| |||
| Ekonomik gelişmeler ve ülkemizin gayri safi yurtiçi hasılasının ulaştığı nokta hepimizin göğsünü kabartıyor. Şüphesiz bu büyümede sermayedarından işçisine, pazarlamacısından perakendecisine kadar tüm kesimlerin büyük katkısı olmuştur. Bunca parasal işlemin kayıt altına alınması ve takibi kolay değildir ve doğru işlem yapılması birçok açıdan büyük önem arz ediyor. Bu tür bilgileri kayıt altına alan, sınıflandıran ve amaca uygun şekilde raporlandıran muhasebeciler de verdikleri hizmetle ekonomik gelişmeye katkı sağlıyor. Bir işletmenin farkına varılmayan fakat en çok önem verilmesi gereken birimlerinden birisi de muhasebe bölümüdür. Çünkü kayıtlarda yapılacak bir hata veya prosedüre göre hazırlanması gereken belgelerin zamanında tamamlanmaması, çok büyük zararlara yol açabilir. Fakat maalesef ülkemizde bu birimlere ve bu meslek sahiplerine yeteri kadar önem verilmiyor. İşletme sahipleri, muhasebeci istihdamını veya malî müşavire verdiği ücreti gereksiz ve fazlalık olarak görüyor. Oysa mevcut mevzuatın yanı sıra birçok önemli hükmü önümüzdeki yıl yürürlüğe girecek olan yeni Türk Ticaret Kanunu, bu meslek mensupları vasıtasıyla uygulanacak. Getirilen, bağımsız denetim, iç denetim gibi şartların bu konularda yetişmiş ve uzmanlaşmış malî müşavirler ve yeminli malî müşavirler dışında bir meslek kitlesi tarafından gerçekleştirilmesi imkânsız. Kısacası mesleğin önemi ve değeri her geçen gün artıyor. Mükelleflerin de bunun bilincine varmaları ve işini iyi yapan meslek mensuplarını tercih etmeleri şart. Muhasebe, günümüz Türkiye'sinde en çok önem verilen ve en çok iş alanına sahip olan bir meslektir. Türkiye de şu an en çok aranan nitelikli elemanların başlarında muhasebe elemanları geliyor. Böyle ilgi gören bir alanın da, mesleğinin önemi ve ilgisi büyük olmaktadır. Beşeri sermayenin kullanılmasında ve istihdamda büyük bir katkı sağlayan muhasebecilik mesleği artan taleple birlikte ancak zorlu sınavlarla alınır oldu. Serbest muhasebeci mali müşavir belgesi sahibi olabilmek için öncelikle dört yıllık okuldan mezun olmak ve Türkiye Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) tarafından yapılan staja başlama sınavında başarılı olmak gerekiyor. Binlerce aday arasından gerekli puanı alma başarısı gösteren meslek adayları malî müşavir unvanını elde etmek için üç yıllık staj döneminden sonra birçok dersten yeterlilik sınavına girmek ve başarılı olmak zorunda. Canını dişine takıp meslek belgesini alanlar da müşteri bulmak, mükelleflere ilişkin beyanname, bildirge ve formları süresini geçirmeden vermeye çalışmak, hesapları kaydetmek, gelen soruları cevaplamak ve bu arada zar zor da olsa ücretini tahsil etmekle uğraşıyor. Hiçbir meslek çok kolay olmadığı gibi gerçekten bu meslek de fazlasıyla yıpratıcı. Zamanla yaşanan yarış ve insanları iknaya uğraşmak çabaları mesleğin en belirgin yönü. Mesleği on yıl boyunca icra eden malî müşavirler, eğer enerjilerini kaybetmemişlerse ve zaman bulabilirlerse yeminli malî müşavirlik sınavlarına hazırlanıp bu mesleğe intisap etmeye çalışıyor. Yeminli malî müşavirlik mesleği mükelleflerin tam tasdik ve iade dosyalarını hazırlayıp işletmeye vizyon kazandıran, danışmanlık görevini ifa eden son derece kariyerli bir meslektir. Meslek mensupları, yaptıkları işin altına sorumluluk taşıyan