerini de koymaktadır. Bu incelemeler için mükellef seçilirken, mükellefin ilişkili şirketlerinin mukim olduğu ülke ile anlaşmanın olmasına dikkat edilir (OECD, 1992).

Mükellefin birden fazla vergi hükümranlığındaki ilişkili şirketleri ile gerçekleştirdiği işlemlerin koşullarının ve gerçeklerinin belirlenmesi gerekir. Yabancı ülkedeki ilişkili şirket bu bilgileri vermeyebilir. Eş-anlı vergi incelemeleri, transfer fiyatlandırması koşullarının daha hızlı ve ekonomik bir şekilde öğrenilmesini temin ederek incelemelere etkinlik kazandırır. Çifte vergilendirmenin önlenmesini de katkı sağlayan bu süreç ihtilafları azaltır (OECD, 2009).  Bu incelemelerde, karşılıklı etkin bilgi paylaşımının fonksiyonu ile transfer fiyatlandırması incelemelerinin süresi kısalabilir. Eş-anlı incelemeler, güvenilir bilgilere erişim sayesinde transfer fiyatlandırmasının en güç konularından emsal fiyatın tespiti noktasında etkin karşılaştırmalar ve dolayısıyla doğru fiyat saptanmasına olanak vermektedir (Çak, 2008:58-59).

Örneğin; A ülkesinde mukim parça üreticisi A,  parçaları B ülkesinde mukim ilişkili B’ ye ve C ülkesinde mukim ilişkisiz C’ye satmaktadır. C ülkesi gümrük otoritesi A ülkesinden C’ye ödenen fiyatların kaydına sahiptir. B ülkesinde yapılan transfer fiyatlandırması incelemesinde B Vergi İdaresi, C ülkesinden, C’den A’ya ödenen ithalat fiyatları bilgisini talep edebilir. Bu imkan olmamış olsaydı, B ülkesindeki vergi inceleme elemanı emsal araştırmasına başlayacak ve söz konusu işleme benzer, karşılaştırılabilir bir emsal bulmak için yoğun araştırma içine girecekti. belki de tam olarak işleme uygun emsal bulamayacaktı (OECD, 2006:8-11).

f- İncelemelerde Yurtdışı Vergi İdareleriyle Koordinasyon


Transfer fiyatlandırması uluslararası bir vergi sorunu olması nedeniyle salt ulusal verilerle bu soruna ilişkin çözümler getirilememektedir. Şirketlerin faaliyetleri uluslararasılaşmış ve bu şirketler bir ülkede beyan etmeleri gereken matrahı taşma etkisi ile başka ülkelere transfer fiyatlandırması yoluyla aktarabilmektedirler. Bu nedenle, transfer fiyatlandırması incelemelerinde diğer vergi idarelerinden temin edilecek bilgiler incelemelere etkinlik kazandıracaktır. Bu bilgi değişimin yasal dayanağı Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları’na konulan vergi bilgi değişim maddeleri ve vergi cenneti ülkelerle yapılan “Vergi Bilgi Değişim Anlaşmasıdır” (Öz, 2009:26-50).

Bilgi değişiminin tipik üç türü vardır:  i) En yaygın olanı istek halinde bilgi değişimi  ii) Otomotik bilgi değişimi  iii) Spontane bilgi değişimi (Örneğin bir vergi incelemesinde elde edilen bilgi diğer devleti de ilgilendiriyorsa bu bilgi anında o devletle paylaşılır). Başka bilgi değişim türleri de vardır. Bunların en önemlisi spesifik olmayan bilgilerin değişimidir. Örneğin, bir vergi idaresi bir sektörle ilgili transfer fiyatlandırması incelemesi yaptıysa bu incelemedeki deneyimlerini ve sektör bilgilerini anlaşmaya taraf olan diğer devletle paylaşabilir (Keen ve Ligthart, 2004).

Türkiye henüz OECD’nin vergi cennetleri listesinde yer alan ülkelerle herhangi bir bilgi değişim anlaşması imzalamamıştır. Transfer fiyatlandırması manipülasyonlarına açık olan bu ülkelerle söz konusu anlaşmaların yapılması, anlaşma kapsamında o ülkelerden transfer fiyatlandırmasına ilişkin bilgilerin talep edilmesi incelemelere etkinlik kazandıracaktır (Öz, 2009:34).

g- Yurtdışında Vergi inceleme Olanaklarının Artırılması


Yurtdışında Vergi İncelemesi, OECD Mali İlişkiler Komitesi tarafından yayımlanan “Vergi Amaçları İçin Bilgi Değişimi Hükümlerinin Uygulanması Hakkında El Kitabı’nda” yer alan bir süreçtir.

“Yurtdışında vergi incelemesi, talep edildiği zaman ve kendi iç mevzuatının izin verdiği ölçüde, bir ülke tarafından yapılan vergi incelemesine diğer ülke vergi denetim elemanlarının da katılmasına vergi idarelerinin izin vermesidir.” Bilgi değişimi, geleneksel olarak yazılı bir şekilde yapılmaktadır. Vergi idaresi nezdinde hızlı bir eylem gerektiğinde bu araç zaman alıcı olabilir. Ayrıca bir vergi idaresinin vergi incelemesine tabi bir şirket ve onun yabancı ortakları arasındaki ticari ve diğer ilişkileri hakkında açık ve detaylı bir bilgi elde etmesi için yazılı bilgi değişimi yetersiz kalabilir ve yabancı ülkede vergi incelemesi yapılması faydalı olabilir.

Vergi idareleri arasında bilgi değişimi yapılması ve tüm ilgili ticari faaliyetlerin kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesini sağlaması konusundaki uygunluğu nedeniyle, yurtdışında vergi incelemelerinin etkin bir uyum aracı olduğu ispatlanmıştır. Ayrıca, yurtdışında vergi incelemeleri, vergi idarelerinin, aynı mükellef ve mükellef grubunu ilgilendiren konularda bağımsız olarak hareket etmek yerine, birlikte çalışmasını sağlayarak uyum yükünü azaltabileceği gibi, mükellefin lehine olarak çifte vergilendirmeyi en aza indirecek, maliyetlerin azaltılmasını ve zamandan tasarruf edilmesini sağlayacaktır. Ancak her transfer fiyatlandırması incelemesinin yurtdışında yapılması mümkün değildir.  Yurt dışında vergi incelemesinin yabancı ülke tarafından kabul edilebilmesi için, inceleme konusunun büyük çaplı olması, agresif vergi planlamasının yapılmış olması ve yurtiçi inceleme teknikleri ile matrahın kavranamamış olması gerekmektedir (Karadeniz, 2009:23-25).

Türkiye İsviçre gibi bilgi vermekten kaçınan ülkelerle uluslararası standartlara uygun anlaşmalar imzalamıştır. Ancak anlaşmadan kaynaklanan hakların kullanılması önem taşımaktadır. Hakkın kullanılması ile elde edilen bilgiler çerçevesinde söz konusu ülkelerle ortak vergi incelemesi talep edilmelidir. Bu bilgilerin vergi incelemesine dönüştürülmesi ile transfer fiyatlandırması ve diğer uluslararası vergi sorunları nedeniyle vergi tabanının erozyona uğraması engellenecektir. Türkiye’nin diğer ülkelerle ortak vergi incelemesi yapabilecek yeterli sayı ve nitelikte inceleme yetkilisi olduğu düşünülmektedir. Önemli olan bu insan gücünün uluslararası alanda inceleme faaliyetlerine yönlendirilmesidir (Işık, 2010:57).

