SGK prim borcunu icra takibi başlatarak tahsil eder
Soru: Annem babamdan emekli. Annemin adına servis minibüsü aldık. Bağ-Kur numarası çıktı. Maaşında kesinti olur mu? Bağ-Kur borcunu ödemediğimizde ne gibi sorunlarla karşılaşırız? Kamil AKKAYA
Cevap: Babanızın hangi kuruma tabi olduğunu belirtmemişsiniz. Babanızın Bağ-Kur sigortalısı olması annenizin eşinden (babanızdan) almış olduğu dul aylığında kesilme olmasına sebep olmaz. Ancak, sosyal güvenliği yokken yüzde 75 olan aylık bağlama oranı yüzde 50’ye düşer. Babanızın tabi olduğu kuruma bağlı olarak annenizin aylığı bir miktar düşebilir (babanız Emekli Sandığı mensubuysa ve annenizden başka aylık alan yoksa aylığı düşmez). Anneniz vergi kaydını kapatıp, yapmakta olduğu ticari faaliyeti terk etmediği sürece, Bağ-Kur’a prim ödemek zorunda. Ödemediği prim borcunu SGK, icra takibi başlatarak re’sen tahsil eder.
Anneniz emekliliği hak etmiş istediği zaman aylık bağlatabilir
Soru: Annem 25 Haziran 1959 doğumlu. 4 Nisan 1974’te SSK’ya girişi var. 1978’e kadar çalışmış. Sonra isteğe bağlı prim ödedi. Toplam 3712 gün primi var. Bağ-Kur’dan emekli olacağını söylediler. SKK’dan emekli olması için ne yapabiliriz? İsa DOLU
Cevap: 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı primler, Bağ-Kur’a sayılıyor. Annenizin 1 Ekim 2008’den bugüne kadar ödediği primler Bağ-Kur primi. Son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunuyor. Ekim ayı sonu itibarıyla annenizin 1110 gün Bağ-Kur’a, 2602 gün SSK’ya primi var. Son yedi yılda, SSK’ya fazla prim ödediğinden, SSK şartlarıyla emekli olacak. Anneniz 8 Eylül 1999 itibarıyla 18 yıldan fazla sigortalı olduğundan, bu tarihte yürürlüğe konan ve emekli olmayı oldukça zorlaştırdığından dolayı toplumda ‘mezarda emeklilik’ olarak adlandırılan yasaya tabi olmadan, eski yasa şartlarıyla emekli olacak. Anneniz eski yasaya göre yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigorta, 3600 gün ve 50 yaş şartlarına tabi. Anneniz aranan şartları sağladığından, istediği zaman emekli olabilir. Ekim ayı içinde talepte bulunursanız, 1 Kasım 2011’de emekli aylığı bağlanır.
8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar 15 yıl ve 3600 gün primle kıdem tazminatı alarak ayrılabilir
Soru: 15 yıl sigortalılığı ve 3600 gün primi dolduran işçi kendi isteği ile işten ayrılırsa, tazminat alabiliyor mu? Levent DEVECİ
Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları yerine getirenler kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabilir. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 56 ile 60 arasında değişen yaş şartlarına tabiler. Bunlardan 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını sağlayanlar, kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabilir. Bunun için yapmaları gereken, bulundukları yerdeki SGK il veya merkez müdürlüğünden alacakları ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısını işverene ibraz etmekten ibarettir.
Babanız 59 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir
Soru: Babam 4 Nisan 1955 doğumlu. Babamın şu an 2557 gün prim ödemesi var. 600 gün askerlik yapmış. Askerliğini borçlanarak bedelini ödeyecek. 15 Eylül 2011’de isteğe bağlı SSK başlattı. Buna göre, 3600 günden kaç yaşında ve ne zaman emekli olabilir? ARZU ÜSTÜN
Cevap: Babanız askerliğini borçlanıp, ara vermeden 443 gün de prim ödeyerek toplam prim ödemesini 3600 güne tamamlaması halinde, yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 59 yaş şartlarına tabi olur. 59 yaşını dolduracağı 4 Nisan 2014 tarihinden önce prim ödemesini 3600 güne tamamlaması şartıyla, bu tarihte emekli olabilir.
SGK kısmi aylık dışında Almanya’daki başlangıcı Türkiye’de başlangıç saymıyor
Soru: Almanya’da işe başlama tarihim, Türkiye’de SSK başlangıcım sayılır mı? Hüseyin ÇİFTÇİOĞLU Cevap: Almanya ile aramızda akdedilen sosyal güvenlik sözleşmesine göre; Almanya’daki işe başlama tarihi Türkiye’de, Türkiye’deki işe başlama tarihinin de Almanya’da işe başlama tarihi sayılması gerekiyor. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), kısmi aylık bağlama dışında Almanya’daki işe başlamayı Türkiye’de işe başlama saymıyor. Almanya’daki çalışma sürelerini Türkiye’de borçlananlardan dava açanlar, mahkeme kararıyla Almanya’daki sigorta başlangıç tarihini Türkiye’de sigorta başlangıç tarihi olarak saydırıyor.
Askerlik ve yurtdışı borçlanmasıyla 4 yıl erken emekli olabilirsiniz
Soru: 1965 doğumluyum. 1996 yılının Kasım ayında sigortam başladı. 4650 günüm var. Askerliğimi sigortalı olmadan önce yaptım. 550 gün askerliğimi ve yurtdışında çalıştığım 4 yılı yatırırsam ne zaman emekli olurum? Süleyman ÖZKAN
Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önceki askerliğinizi ve yurtdışı çalışma sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 1990 gün geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra prim ödeme şartını sağlayacağınızdan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 2017’de 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Borçlanma yapmazsanız toplam 5825 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Askerlik borçlanması emekli aylığınızı artırmaz
Soru: 1965 doğumluyum. SSK girişim 1981 olup, 8650 gün prim ödemem var. 7 Eylül 2011 tarihi itibarıyla emekliliği hak ettim. Şu an askerlik borçlanmasını yapıp, prim gün sayısını 9200’e çıkarırsam, emekli maaşımda yükselme olur mu? Selim KOCA
Cevap: Emekli aylığını, tüm çalışma süresince üstünden prim ödenen kazanç tutarı ve prim ödeme gün sayısı belirliyor. Üstünden prim ödenen kazanç tutarınız, prime esas kazancın alt sınırı (asgari ücret) veya bir miktar üstündeyse (1000-1500 TL gibi) askerliğinizi borçlanmanız emekli aylığınızı artırmaz. Ancak, prime esas kazancın tavan tutarı (bugün için 5.440.50 TL’dir) veya tavan tutara yakın bir tutar üstünden prim ödemişseniz, askerlik sürenizi de tavandan borçlanmanız emekli aylığınızı artırır.
Ekrem Sarısu
http://www.posta.com.tr/