2011 biterken - dönemi kapatırken uyarılar
Değerli DÜNYA okurları, yavaş yavaş yılı tamamlama telaşına girdiğimiz şu günlerde yıl sonuna dönük bazı hatırlatmalar yapayım istedim.
1- Ciro primi faturalarınızı en geç aralık tarihli almaya çalışın
Değerli okurlar, son zamanlarda ciro primi konusu değişik açılardan tartışma yaratmaya başladı.
a. İade sürecinde yaşanan sorunlar
Düşük oranlı KDV'ye tabi mal satışı nedeniyle KDV iadesi alan şirketlerin, malin satıldığı dönem dışında, hele de yılı geçtikten sonra gelen ciro primi faturalarında gösterilen KDV'nin iadesinin alınamayacağı iddia edilmeye başlanmıştır.
Bu yaklaşım gıda sektörünün bir çok oyuncusu için adeta kâbus senaryosu halini almış görünmektedir. Bugüne kadar sorunsuz iade alan şirketler aniden hiç hesapta olmayan bu problemle karşı karşıya kalmışlardır.
Birçok firmanın finansman yükü bu nedenle oldukça artmış, normalde alageldikleri KDV tutarları belki de hiç alamayacakları devreden KDV'ye dönmüştür. Bu yanlış süratle düzeltilmezse KDV bir servet vergilemesi haline gelecektir.
b. Geç gelen faturadaki KDV iddiası
Ciro primlerinin ayni yıl değil de izleyen yılda düzenlenmesi halinde, bu faturadaki KDV'nin artık indirilemeyeceği de iddia edilmiştir.
Bu nedenlerle ciro primi faturalarınızı yıl bitmeden veya olabildiğince en geç Aralık tarihli almaya çalışınki bu tür tartışmalar sizin için bir önem taşımasın.
2- Bu döneme ilişkin faturalarınızı alin
2011 e ilişkin ancak 2012 tarihli gelen faturaların KDV'si ile ilgili olarak da yukarıda tartıştığımız sorunlar yaşanabilir.
Mali İdare'den alınan yazılı görüşe istinaden geç gelen 2011 tarihli faturalarla ilgili KDV dâhil tutarı 2011 beyannamesinde gider olarak dikkate alabilirsiniz görüşü veriyorduk. Artık bu konuda da yeniden görüş alınmasını tavsiye ediyorum.
3- Sermaye ihtiyacınız varsa artırın
Değerli okurlar biliyorsunuz 2011 dönem sonu öz varlık rakamı 2012 yılı örtülü sermaye hesabında esas alınacak. Diğer bir deyişle ilişkili şirketlerden 2011 dönem sonu öz varlık tutarının üç katına kadar olan borçlanmaların kur farkı ve faizini gider olarak dikkate alma açısından sorun çıkmayacak.
Şayet ilişkili şirketlerden kredi kullanıyorsanız ve öz varlık rakamınız 2011 sonu itibariyle azalmışsa acilen sermayeyi artırmak suretiyle öz varlık rakamını artırabilirsiniz ki kur farkı ve faizi gider olarak dikkate alma konusunda sorun yasamayasınız.
4- Ortağa borcunuz varsa ödeyin
Yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) hükümleri önümüzdeki temmuz ayında yürürlüğe girecek. Yeni TTK ortakların şirketten alacakları borçla ilgili kısıtlamalar getirdiği gibi, şirketin borca batık olduğu durumlarda ortağa olan borcu sermaye gibi görüyor ve üçüncü kişilere olan borçlar ödendikten sonra son sırada ödenebileceğini ön görüyor. Ayrıca, şayet şirketten alacaklı olan üçüncü kişiler alacaklarını tahsil edemezlerse bir yıl geriye doğru ortağa ödenen borçlar dahi geri çağrılabiliyor.
5- Kâr dağıtımı konusuna dikkat
Değerli okurlar yeni TTK ile birlikte 2013 den itibaren muhasebe standartları Uluslararası Muhasebe Standartları oluyor. Şu an bilançoda görülen karlar yeni esaslara göre oluşturulacak bilançolarda aynı tutarda kalmayabilir. Bu nedenle 2011 dahil biriken karlarınızı 2012 yılında dağıtmayı değerlendirmenizde fayda olabilir.
6-Karlılığınız yetersizse düzeltin
Değerli okurlar, ilişkili şirketlerle mal ve hizmet alımları nedeniyle oluşan kar emsale uygun mu değil mi izleyin, irdeleyin. Şayet yetersizse ilişkili şirketlerden satın aldığınız mal ve hizmetlerle ilgili düzeltme yapmanız gerekebilir. Yurt içindeki bir firma ise KDV li fatura düzenlemek gerekecektir.
Yurt dışındaki firma ise alacaklandırma notu (credit note) alınabilir. Mali İdare yakın zamana kadar veregeldiği yazılı görüşlerde bu tür belgeler için KDV uygulanmasına gerek yoktur diyordu. Ancak son zamanlarda yapılan incelemelerde bu konu eleştirilmeye başlandı. Katılmıyor olmakla beraber bu riskin de bilinmesinde yarar görüyoruz.
7- %05 den sorunsuz yararlanmak istiyorsanız
Yurt dışından elde ettiğiniz ihracat ve taşıma gelirlerinizin %05 ine kadar, bu işlemlerinizle ilgili belgesiz giderlerinizi matrahtan indirebilirsiniz. Yargı kararlarına göre %05 ler beyannamede doğrudan indirim olarak dikkate alınabilir. Ancak bakanlık aksi görüşte. Belgesiz harcamanın fiilen yapılmasını arıyor. Sorun yasamadan bu imkandan yararlanmak istiyorsanız yıl sonuna kadar %05 tutarının işletme dışına çıkarılmış olması gerektiği hususunu hatırlatmak isterim.
8- Anayasa Mahkemesi kararı henüz çıkmadı yatırım indirimini ihtirazı kayıtla vermeyi düşünün
Değerli okurlar, 2011 yılı için halen kullanmakta olduğunuz yatırım indirimi tutarı varsa, beyannamenizi ihtirazı kayıtla verip dava açma alternatifini unutmayın derim. Bildiğiniz üzere yapılan bir düzenleme ile 2008 ve öncesinden devrederek gelen yatırım indiriminin kullanımı şirketin karinin %25 i ile sınırlanmıştı. Bize göre bu hüküm anayasaya aykırıdır. Konu şu an Anayasa Mahkemesi önünde olup karara bağlanmamıştır.
9. Boş şirketleri tasfiye edin
Yeni TTK ile şirketlerin yasal zorunluluklara uyum maliyetleri artacak görünüyor. Bu nedenle işlevsiz şirketleri tasfiye etmeye biran önce başlamakta fayda var.
10. Küçük ve aynı amaca dönük şirketlerinizi birleştirin
Aynı faaliyet dalındaki küçük şirketlerin de yasal uyum maliyetleri nedeniyle birleştirilmeleri düşünülebilir.
(Dünya,09.12.2011)
Zeki Gündüz