3- Dünya Vergi Örgütü’nün Kurulması Önerisi


Transfer fiyatlandırması probleminin çözümü çok boyutludur ve anlaşılması kolay değildir. Ancak çok taraflı yaklaşımın, olması gereken çözüm olduğu kesindir. Çok taraflı yaklaşım; uluslararası rehber ve davranış kurallarını oluşturma, faturalandırma ve gümrük kurallarının uluslararası standardizasyonu sağlama, vergi sistemlerinin uyumlaştırılması, müzakere etme, sonuçlandırıcı uluslararası anlaşmaların ve uluslararası tahkim prosedürlerinin ihdas edilmesini içermektedir (Goldin, 2007:98-99).

Tek taraflı ulusal vergi politikaları ile transfer fiyatlandırması, vergi rekabeti gibi uluslararası vergilendirme sorunlarının çözüm kapasitesi sınırlıdır. Günümüzde vergileme için istenen kuralları oluşturmanın sorumluluğuna ve bu kuralları izlemek için ülkeleri ikna etmek için yeterli güce sahip olan bir dünya vergi örgütü bulunmamaktadır. Böyle bir örgütün bulunmaması transfer fiyatlandırması ile dünya vergi matrahının ÇUŞ’lar tarafından sömürülmesine imkan sağlamaktadır. Kazançlı olan taraflar, az vergi veren ÇUŞ’lar ve bu şirketlerin sermayesini vergi rekabeti aracılığıyla çeken düşük vergi oranlı ülkelerdir. Tüm ülkeler vergi rekabetine girişirse dünya vergi matrahı malının fiyatı sıfıra yaklaşır ki bu durum vergi denen olgunun yok olmasına yol açabilir. Hiçbir devlet için uygun olmayan bu durum, devletler üstü bir kuruma ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Birleşmiş Milletler’in 2001’de düzenlemiş olduğu bir panelde “Uluslararası Vergi Örgütü” önerisinde bulunulmuştur. Bu örgüt vergi cennetlerine yönelik ve ÇUŞ’ların vergiden kaçınmalarına yönelik sıkı önlemler almaya girişecektir. Bu örgütün birçok fonksiyonu bulunabilir. Transfer fiyatlandırması boyutuyla ilgili aşağıdaki görevleri olabilir (Bknz; Günaydın, 2004:88-92):

  • Vergi ile ilgili bilgi ve istatistikleri oluşturma ve toplama. Bu bilgilerin çoğu vardır, fakat bu bilgileri toplayan kurum yoktur. Vergi Bilgi Değişim Anlaşması ve Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarıyla devletler bilgi değişiminde bulunmaktadır. Ancak egemenlik yetkilerinin aşınması korkusuyla bu bilgi değişimleri etkin kullanılamamaktadır. Devletler üstü kuruma bu yetkinin verilmesi sınır ötesi bilgiye ulaşılabilirliği arttıracaktır.

  • Ülkeler arasında transfer fiyatlandırması düzeltmelerinde bir anlaşmazlık çıktığında “Vergi Tahkimi” için uluslararası forumun kurulması: Bölgesel olarak AB’nin “Tahkim Kurulu” bulunmaktadır. Ancak tüm ülkeleri kapsayan yapıya sahip değildir.

  • Vergi rekabetini sınırlandırmada vergi cenneti ülkelerle müzakere etme.

  • ÇUŞ’lar kârlarını eşit paylaştırmak için global bir formül üzerinde uluslararası anlaşma yapmayı ve güven altına almayı araştırmak. OECD Rehberi’nde bu fikir kesin bir şekilde reddedilmiştir.


Bu örgütün oluşturulmasındaki temel amaç ülkelerin vergi sistemlerini ortadan kaldırmak değildir. Vergi sistemlerini globalleşmenin olumsuzluklarından korumak ve çok taraflı uygulamaların kolaylaştırılmasını sağlamaktır.

4-. Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Yasalaşması Önerisi


Yeni Türk Ticaret Kanunu Tasarı’nın 1524. Maddesi ile bütün sermaye şirketlerine bir internet sitesi açma zorunluluğu getirilmektedir. Madde web sayfasına konulacak bilgileri dahi belirlemiştir. Web sayfalarında yayınlanacak bilgilerden en önemlisi finansal tablolar ve bunların dipnot ve ekleridir. Finansal tablolar ile her türlü rapor web sayfasında, üç yıl tutulmak zorundadır.

Anonim şirketlerin web sitesine sahip olma zorunluluğu ve web sitelerinde finansal verilerin yayınlanması zorunluluğu vergi incelemelerine etkinlik kazandırabilir. Vergi inceleme elemanlarının karşılaştırılabilir veri bulacakları kaynakların artması, inceleme altındaki bir mükellefe ilişkin karşılaştırılabilir emsal veri bulmayı kolaylaştırabilir. Emsal fiyat veya emsal kâr marjlarına ait kapsamlı karşılaştırılabilir verinin olması, objektif nitelikte ve piyasa fiyatına yakın emsal fiyat ve marjların bulunmasına olanak sağlayabilir. Ayrıca mükelleflerde kendi sektörlerindeki firmaların web sitelerinden ilişkili kişi işlemlerinde emsallere uygun fiyatı tespit etmede yararlanacaklardır. Bahsedilen yararların sağlanması için tasarının yasalaşmasına ihtiyaç vardır (Doğrusöz, 2008).

SONUÇ

İyimser bir tahminle Türkiye’nin 2007 yılında ithalatın aşırı fiyatlanması ve ihracatın ise düşük fiyatlanması nedeniyle oluşan kurumlar vergisi kaybı 1.730.137.714,04 TL’dir. Bu sonuç, Türkiye’de transfer fiyatlandırmasında vergi denetiminin yeterince etkin olmadığının göstergesidir. 2007 yılında vergi denetiminde etkinlik sağlanmış olsaydı, dolaysız vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı minimum % 0,26 oranında artacak ve dolaylı vergilerin payı da aynı oranda azalacaktı.

Türk Vergi Sisteminde transfer fiyatlandırmasına ilişkin olarak hazine zararı kısıtı, transfer fiyatlandırmasında uzmanlaşmış vergi inceleme elemanının olmaması, transfer fiyatlandırması incelemelerine ekonomist ve mühendislik meslek dallarından uzman kişilerin dahil edilmemesi, emsal veri bulma konusunda oluşturulmuş ulusal veri tabanının olmaması ve incelemelerin gizli emsallerle yapılması gibi bir dizi sorunlar vardır. Bu sorunların çözümü vergi denetiminde etkinliğin arttırılmasına yönelik eylemlerle mümkün olabilecektir.

