Adının açıklanmasını istemeyen bir okuyucum, bir ilçe belediyesinde işçi olarak çalıştığını ve belediyede çalışanlara hiçbir ikramiye ödenmediğini, bu durumu belediye yetkililerine sorduğunu ve verilen cevapta bizim belediyede toplu iş sözleşmesi var mı ki ikramiye ödeyelim dendiğini, ancak başka belediyelerde de toplu iş sözleşmesi bulunmadığını fakat oralarda çalışanlara ikramiye ödendiğini ödenen ikramiyelerin kanuni bir dayanağının olup olmadığını soruyor.
.
Sayın okuyucumun ikramiye dediği konu 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışanlara Ödenen İlave Tediye Yapılması Hakkındaki Kanunun uygulamasıdır. Bu kanununa göre kamu kurum ve kuruluşlarında, sermayesinin yarıdan fazlasının devlete ait olduğu yerlerde ve belediyelerde 4857 sayılı İş Kanununa göre işçi sayılanlara yılda en az bir ikramiye(ilave tediye) ödenmektedir. Hemen belirtelim çalışanın İş Kanunu kapsamında olan bir yerde çalışması gerekmiyor.
İlave tediye ödenmesi 6772 sayılı Kanuna göre her yıl yer üstünde çalışanlara bir aylık, yer altında çalışanlara da iki aylık tutarında ödeniyor. Bakanlar Kurulu kanunda yazılı sürelere ilave bir aylık daha ikramiye ödenmesine karar verebiliyor. İlave tediye ödenmesi için işyerinde toplu iş sözleşmesi bulunmasına gerek yoktur. İşyerinde toplu iş sözleşmesi bulunsa bile sözleşmeden ayrı olarak ilave tediyelerin(ikramiyelerin) ödenmesi gerekiyor. İlave tediyeler yer üstünde çalışanlar için Bakanlar Kurulunca genellikle yılda iki aylık ücret tutarında ödenmesi için karar alınıyor. İlave tediyeler Bakanlar Kurulunca belirtilen tarihlerde dört eşit taksitte ödeniyor. İlave tediyelerin ödenmesinde hafta tatili süreleri dikkate alınmıyor. Toplu iş sözleşmesi olan yerlerde ilave tediyeye ek olarak en fazla iki aylık ücret tutarında ikramiye ödenebiliyor.
.
Askere sevk kağıdı alanın bedelliye başvurması durumunda kıdem tazminatı
Soru: Eşim 1 Aralık 2011 tarihinde askerlik sevk kağıdını alıp şirketine verdi. Askerlik dolayısı ile iş sözleşmesi fesh oldu. Eşim 15 gündür evde. Tazminatı henüz yatmadı. Bizde bedelli yasalaşınca bedelliden yararlanmaya karar verdik. Bu şartlarda eşim ne yapmalı ? C.Sevgi
.
Cevap: Bedelliden önce normal askere sevk kağıdı alıp sevk belgesini işverenine verip işten ayrılanlar, daha sonra bedelliye başvurup bir gün askerlik yapmasalar bile kıdem tazminatına hak kazanır. Sayın sevgi, eşinizin bedelli askerliğe başvurmuş olması daha önce askere sevk belgesini işverene verip işten ayrılması durumunda hak kazanmış olduğu kıdem tazminatını ortadan kaldırmaz. Eşinizin işverenine kıdem tazminatının ödenmesi için başvurması gerekiyor.
.
Ölüm halinde çocuklara maaş bağlatılmasında koşullar
Soru:Akrabam Aralık/2003 vefat etti. İki yıl askerliği var. Bir yıl Bağ-kur ödemesi var. Emekliliği yoktur. Bekar kızlarının sosyal güvenlik kurumlarına kayıtları yok. Kızlarına maaş bağlatmak için kurumdan aldığımız yazılı cevapta yasa gereği olumsuz cevap aldık. Gün sayımızın yetersiz olduğunu anladık.
Bu durumu gidermek için neler yapabiliriz? M.Algur
.
Cevap: Sayın Algur, 5510 sayılı Kanunun 32.maddesine göre, ölüm sebebiyle maaş bağlatabilmek için en az 1800 gün yaşlılık, malüllük ve ölüm sigortaları primi ödenmesi gerekiyor. Akrabanızın mevcut durumu kanundaki koşulları sağlamıyor. Ancak akrabanızın ölüm tarihi eski olduğu için 1479 sayılı (eski) Kanuna göre en az üç yıl sigorta primi ödemiş olanların hak sahipleri ölüm sigortasından yararlanabiliyor. Akrabanızın askerlik süresi borçlanıldığı takdirde üç yıllık prim ödeme gerçekleşmiş oluyor. Borçlanma yaptıktan sonra tekrar Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurun. Olumsuz cevap aldığınız takdirde dava açabilirsiniz. Ayrıca Bağ-Kur’a ödenen bir yıllık sigorta primini toptan ödeme şeklinde hak sahiplerinin geri alabilmeleri söz konusu.
Arif Temir
http://www.gunes.com/2011/12/19/yazar/1663/arif_temir/devlette_calisan_iscilere_en_az__bir_ikramiye_var_.html