mühürlerini vurdukları için her şeyi doğru ve eksiksiz yapma kaygısı taşır. Bu yüzden sürekli okumak, araştırmak ve yeni mevzuatı takip etmek zorundadırlar. Mesleğe gereken önemin verilmesi ve kolayca elde edilmemesi için gerçekten çok zorlu sınavlar yapılıyor. Hatta vergi denetim elemanları ile eğitim görevlilerinin bu unvanı sınavsız elde etme hakkı geçtiğimiz yıllarda kaldırıldı. Anayasa Mahkemesi de bu değişikliği Anayasa'ya uygun buldu. Böylece herkesin bahsettiğim zorlu sınavlardan geçmesi ve mesleğin değerinin yükselmesi sağlanmış oldu. Yukarıda bahsettiğim şekilde zorlu şartlarda işini icra eden ve yeminli malî müşavirlik belgesini almak için ders çalışan malî müşavirler, sınav sürecinde de çok yıpranıyor. Bir taraftan geçinmek için çalışmak ve işini ihmal etmemek zorunda olan adaylar gecelerce sabahlayarak çalışmak ve 10 dersi en geç iki yıl içerisinde geçmek zorunda. Sınav çok geniş katılımlı olmadığı için mecburen sadece Ankara'da yapılıyor. Bu yüzden sınav dönemlerinde Ankara'ya gitmek, otellerde kalmak ve stres dolu geceler geçirip sınavlara girmek gerekiyor. Bu zorlu şartlarda sınavlara hazırlanan ve sınava giren meslek adayları 10 dersi iki yılda vermek zorunda. Her ders için dört defa sınava girme hakkı verilmiş. Her sınavdan ayrı ayrı başarılı olmak gerektiği gibi tüm derslerin ortalamasının da 65'in altına düşmemesi gerekiyor. İki yıllık sürede bu şartları yerine getiremeyen adayların dosyası yanıyor. Adaylar kararlılıklarını sürdürüyorlarsa sınava sıfırdan başlamak, daha önce verdiği dersleri yeniden vermek zorunda. Yani diyelim ki girdiği sınavlarla dokuz dersi veren bir aday, iki yıllık sürede dört hakkını da kullandığı halde onuncu dersten başarılı olamamışsa tüm dosyası yanıyor. Yeminli malî müşavirlik belgesini alabilmesi için tüm derslere yeniden girmesi ve yeniden hepsinden başarılı olması gerekiyor. Oysa işin hakkaniyeti, sonraki süreçte sadece verilemeyen sınava girmeyi ve o dersten de başarılı olunması halinde belgeyi almayı gerektiriyor. Duyduğum kadarıyla TÜRMOB'da bu yönde bir çalışma varmış. İnşallah bir an önce bu düzenleme yapılır, etkili çevreler buna engel olmaz ve mağdurların bu mağduriyeti giderilir. TÜRMOB'un mağdur kitlenin sesine kulak vereceğine ve bu yönde bir düzenleme yapacağına inanıyorum.
Mükellefler paylaştırılsın Muhasebecilerle ilgili olarak değinilmesi gereken önemli bir konu da mükellef paylaşımı. Mesleğe erken girenler veya bir şekilde çevre edinenler kapasitelerinin üzerinde mükellefin tasdik işlemini yaparken, yeni meslek mensupları ve işini daha sıkı yapanlar ise müşteri bulamayabiliyor. Bu durumdaki kişilerin dillendirdiği bir talep var. Mükelleflerin serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlere devlet tarafından paylaştırılması, hatta ücretlerin de vergi dairelerince tahsil edilerek meslek mensuplarına iade gibi bir mekanizma ile verilmesi. Böylece meslek mensupları daha fazla müşteri bulmak için işini suiistimal etmeyecek. Yani herkes işini hakkıyla yapmış olacak. Biliyorum ilk planda kulağı tırmalayan bir teklif. Piyasayı kontrol eden güçlü meslek mensupları da bu uygulamaya taraftar olmaz. Ancak teklif, barındırdığı riskler de analiz edilerek ve bu riskler bertaraf edilerek uygulanabilir gibi geldi bana. Son söz TÜRMOB ve Maliye'nin. Ahmet Yavuz |
