İhraç Kayıtlı Şatışların Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?
.
.
.
Tek düzen muhasebe sistemi uygulama genel tebliğinde, ihraç kayıtlı satışlar nedeniyle faturada gösterilen ancak müşteriden tahsil edilmeyen KDV’nin kaydı için açılmış bir hesap yoktur.
.
“392-Diğer KDV” hesabının açıklamasında “teşvikli yatırım mallarının iptalinden doğan ve ertelenen Katma Değer Vergisi ve ihraç kayıtlı satış nedeniyle ertelenen ve terkin edilecek Katma Değer Vergisi gibi ihtiyaca göre bölümlenir.” ifadesinden hareketle, bir paralellik sağlanması amacıyla ihraç kayıtlı satışlarda hesaplanan ve alıcıdan tahsil edilmeyen KDV nin de “192-Diğer KDV” hesabında takibi uygun olacaktır.
.
İhraç Kayıtlı Satışlar nedeniyle satıcının yapacağı muhasebe kayıtları aşağıdaki gibi olacaktır.
.
1-İhraç Kayıtlı Mal Satıldığında
4.000,00 TL bedelle ihraç kayıtlı mal satılmıştır. Hesaplanan ancak alıcıdan tahsil edilmeyen KDV 720,00 TL dir.
.
| Borç | Alacak | |
| 120-Alıcılar | 4.000,00 | |
| 192-Diğer KDV | 720,00 | |
| 600-Yurtiçi Satışlar | 4.000,00 | |
| 391-Hesaplanan KDV | 720,00 | |
| 4.720,00 | 4.720,00 |
2-İhraç Kayıtlı Satış Nedeniyle Oluşan Tecil ve Terkin Edilecek KDV İle İade Alınacak KDV nin Kaydı
İhraç kayıtlı satışın olduğu dönemde KDV hesaplarının bakiyeleri aşağıdaki gibidir.
190-Devreden KDV............................................................................. 3.000,00
191-İndirilecek KDV.......................................................................... 20.000,00
192-Diğer KDV................................................................................... 5.000,00
391-Hesaplanan KDV......................................................................... 25.000,00
Bu verilere göre KDV hesaplarının kapatılmasına ilişkin muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
| Borç | Alacak | |
| 391-Hesaplanan KDV | 25.000,00 | |
| 190-Devreden KDV | 3.000,00 | |
| 191-İndirilecek KDV | 20.000,00 | |
| 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar | 2.000,00 | |
| 25.000,00 | 25.000,00 |
Bu dönemde ihraç kayıtlı satış olduğu için ihraç kayıtlı satışlar nedeniyle hesaplanan ve alıcılardan tahsil edilmeyen ve bu nedenle de tecil edilebilir 5.000,00 TL KDV vardır. KDV hesaplarının kapatılması sonucunda 5.000,00 TL ye kadar ödenecek vergi oluşması halinde bu vergi ödenmeyecek ve tecil edilecektir.
.
KDV hesaplarının karşılıklı kapatılması sonucunda oluşan 2.000,00 TL ödenecek KDV tecil edilebilir 5.000,00 TL KDV den küçük olduğu için bu verginin tamamı tecil edilecektir.
.
| Borç | Alacak | |
| 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar | 2.000,00 | |
| 392-Diğer KDV | 2.000,00 | |
| 2.000,00 | 2.000,00 |
Bu dönemde tecil edilebilir vergi tecil edilecek vergiden fazla olduğu için tecil edilemeyen kısım iade olarak alınacak KDV olacaktır.
.
Tecil Edilebilir KDV (“192-Diğer KDV” hesabının bakiyesi)....................... 5.000,00
Tecil Edilecek KDV.............................................................................. 2.000,00
Tecil Edilemeyen KDV......................................................................... 3.000,00
Kamudan olan alacaklar için muhasebe sistemi uygulama genel tebliğinde özel bir hesap açılmamıştır. Bu nedenle “136-Diğer Çeşitli Alacaklar” hesabının kullanılması uygun olacaktır.
İhraç kayıtlı satışın yasal süresinde ihracatı tamamlanıp tecil edilemeyen kısmın iadesi alındığında yapılacak muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
.
| Borç | Alacak | |
| 136-Diğer Çeşitli Alacaklar | 3.000,00 | |
| 392-Diğer KDV | 2.000,00 | |
| 192-Diğer KDV | 5.000,00 | |
| 5.000,00 | 5.000,00 |
| Borç | Alacak | |
| 102-Bankalar | 3.000,00 | |
| 136-Diğer Çeşitli Alacaklar | 3.000,00 | |
| 3.000,00 | 3.000,00 |
İhraç kayıtlı satışın yasal süresinde ihracatı yapılamamış ise tecil edilen vergi gecikme zammı ile birlikte ödenecektir.