Transfer fiyatlandırmasında vergi denetiminin etkinliği arttırılabilir. Ancak bu konuda uluslararası bir işbirliğine ihtiyaç vardır. Uluslararası vergilendirme sorunu olarak transfer fiyatlandırması incelemelerinde, diğer ülke vergi idareleriyle koordinasyon ve bilgi değişimi sağlanmalı, simultane ve ortak vergi inceleme olanakları arttırılmalıdır. Uluslar arası vergilendirme sorunu olarak “Transfer Fiyatlandırmasının” çözümü için kurallar düzenleyecek ve bu kuralların uygulanmasını gözetecek ve denetleyecek bir “Dünya Vergi Örgütünün” kurulması gerekmektedir. Örgütsel açıdan, vergi denetim birimlerinin vergi incelemelerinde diğer disiplinlerdeki uzmanlıklardan yararlanması gerekmektedir. Emsal fiyatı belirlemede fiyata etki eden unsurların analizi, vergi inceleme elemanlarının uzmanlıkları ile sağlanamaz. Zira, bu analizler matematiksel modellerin kullanılmasını ve uzmanlık düzeyinde ekonomi bilgisi gerektirebilir. Bunu sağlamak için, ekonomist ve mühendis gibi mesleklerden vergi inceleme elemanı kadroları ihdas edilmesi gerekmektedir. Yurt içi transfer fiyatlandırmasında denetimin etkinliği için hazine zararı şartının yasal düzenlemelerden çıkarılması gerekmektedir. Tasarı halindeki yeni TTK’ da şirketlere web sayfası açma zorunluluğunun getirilmesi, transfer fiyatlandırması analizlerinde emsal fiyat tespitini kolaylaştıracaktır. Etkinliğin sağlanmasına yönelik ileri sürülen öneriler dikkate alınırsa transfer fiyatlandırmasının yol açtığı vergi kayıpları en aza düşürülmüş olacaktır.

BU MAKALE Yrd. Doç. Dr. Ali Rıza GÖKBUNAR ile birlikte hazırlanmış olup Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nün Sosyal Bilimler Dergisinde (2010 Yılı Cilt:8 Sayı:2) yayınlanmıştır. 

KAYNAKÇA

BİYAN, Özgür (2007), “Türk Vergi Hukukunda Yeni Bir Boyut : Transfer Fiyatlandırması”, E Yaklaşım Dergisi, Sayı:49.

ÇAK, Murat (2008), Uluslararası Vergi Rekabeti, Transfer Fiyatlandırması ve Vergilendirme, Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayınları, Yayın No:2008/385.

DOĞAN, Can; KAPUSUZOĞLU, Tuncay (2005), “Çeşitli Ülkelerde Vergi Denetiminin Organizasyonu Ve Çıkarılabilecek Bazı Dersler”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:283.

DOĞRUSÖZ, Bumin (2008, Ocak 10), “Sermaye Şirketlerine Web Sayfası Zorunluluğu ve Bir Açıklama”, Referans Gazetesi.

DOĞRUSÖZ, Bumin (2009, Aralık 17), “Transfer Fiyatlandırmasında Sorunlar”, Referans  Gazetesi.

ELELE, Onur (2008a), “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında Emsallere Uygunluk İlkesi Ve Karşılaştırılabilirlik Analizine İlişkin Değerlendirmeler”, Yaklaşım Dergisi, Sayı:182.

ELELE, Onur (2008b), “Transfer Fiyatlandırması Üzerine Yorumlar, Öneriler Ve Sorular”, Yaklaşım Dergisi, Sayı:184.

ERSOY, Adnan (2008), “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Ve        Düzeltme  İşlemleri”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:317.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI (2010a), “Çeşitli Vergi İstatistikleri” <http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/CVI3.htm>,(25/04/2010).

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI (2010b), “Genel Bütçe Vergi Gelirlerinin Tahsilatının Dağılımı”,<http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/GBG1.htm>,  (25/04/2010).

GERÇEK, Adnan (2000), “Gelir İdaresi ve Vergi Denetiminin Yeniden Yapılanması: Dünü, Bugünü ve Yarını”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:254.

GOLDBERG W.; FAİRBANKS, G. (2010), “IRS Initiatives Could Change Compliance Landscape in 2010”, Tax Adviser, Vol. 41.

GOLDIN, Lan (2007), Globalization For Development: Trade, Finance, Aid, Migration, and Policy, The World Bank.

GÜNAYDIN, İhsan (2004), “Vergi Konuları İle Uğraşan Bir Dünya Vergi Örgütüne İhtiyaç Var Mıdır?”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:279.

HMRC-A (2010), “Risk assessment - detailed process”, <http://www.hmrc.gov.uk/manuals/intmanual/INTM461200.htm>, (12/02/2010).

IŞIK, Hüseyin (2010), “Küresel Ekonomik Krizin Sonucu Olarak Vergi Cennetleri İle Mücadelede Gelinen Yeni Aşama”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 341.

KAPUSUZOĞLU, Tuncay (2008), “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Uygulamasında “Hazine Zararı” Aranmasının Sakıncaları”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:323.

KARABACAK, Yakup (2005), “Vergi Kaçakçılığının Nedenleri: Arz ve Talep Yanı”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 287.

KARADENİZ, Salim (2009), “Yurtdışında Vergi İncelemesi Yapılabilir mi?”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:335.

KEEN, Michael; LIGTHART, E. Jenny (2004), “Information Sharing And International Taxation”, Tilburg University Discussion Paper Center.

KIRIKTAŞ, İlhan (2005), “Serbest Bölgelerde Olası İnceleme Riskleri  (Örtülü Kazanç        Dağıtımı Ve Muvazaalı İşlemler)-I”, Yaklaşım Dergisi, Sayı:152.

KÜÇÜK, Sema (2009), “Transfer Fiyatlandırmasında Emsallere Uygun Fiyat Tespit Yöntemleri I”, Yaklaşım Dergisi, Sayı:198.

MERTER, M. Emin (2004), Türkiye'de Vergi Denetimi Ve Vergi Denetiminde Etkinliğin Sağlanmasında Toplam Kalite Yönetimi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir.

OECD (1992), Oecd Model Agreement For The Undertakıng Of Sımultaneous Tax Examinations, <http://www.oecd.org/dataoecd/8/0/2666483.pdf>, (08/04/2010).

OECD (2006), Manual On The Implementation Of Exchange Of Information Provisions For Tax Purposes, <http://www.oecd.org/dataoecd/16/23/36647823.pdf>, (08/04/2010).

OECD (2009), Transfer Pricing Gudelines for Multinational Enterprises and Tax Administration.

ÖCAL, Erdoğan (2006), “Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu Transfer Fiyatlandırması (Örtülü Kazanç Dağıtımı) Konusunda Ne Getiriyor?”, Yaklaşım Dergisi, Sayı 166.

ÖCAL, Erdoğan (2008a),“Transfer Fiyatlandırmasında Düzeltme (2008)”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:243.<http://www.vergisorunlari.com.tr/makale_detay.aspx?gid=2&mid=2318>, (14/04/2010).

ÖCAL, Erdoğan (2008b), “Transfer Fiyatlandırmasında Hazine Zararı”, Yaklaşım Dergisi, Sayı:188.

ÖCAL, Erdoğan (2007), “Transfer Fiyatlandırması Karar ve Tebliğ Taslakları Üzerine”, Yaklaşım Dergisi, Sayı:177.

ÖZ, Semih (2009), “Sınır Ötesi Vergilendirmede Bilgi Değişiminin Artan Önemi”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:255.

PAK, Sımon J.; ZDANOWİCZ John S. (2002), “An Estımate Of 2001 Lost U.S. Federal Income Tax Revenues Due To Over-Invoıced Imports And Under-Invoıced Exports”, Center Of International Business Education And Research, Aralık 2002.