İhracatın yasal süresinde yapılamaması nedeniyle tecil edilen vergi için 150,00 TL gecikme zammı hesaplandığı kabul edilecek olursa yapılacak muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
.
| Borç | Alacak | |
| 689-Diğer Olağandışı Gider Ve Zararlar | 150,00 | |
| 392-Diğer KDV | 2.000,00 | |
| 100-Kasa | 2.150,00 | |
| 2.150,00 | 2.150,00 |
| Borç | Alacak | |
| 120-Alıcılar | 5.000,00 | |
| 192-Diğer KDV | 5.000,00 | |
| 5.000,00 | 5.000,00 |
3-İhraç Kayıtlı Satış Nedeniyle Oluşan Tecil ve Terkin Edilecek KDV nin Kaydı
.
İhraç kayıtlı satışın olduğu dönemde KDV hesaplarının bakiyeleri aşağıdaki gibidir.
190-Devreden KDV............................................................................. 3.000,00
191-İndirilecek KDV.......................................................................... 20.000,00
192-Diğer KDV................................................................................... 5.000,00
391-Hesaplanan KDV......................................................................... 30.000,00
Bu verilere göre KDV hesaplarının kapatılmasına ilişkin muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
.
| Borç | Alacak | |
| 391-Hesaplanan KDV | 30.000,00 | |
| 190-Devreden KDv | 3.000,00 | |
| 191-İndirilecek KDV | 20.000,00 | |
| 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar | 7.000,00 | |
| 30.000,00 | 30.000,00 |
Bu dönemde ihraç kayıtlı satış olduğu için ihraç kayıtlı satışlar nedeniyle hesaplanan ve alıcılardan tahsil edilmeyen ve bu nedenle de tecil edilebilir 5.000,00 TL KDV vardır. KDV hesaplarının kapatılması sonucunda 5.000,00 TL ye kadar ödenecek vergi oluşması halinde bu vergi ödenmeyecek ve tecil edilecektir.
.
KDV hesaplarının karşılıklı kapatılması sonucunda oluşan 7.000,00 TL ödenecek KDV tecil edilebilir 5.000,00 TL KDV den büyük olduğu için tecil edilebilir KDV nin tamamı tecil edilecektir. Tecil edilebilir KDV ile ödenecek KDV arasındaki fark olan 2.000,00 TL bu dönemdeki ödenecek KDV olacaktır.
.
| Borç | Alacak | |
| 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar | 5.000,00 | |
| 392-Diğer KDV | 5.000,00 | |
| 5.000,00 | 5.000,00 |
Bu dönemde tecil edilebilir verginin tamamı tecil edildiği için iade edilecek KDV oluşmamıştır.
Tecil Edilebilir KDV (“192-Diğer KDV” hesabının bakiyesi)....................... 5.000,00
Tecil Edilecek KDV.............................................................................. 5.000,00
Tecil Edilemeyen KDV................................................................................ 0,00
İhraç kayıtlı satışın yasal süresinde ihracatı tamamlanıp tecil edilen vergi terkin edilince yapılacak muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
.
| Borç | Alacak | |
| 392-Diğer KDV | 5.000,00 | |
| 192-Diğer KDV | 5.000,00 | |
| 5.000,00 | 5.000,00 |
İhraç kayıtlı satışın yasal süresinde ihracatı yapılamamış ise tecil edilen vergi gecikme zammı ile birlikte ödenecektir.
İhracatın yasal süresinde yapılamaması nedeniyle tecil edilen vergi için 300,00 TL gecikme zammı hesaplandığı kabul edilecek olursa yapılacak muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
.
| Borç | Alacak | |
| 689-Diğer Olağandışı Gider Ve Zararlar | 300,00 | |
| 392-Diğer KDV | 5.000,00 | |
| 100-Kasa | 5.300,00 | |
| 5.300,00 | 5.300,00 |
.
| Borç | Alacak | |
| 120-Alıcılar | 5.000,00 | |
| 192-Diğer KDV | 5.000,00 | |
| 5.000,00 | 5.000,00 |
.
Hüseyin Yalçın
E.Gelirler Kontrolörü/YMM
huseyinyalcin@hsyaudit.com
kaynak : http://www.muhasebevergi.com/