PEHLİVAN, Serdar (2008), “Hazine Zararının Transfer Fiyatlandırmasının Amacıyla Çelişkisi ve Hazine Zararının Örtülü İstisna Özelliği”, Maliye ve Sigorta Yorumları Dergisi, Sayı:521-522.

PRICEWATERHOUSECOOPERS (2010), İlaç Sektörü Şirket Birleşme Ve Satın Almaları: Türkiye İlaç Pazarında Birleşme Ve Satın Alma Faaliyetleri-2006-2009 Dönemi İncelemesi, <http://www.pwc.com/tr_TR/tr/publications/Assets/Pharmacy09_TUR.pdf, (04/02/2010).

TEK, Ömer Baybars (1999), Pazarlama İlkeleri: Global Yönetimsel Yaklaşım Türkiye Uygulamaları, İstanbul: Beta Yayıncılık.

TEKİN, Selçuk (2003), “Kayıtdışı Ekonomi ve Vergi Denetimi”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:181.

THOMAS, Tucha; MARKUS, Brem (2005), “Fuzzy Transfer Pricing World: On The Analysis Of Transfer Pricing With Fuzzy Logic Techniques”, Indian Instıtute of Managemenet Researh and Publications.

TOKUR, Özlem (2008), “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında İlişkili Kişi Kavramı ve Grup İçi Hizmetler”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:317.

TOROS, Özgür (2009), “Yeni Transfer Fiyatlandırması Mevzuatına Göre Ekonomik Analiz”, Dünya Gazetesi, <http://www.dunyagazetesi.com.tr/haber.asp?id=47780>, (28/01/2010).

TUNÇ, M. Akif (2009), “Transfer Fiyatlandırması Uygulamalarında Dış Emsal Tespiti”, E-Yaklaşım Dergisi, Sayı:200.

TÜRK, Yakup (2008), “Geçmişten Günümüze Transfer Fiyatlandırması”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:318.

YAKIŞIKLI, Ramazan (2008), “Kazancın Örtülü Olarak Dağıtıldığının Kabulünde Hazine Zararının Doğması”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:327.

YALTI, Billur (2009) “Transfer Fiyatlandırmasında Gizli Emsal”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:251.

YARARLIOĞLU, K. (2009), Bulanık Mantık Ders Notları, 2009, www.deu.edu.tr/userweb/k.yaralioglu/dosyalar/bul_man.doc, (30.12.2009).

YAZAR, Feyyaz (2009), “Transfer Fiyatlandırmasında Karşılaştırılabilirlik Analizi, Önemi Ve Uygulaması”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:334.






* Bu veri tabanlarından en yoğun olarak faydalanılan Amadeus (Analyze Major Database from European Sources), 45’ten fazla Avrupa ülkesinde mukim 11 milyondan fazla firmaya ait güncel mali verileri bünyesinde barındırır. OECD Rehberini referans alan ülkelerde mükelleflerin hazırladığı dokümantasyon raporlarında yoğun olarak bu veri tabanı kullanılmaktadır. Firma bilgileri, 30’un üzerindeki Avrupa ve Doğu Avrupa’daki bölgenin uzmanlarından alınan verilerle standart bir formatta düzenlenmektedir. Veri tabanında yer alan firmalar mali büyüklük, ortaklık yapısı, halka açık olup olmama durumu, faaliyet konusu ve faaliyet gösterilen sektör gibi birçok kıstasa göre sınıflandırılabilmekte ve bu açıdan emsal araştırmasında mükellefe büyük kolaylık sağlamaktadır (Tunç, 2009:746).

 

Serdar Pehlivan
Vergi Müfettişi
pehlivanserdar@yahoo.com


KAYNAK :http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/serdarpehlivan/003/

 Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır .)
 

 

Blog Arşivi

BU HAFTA EN ÇOK OKUNANLAR

EN ÇOK OKUNANANLAR

Categories

.edevlet.com (1) ‘Gelir Testi’ (1) ‘intibak zammı’ (1) "EŞ DURUMU" (1) "muhasebe" (21) "Pratik Bilgiler "pratik bilgiler (1) (Stopaj (1) 01.01.2012 - 30.06.2012 Asgari Ücret (1) 01.07.2012 - 31.12.2012 Asgari Ücret (1) 12 Eylül mağdurları (2) 15 yıldan az memuriyet (1) 16 Yaşından Büyükler Asgari Ücret (1) 16 yaşını doldurmuş işçiler (1) 18 Yaş GSS (1) 18 Yaş Üstü (1) 2-B arazilerinin satış şartları (1) 2009 askerlik borçlanması hesaplama (1) 2011 enflasyon (1) 2011 kapanış işlemleri (6) 2011 Yılbaşı Milli Piyango (1) 2012 (105) 2012 açılış işlemleri (6) 2012 Amortisman Sınırı (1) 2012 ASGARİ (1) 2012 ASGARİ ÜCRET (2) 2012 Avukatlık Ücret Tarifesi (1) 2012 DAMGA VERGİSİ ORANLARI (1) 2012 defter (1) 2012 Defter tasdi (1) 2012 Defter Tutma Hadleri (1) 2012 DİĞER KAZANÇ (1) 2012 Fatura Düzenleme Sınırları (1) 2012 Geçici Vergi Oranları (1) 2012 Gelir Vergisi (1) 2012 gelir vergisi oranlar (1) 2012 GELİR VERGİSİ ORANLARI (1) 2012 Gelir vergisi tarifesi (2) 2012 Hesap Pusulası (1) 2012 KAPICI MAAŞ HESABI (1) 2012 milli piyango sonuçları (1) 2012 Motorlu Taşıtlar Vergisi (1) 2012 Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifeleri (1) 2012 MTV (1) 2012 Sakatlık indirimi (1) 2012 SGK İDARİ PARA CEZALARI (1) 2012 VERGİDEN MÜSTESNA YEMEK BEDELİ (1) 2012 YEMEK BEDELİ (1) 2012 Yemek İstisnası (1) 2012 Yılbaşı Milli Piyango (1) 2012 YILI (66) 2012 yılı asgari ücret (2) 2012 yılı asgari ücret tutarları (2) 2012 yılı cenaze ödeneği (1) 2012 YILI DEFTER TUTMA (1) 2012 YILI DEFTER TUTMA HADLERİ (3) 2012 yılı emzirme ödeneği (1) 2012 Yılı gelir (1) 2012 Yılı gelir vergisi (1) 2012 Yılı gelir vergisi dilimleri (1) 2012 yılı gelir vergisi oranları (1) 2012 Yılı Sakatlık İndirimi (1) 2012 yılı vergi (1) 2012 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranı (1) 2012 Yili Asgari Geçim İndirimi Tablosu (1) 2B Arazi (1) 2B Arazileri (2) 31.10.2011 tarih 292 nolu karar (1) 3600 günle emeklilik (1) 4 ülkede kıdem tazminatı fonu (1) 4/b Sigortalılık Bildirimi (1) 4857 (1) 4857 sayılı (1) 5 lira fazla katılım payı (1) 6111 Sayılı Kanun (1) 65 YAŞ (1) 65 YAŞ AYLIĞI (1) 65 yaş ve özürlü maaşı hangi hallerde kesilir? (2) 657 s.DMK’ya göre istihdam şekilleri (1) 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU (1) 663 sayılı KHK (1) 666 kanun (1) 666 sayılı (1) 8.000 TL üzerindeki ödemeler (1) 975 lira taban (1) Açık Hesaplarınızın Ne Kadarını Tahsil Edebileceğinizi Biliyormusunuz (1) AGİ (2) AGİ NEDİR? (1) aidatlarını ödememekte direnirken (1) AİLE HEKİMLİĞİ (1) Akaryakıt fişi (1) Akşam Metin Taş (1) Alacak ve Borç Notları (1) Alarm İzleme Merkezi Kurma ve İşletme Yeterlik Belgesi (1) Ali TEZEL (1) almanya (1) Almanya'dan yurtdışı borçlanma (1) ALO 170 (1) Amortisman (1) Amortisman Sınırı (1) Analık sürelerinin borçlanılması (1) Ankara bomba (1) ANONİM ŞİRKET (1) Anonim şirketler (1) Anonim şirketler neden ve nasıl hisse senedi bastırmalıdır (1) ANONİM ŞİRKETLERDE MENKUL KIYMETLER (1) APARTMAN GÖREVLİLERİ AGİ (1) ARAÇLARIN Trafikten Silinmesi (1) Aralık 2011 Vergi Takvimi (1) ASBİS (1) ASBİS Nedir (1) ASGARİ GEÇİM (1) ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ (1) ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ 2012 (1) asgari geçim ücreti (1) Asgari Ücret (8) Asgari ücret 701 (1) Asgari Ücret Maliyeti (1) Asgari Ücret ve Yasal Kesintiler (2) Asgari ücret yeni yılda (1) ASKERİ İŞ MÜFETTİŞLİĞİ (1) askerlik (2) askerlik borçlanma formu (1) askerlik borçlanma hesaplama (1) askerlik borçlanma hesaplaması (1) askerlik borçlanma işlemi (1) Askerlik borçlanması (3) ASKERLİK KANUNU (1) atama (2) Avukat (1) Avukatlık (1) AVUKATLIK ASGARİ (1) AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET (1) AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ (1) Avukatlık Ücret (1) Avukatlık Ücret Tarifesi 2012 Belirlendi (1) Aylığa Hak Kazanma Koşulları (1) AYLIK VE YILLIK ENFLASYON (1) baglilik (1) Bağ (1) Bağ-Kur (5) bağ-kur dökümü (1) Bağ-Kur İntibak (1) Bağ-Kur Tevkifatı (1) Bağımsız Denetçi (2) bağımsız denetçiler (1) Bağımsız denetim (2) Bağımsız Denetleme (1) BağKur (4) bağkur dökümü (1) Bağkur hizmet dökümü (1) bağkurlu dökümü (1) Bahçe Tapusu Olanların Tarım SSK’lısı Olup Olamayacaklarının Açıklanması (1) bakanı (1) Bankalar (1) Basit usul (1) Başbakan Tayyip Erdoğan (1) BAYRAM TATİL GÜNLERİNDE İŞ KAZASI (1) BDDK (1) bedelli (2) BEDELLİ ASKERLİK (4) bedelli askerlik işlemleri (1) Bedelli çalışmaları bayramdan sonra (1) Belediyeden kiralanan seyyar sergi yerleri için kira ödemeleri üzerinden tevkifat yapılmayacağı (1) belli para (1) BEŞ PUANLIK (1) beyanname (100) Bilirkişi (1) Bilirkişilerin (1) Bilirkişiye Başvuru (1) binek (1) Binek otomobilin alım ve satımında KDV oranı kaçtır ? (1) Binek otomobilin KDV’sini (37) Bir Kişi İle Kurulabilecek (1) Bireysel Emeklilik (1) Bireysel Emeklilik Sistemine Yapılan Ödemeler (1) BİRLEŞME İŞLEMLERİNE İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SERİ: I (1) borçlanma (1) Borçlanma Bedelleri (1) Borçlunun bütün eşyaları haczedilemez (1) Borçlunun haline uygun evi haczedilemez (1) BUGÜNKÜ YAZILAR (5117) bülent deniz (1) C Özel Güvenlik Yöneticisi Kimlik Kartı (1) Cenaze Ödeneği (1) Creditnote (1) Cumhuriyet tarihi rekoru (1) ÇALIŞANLARIN SOSYAL GÜVENLİĞİ (1) çalışma ve sosyal güvenlik (1) Çalışmayan (1) çek (1) çek yasası (1) çevre temizlik vergisi (1) Çeyiz Yardımı (1) Çocuklar sağlık hizmeti (1) daha az prim (1) Damga Vergisi (1) danışman (1) Dar Mükellefiyet (1) debitnote (1) defter (2) Defter Bilgi Girişi (1) defter Kapanış Tasdiği (1) Defter tasdi (1) Defter Tasdikinde Ek Süre (1) defter tutulma (1) Defter ve belgeleri depremde kaybolanlar (1) Değer Artış KazançI (1) Değer Artış Kazançlarının Vergilendirilmesi (1) değerleme oranı (1) Denetçi olabilme (1) Denetçilerin Atanması (1) Denetçinin seçilmesi (1) Denetim raporu (1) Denetimin (1) Deprem bağışları (1) Deprem bağışlarının vergi matrahından (1) Deprem bölgesinde primi 1 gün bile yatana emeklilik (1) Deprem sigortası (1) deprem vergisi (1) Depremzede işçinin ücreti İş-Kur'dan (1) Depremzedelere müjde (1) DERNEKLER (1) DERNEKLER YÖNETMELİ (1) dilekçe (224) DİLEKÇE ÖRNEĞİ (2) DİLEKÇE ÖRNEĞİ Veri Sorgulama (1) DİLEKÇE ÖRNEKLERİ (12) DİLEKÇEYE (1) Dizi (1) DOĞUM BORÇLANMASI (5) Doğum ücretsiz izni ve izinden dönüşte işe başlama hakkı (1) dönem sonu (6) DÖNEM SONU İŞLEMLERİ (7) Dul aylığı (1) DUYURULAR (568) e devlet (1) E-Defter (1) e-devlet (1) e-haciz (1) ebeyanname (100) ece üner (2) Ecrimisil (1) edefter (1) edefter.gov.tr (1) edevlet (1) EKONOMİ (626) Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan (1) Elektronik Defter (1) Emekli (11) emekli aylığı (1) emekli aylığını yükseltmek (1) Emekli aylıkları haczedilemez (1) Emekli dernekleri (1) Emekli İkramiyesi (1) emekli intibak (1) Emekli Sandığı (3) Emekli Sandığı dökümü (1) Emeklilerin maaşı (1) Emeklilik (1) Emeklinin alım gücü (1) Emeklinin intibakı (1) EMEKLİNİN YILLIK İZNİ (1) Emekliye (1) Emekliye intibak (1) Emekliye müjde (1) Emekliye tazminat (1) Emekliye zam geliyor (1) emlak vergisi (4) Emlak Vergisi bildirimi (1) Emsal kira (1) EMZİRME ÖDENEĞİ (2) ENFLASYON (1) Enflasyon Hesaplama (2) Engelli bakım maaşına konulan hacize mahkeme 'dur' dedi (1) Engelli Sigortalıların (1) Engellilere İş Müjdesi (1) erken emekli (1) Eski memur (1) Esnaf Sicil Kaydı Bağ-Kur'lu (1) Esnek Zamanlı Çalışma (1) eş durumu nakli (1) eşi vefat etmiş (1) EŞİT DAVRANMAMA TAZMİNATI (1) Etiketler: 292 nolu hakem heyeti kararı (1) ev hanımına (1) Ev hanımlarının emekliliği (1) Evlenme Ödeneği (1) evlilik (1) FAİZ (2) Faktoring İşlemlerinin Muhasebe Kaydı (1) FARK ÜCRETİ (1) faruk çelik (1) FASON HİZMETLERDE KDV İADESİ (1) FASON TEKSTİL (1) FATURA (2) Fatura Düzenleme (1) Fatura Düzenleme Sınırları (1) Fatura Kullanımı (1) Faturada Ayrıca Teslim Adresine Yer Verilebilir mi? (1) FATURAYA SÜRESİNDE İTİRAZ (1) fazla çalışma (1) Fazla mesai (1) Fazla mesai nasıl ispatlanacak (1) FESHİ (1) fesihte geçerli neden (1) Fiili Hizmet Zammı (1) Finanasal (1) Finanasal Kiralama (1) Finanasal Kiralama Muhasebe Kayıtları (1) Finansal kiralama (1) FİRMADA KULLANILAN OTOMOBİLİN KAZA YAPMASI SONUCU SERVİS ŞİRKETİ TARAFINDAN KESİLEN FATURANIN SİGORTA ŞİRKETİNE YANSITILMASI MUHASEBE KAYDI (3) FON İSİMLERİ (1) Foreks İşlemi (1) FRANSIZ ÜRÜNLERİ (1) Gayri Maddi Haklar (1) GAZETECİ VE GEMİ ÇALIŞANLARINI (1) GAZETECİLER NE ZAMAN EMEKLİ OLUR (1) Geçici iş göremezlik (1) Geçici iş göremezlik ödeneği (2) Geçici Vergi Oranları (1) Geçici Vergide Yanılma Payı (1) gelir (302) gelir testi (3) GELİR TESTİ NEDİR (1) Gelir Testi Süresi Uzatıldı (1) Gelir testine müracaat bildirimi (1) Gelir Uzman (1) Gelir ve Aylıklarda Zamanaşımı Sürelerinin Eski ve Yeni Kanunla Karşılaştırılması (1) Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması (1) gelir vergisi (2) Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 280) (1) GELİR VERGİSİ ORANLARI (1) gelir.gov.tr (125) gelirler (4772) gelirler.com (192) gelirler.gov.tr (4349) gelirlergov (111) gemlik hakem heyeti (1) gemlik tüketici sorunları ilçe hakem heyeti (1) genek sağlık başvuru (1) Genel Sağlık Sigortalıs (1) Genel Sağlık Sigortası (2) GENEL SAĞLIK SİGORTASI (4) GEREKEN (1) GEREKLİ BİLGİLER (5) ggs (3) GİB (3286) gib.gov.tr (31) gider pusulası (1) Giriş Sınavı (1) Götürü Gider (1) GSS (9) GSS DİLEKÇE ÖRNEĞİ (1) gss Prim Tablosu (1) GSS Sağlık (1) GSS tescil bildirim (1) Gurbetçi ev hanımı (1) GÜMRÜK GENEL TEBLİĞİ (TARİFE-SINIFLANDIRMA KARARLARI) (SERİ NO: 13) (1) GÜNDEM (4934) HABER (4470) habertürk tv (2) haciz (1) Hafta Tatili Ücreti (1) HAFTALIK YAYIN (28) hakem heyeti kararları (1) HASTA SEVK FORMU (1) hastane (1) Hem kocadan hem de anne-babadan aylık bağlanır mı (1) hesap işletim ücreti iadesi (1) hesap işletim ücreti iadesinin kararı (1) hesap işletim ücretine itiraz (1) hesap işletim ücretleri (1) hesap işletim ücretleri iadesi (1) Hesap numaraları (1) hesapişletim ücretinin iadesi (1) hız sınırı (2) hibe kredi (1) HİLELİ İFLAS ETMEK (1) Hizmet Dökümü (1) Hizmet grubu (1) https://www.turkiye.gov.tr/ (1) hukuk (1) Irak (1) iade (1) İbraname (1) ibraname Örneği (2) için (1) İdari Para Cezaları (1) İhaleli İşlerde Kıdem (1) İhbar İkramiyesi (1) İhracat (2) İHRACATTA GVK (1) İhtirazi Kayıtla Beyan (1) ikinci derece usulsüzlük (1) İkramiyenizi güncel (1) İktisap Tarihi (1) İlk Defa Sigortalı Olarak Çalışmaya Başlamadan Önce Malûliyeti Bulananların Emeklilikleri (1) indirilebilir (1) indirim (1) İndirimli Orana (1) İndirimli Orana Tabi Satışlar (1) internet sitesi (1) İNTERNET SİTESİ ZORUNLULUĞU (1) İntibak (6) İntibak 2013'e kaldı (1) İntibak Maaş (1) intibak yasası (3) İNTİBAK YASASI 2012'DE YASALAŞIYOR (1) intibak zammı (1) İstanbul Tapu Kadastrolular Derneği Başkanı Metin Yeşil (1) isteğe bağlı sigorta (1) istifa (1) İstifa eden işçinin hakları (1) istifa evrakları (1) İSTİSNA TUTARLARI (1) İŞ (1) İŞ GÖREMEZLİK BELGESİ (1) İş göremezlik belgesi değişti (1) İş Kanunu Para Cezaları (1) iş kazası (1) iş koçu (1) İş Sözleşmeleri (1) iş sözleşmesi (1) İşçi (1) İŞÇİ 1 ay içinde dava açabilir (1) İŞÇİ ALACAK BELGESİ (1) işçi izin hakları (1) İŞÇİ VE ESNAFIN ÖLÜMÜNDE CENAZE ÖDENEĞİ VERİLME ESASLARI (1) İşçilerin İzinleri (1) İşçilerin İzinleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler (1) işçilerinin (1) İŞÇİNİN BİRDEN FAZLA RAPOR (1) İŞÇİNİN HAFTA TATİLİ (1) İŞÇİNİN İSTİFA ETMESİ (1) İŞÇİNİN İSTİFA ETMESİ VE DİĞER ÇIKIŞ İŞLEMLERİNDE YAPILMASI GEREKENLER (1) İŞÇİNİN İŞVERENE ÇEKECEĞİ İHTAR ÖRNEĞİ (1) İşçinin sadakat borcu (1) İŞE İADE EDİLME (1) İŞKUR (4) İşlem Denetçiliği (1) İşlem denetçisi (1) işletim ücreti iadesi (1) İşsizlik (1) İşsizlik maaşı (1) İşsizlik ödeneği (1) İŞSİZLİK ÖDENEĞİ (1) İŞSİZLİK SİGORTASI (1) İşsizlik yardımları (1) İşte yerli otomobilin gerçek fiyatı (1) İşten Ayrıldığımda Ne Kadar Kıdem Tazminatı Alabilirim (1) İşten Ayrılırsam Emeklilik Şartlarım Değişir mi (1) İşveren (2) işveren fesih (1) İşveren işçiden senet alabilir mi? (1) İşverenlerimizin Ücret (1) İZİN (1) KABAHATLER KANUNU (1) Kaçak işçi (1) Kaçak işçi çalıştıranlar (1) Kaçakçılık suçu (1) Kadın ve erkeğin emekli olma yaşları farklı (1) KADINLARIN DOĞUM İZNİ (1) Kadrolulara bayram hediyesi (1) kamu (1) kanun (950) kapanış muhasebe kayıtları (6) karşılıklı edimler (1) KARŞILIKSIZ ÇEK (1) KARŞILIKSIZ ÇEK SUÇ OLMAKTAN ÇIKARILIYOR (1) Kart aidatı (1) kartı (1) KASIM MALİ TAKVİMİ (1) katılım payı (1) Katma Değer Vergisi Oranları (1) Katsayı (1) Katsayı uygulaması (1) Katsayı uygulaması kalktı (1) kayıt (3178) KDV (81) KDV indirimi (1) kdv oranları (1) KDV TEVKİFATI (1) Kenar (1) Kendi adınıza kayıtlı iş yerinde (1) kendisine yöneltilen soruların cevaplarını internetten de yayınlayabilecek (1) KEY (1) kıdem tazminatı (7) Kıdem Tazminatı dikekçe (1) Kıdem Tazminatı Fonu (4) Kıdem Tazminatı Fonu 1 Ocak 2012 (1) KIDEM TAZMİNATI ÖDENMESİ (1) Kıdem ve ihbar tazminatı (1) Kız Çocuklarına GSS (1) Kız Çocuklarına GSS Zorunlu mu (1) Kimler denetçi olabilir (1) Kimler yeşil kart alabilecek (1) Kira Geliri (1) Kiralama Muhasebe (1) Kiralama Muhasebe Kayıtları (1) KKDF (1) Klip ve Reklam Filmlerinde Çalışan Oyuncu ve Set İşçilerinin Sosyal Güvenliği (1) Know-how (1) KOBİ TFRS (1) kobilere-250-bin-tl-geri-odemesiz-destek (1) Kollektif (1) KONFEKSİYON HİZMETLERİNDE KDV (1) Konsinye Satışlar (1) KONUT KİRA GEELİRLERİ İSTİSNA TUTARLARI (1) Kooperatif (1) KRAMİYEDE YENİ DÜZENLEME (1) kredi (1) kredi kartı (2) Kurumlar Vergisinden Müstesna Kazançlarda Kur Farkları ve Vade Farklarının Durumu (1) Leasing (1) limit (2) limited şirket sözleşme (1) Limited şirkette fesih (1) liste (1) lkesi (1) Lütfi Köksal (1) MAAŞINA HACİZ (1) Maden işçisinin emekliliği (1) MADENDE EMEKLİLİK KOŞULLARI (2) MADENDE EMEKLİLİK TABLOSU (2) MAHKEME KARARLARI (304) Mal bildirimi (1) Mali Tablolar (1) MALİ TAKVİM (2) MALİYE (4655) Maliye Bakanlığı (2) Malul (1) malul olanların emekliliği (1) Malulen emekli olmanın şartları (1) Malullük aylığı (1) Malullük aylığı kimlere bağlanır (1) Mavi Kart Nedir (1) MEB’deki memur (1) Mehmet Şimşek (1) memur (7) Memur Emeklisi Avukat (1) memur ikramiye (1) memur maaşı (1) Memur ve emekliye zam (1) memura zam (1) Memurlar (2) Memurlara emekli (1) MEMURLARA GREV HAKKI (1) Memurlara rotasyon (1) Memurların taban aylığı (1) Memurların Yenilenen Hastalık Raporu (1) Memurun 2012 maaş zammı belli oldu (1) Memurun Dul (1) Memurun Dul ve Yetim (1) Meslek Hastalığı (1) Mevsimlik iş (2) Mevsimlik iş sözleşmesinde kıdem tazminatı (1) Mevsimlik işçi (1) miili (1) milli (1) milli piyango çekilişi sonuçları (1) milli piyango sıralı tam liste 2012 (1) Montaj ve Taşımacılık Faaliyetlerinde Götürü Gider Uygulaması (1) Motorlu Taşıtlar Vergisi (1) MTV (1) mu (1) MUHASEBE (5542) MUHASEBE kayıtları (164) MUHASEBE KAYITLARI (50) Muhasebe Standartları (1) muhasebe uygulaması (1) Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu (1) MUHASEBECI DEFTER BILGI (1) muhasebeci (3178) Mükellefler Ba Bs formlarında düzeltme yapabilirler mi? Düzeltme yapılması durumunda ceza uygulanır mı? (4) müstahsil (1) Müşteri Bildirim Formu (1) Müşteri Devir Teslim Formu (1) NDE ÖDENMESİ (1) NO: 44) (1) noter (2) noter ihtar Örneğl (1) Noterler MUHASEBE (1) Noterlerin SGDP (1) Nüfus cüzdanı (1) Nüsha (1) olur (1) Onarma (1) Organını kendi isteği (1) otomobil (1) Otomotiv Sanayii Derneği (1) Ödediği KDV (1) ÖDEME (1) ÖĞRENCİ VE ÖĞRETMENLERE YARDIMLAR (1) ÖĞRENCİ YAPILAN YARDIMLAR (1) öğretmen (2) öğretmen adayı (2) öğretmen adayları (1) ÖĞRETMENLER (1) ölüm (1) ÖNEMLİ (81) Özel denetçi (1) ÖZEL HASTANE (1) Özel SMMM (1) Özel SMMM Sınav (1) Özel SMMM Sınav Programı (1) ÖZELGE (1364) Özelge nedir (1) ÖZELGELER (240) Özürlü Teşvik (1) Para kazanmanın yolu (1) park yasağı (2) PART-TİME (1) PART-TİME İŞ SÖZLEŞMESİ (1) PARTTİME iş sözleşmesi (1) Pasaport (1) piyango (1) Pratik Bilgiler (1) Prim (2) Prim borcu (1) PRİM KESİLECEK KAZANÇLAR (1) PRİME ESAS KAZANÇ (1) Prof. Abuzer Kendigelen (1) Prof. Dr Erdoğan Moroğlu (1) Prof. Dr. Şükrü Kızılot (1) Prof. Dr. Ünal Tekinalp (1) RESMİ GAZETE (142) RESMİ GAZETEDE BUGÜN (1) Resul KURT (1) S (1) Sağlık (2) Sağlık Bakanlığı (1) Sağlık Bakanlığını (1) Sağlık Bakanlığını Yeniden Yapılandırdık (1) sağlık hizmeti (2) Sağlık prim borcu (1) Sağlık Provizyon ve Aktivasyon Sistemi (1) sağlık sigortası (3) sağlık yardımı (1) sağlıktan nasıl faydalanacak? (1) SAHTE BELGE DÜZENLEME (1) SAHTE fatura DÜZENLEME (1) Sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlananların emekliliğe hak kazanma şartları (1) Sakatlık indirimi (1) Sebepsiz İŞTEN atılan (1) Sendikalar (1) serbest meslek (1) SERMAYE KOYMA BORCU (1) SERMAYE ŞİRKETLERİ (1) Sevki olmayan doktora gidemeyecek (1) Sezgin Özcan (1) sgdp (3) SGK (5754) SGK borcu (1) SGK gurbetçi (1) SGK HABER (3115) Sgk Hizmet (1) Sgk Hizmet Dökümü (1) SGK hizmetleri (1) SGK İdari Para Cezaları (1) SGK MAKALE (440) SGK para cezaları (1) SGK Primleri (1) sgk SMS HİZMETLERİ (1) sgk soru ve cevap (1) SGK Taksitlendirmelerinin ödeme süresi uzatılmıştır (1) Sigara (1) sigorta (2) Sigorta başlangıç tarihinde rahatsızlığı olan malulen emekli olamıyor (1) Sigorta Prim Desteği (1) sigorta primi (1) Sigortalılık öncesi doğum (1) SİGORTASIZ ÇALIŞTIRILAN İŞÇİLERİN HAKLARI VE YAPILMASI GEREKENLER (1) Sinema (1) sirali (1) sirkete (1) smmm (3178) SMMM Defter Bilgi Girişi (1) SMMM'ler Defter Tasdik Şifrenizi Aldınız mı? (2) SMS HİZMETLERİ (1) SORU CEVAP (28) SOSYAL GÜVENLİK (3181) SOSYAL GÜVENLİK DESTEK (1) Sosyal Güvenlik Kurumu (3) Sosyal Güvenlik Uygulamalarında İdari Para Cezaları (1) Sosyal Sigortalar (1) söylüyor (1) Sözleşme (1) Sözleşmeli öğretmenlere tanınan yeni özlük hakları (1) sözleşmenin konusu (1) SÖZLEŞMESİNİN (1) SPAS (1) spas sorgulama (1) ssk (4665) SSK (1) SSK’lı normal işe girmeden evvel kaza geçirenler malülen emekli olamazlar (1) STAJYER MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİ (1) Suret (1) Sürekli iş göremezlik (1) Süresi Uzatıldı (1) Şehit çocukları (1) şirket (2) şirketler (1) ŞÜKRÜ KIZILOT (2) T.C. taşınmaz numarası (1) taban aylığı (1) Taksi (1) Taksiciler (1) Taksiciler sigorta (1) talep ve taahhüt formu (1) tam (2) Tapu (2) Tapu Sicili Tüzüğü (1) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (1) TAPU YASASI (1) Tapunuz kaybolursa (2) tarafları bağlayıcı nitelik. (1) Tarhiyat Öncesi (1) Tarhiyat Öncesi Uzlaşma (1) tarife (1) tarifesi (1) TARİFESİ 2012 (1) Tarihi Eser Niteliğindeki Özel Binaların Yıkılarak Yeniden İnşaasında Asgari İşçilik Uygulaması (1) Tarla (1) Taşeron (1) TAŞERON İŞÇİLERİ (1) TCDD (1) TEBLİĞ (683) TEBLİĞ 281 (1) Tedavi İçin Yurtdışına Gönderilme (1) Telekom (2) tepliğ (3894) tersini (1) teşvik (1) Tevkifat (1) TEVKİFAT (muhasebe kayıtları (1) Tevkifat Uygulaması (1) Ticaret Kanunu (1) Ticaret Unvanı için Dava Şartları (1) Trafik cezaları (1) Trafik cezaları artıyor (1) trafik cezası (2) TTK (4352) ttk Tutulması zorunlu ticari defterler (1) turkiye (3) tutulabilecek defterler (1) Tutulması zorunlu ticari defterler (1) TÜFE (1) TÜİK (1) Tüketici mahkemesi (1) Türev ürünler (1) Türk Telekom (2) türk ticaret kanunu (2) Türkiye İstatistik Kurumu (1) türkiye iş kurumu (1) TÜRMOB (1) UFRS (27) ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİNDE İŞ KAZASINA UĞRAYAN ÇALIŞANIN BİLDİRİMİ NE ZAMAN YAPILACAKTIR? (1) Uluslararası Karayolu Taşımacılığında KDV İadesi (1) UMSK (1) UYGULAMASI (1) Uzaktan çalışma (1) Uzlaşma talebi (1) Uzlaşma talep süresi (1) ücret (1) ücret dışı gelirler (2) Ücret Garanti Fonu (1) Ücret Gelirleri (2) Ücret haczi (1) ÜCRETİNDE (1) Ücretlerin Vergilendirilmesi (1) ÜFE (1) VAN (1) Varlık kiralama şirketleri nedir (1) VEDAT İLKİ (1) Veraset Belgesi (1) vergi (1692) VERGİ İNCELEMELERİ (1) vergi oranı (1) vergi oranları (1) Vergi Tarifesi (1) VERGİDEN İSTİSNA YEMEK BEDELİ (1) Vergileme (1) Verileri Nelerdir (2) vize süresi (1) vuk (4569) VUK 410 (1) Web Sitesi (1) www.edefter.gov.tr (3) www.sgk.gov.tr (1) X RESMİ GAZETEDE BUGÜN (29) Yabancı (1) Yabancı çalışanlar (1) Yabancı GSS (1) yabancı hekim (1) Yabancı Sermayeli Şirket Kurulumu İzne Tabi Midir? (1) YABANCI UYRUKLULARIN SİGORTALILIK İŞLEMLERİ (1) Yabancıların çalışma izin kriterleri (1) YABANCILARIN ÇALIŞMA İZNİ İÇİN GEREKLİ BELGELER (1) Yapı Denetim (1) Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri (1) yapı kredi bankası hesap işletim ücreti (1) yapı kredi bankası işletim ücretinin iadesi (1) yapı kredi hesap işletim ücreti (1) YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ (1) yardıma muhtaç kadınlara (1) Yasal Defterler (2) YAŞLILARA SİGORTA (1) Yaşlıya sigortalı bakım (1) yaştan emeklilik (1) Yazılar (1) YAZILAR (358) Yeni Sayıştay Kanunu Neleri Beraberinde Getirdi (1) yeni Ticaret Kanunu (1) Yeni TTK (3110) Yeni TTK'da Şirketler Kendi Hisselerini Edinebilecek (1) Yeni TTK'da Uluslararası Muhasebe Standartları (1) YENİ TÜRK TİCARET KANUNU (9) YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE MALİ MÜŞAVİRLİK RUHSATINA (1) YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNDA LİMİTED ŞİRKETLER (1) YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNDA SÜRELER (1) YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNU (1) Yeniçarşım (1) YERLİ OTOMOBİL (1) yeşil (1) Yeşil kart (9) Yeşil kart kalkmıyor (1) YEŞİL KARTIN DEVİR İŞLEMLERİ (1) Yılbaşından itibaren Yeşil Kart sistemi kalkıyor (1) Yıllar İtibari İle Asgari Ücretler (2) Yıllarında Çalıştığı İçin Aylıkları Kesilen Gurbetçi Emeklilere Müjde (1) YILLIK (1) Yine Kanun Tasarısında Denetçi olamayacaklar (1) yonetim-kurulunun (1) yurt dışı (1) yurt dışı Borçlanm (1) YURT DIŞINA GÖTÜRÜLEN TÜRK İŞÇİLERİ (1) Yurt Dışında İnşaat (1) yurtdışı borçlanması (1) Yurtdışı borçlanmasında emekli aylığı (1) YURTDIŞINDA (1) YURTDIŞINDAN OLAN ALACAKLAR (1) Zayi Olan Mallar (1) Zorunlu Deprem Sigortası (1) Zorunlu Sağlık (2)