YAŞLILIK AYLIĞI BAĞLANMA ŞARTLARI
Yaşlılık aylığı, çalışma hayatının normal olarak sonlanması sonucunda belli şartların yerine getirilmesi sonucu bağlanan aylıktır.
- Kanunun yürürlük tarihinden önce işe başlayan sigortalılar veya göreve başlayan kamu görevlileri ile 2925 sayılı Tarım İşçileri Sigortalar Kanunu ve 2926 sayılı Tarımsal Faaliyetlerde Kendi Nam ve Hesabına Bağımsız Çalışan...lar Kanununa göre sigortalı olanlar için mevcut kanunlardaki şartlar geçerli olacak, dolayısıyla bunların kazanılmış hakları korunacaktır.
- 30/4/2008 tarihinden sonra işe başlayan sigortalılar ile göreve başlayan kamu görevlileri için 5510 sayılı Kanunla belirlenen şartlar geçerli olacaktır.
Buna göre;
a) Kanuna göre 2036 yılına kadar tüm statüler için aylık veya emeklilik yaşı kadınlar için 58, erkekler için ise 60 olacak, 2036 yılından sonra yaşlar kademeli olarak artırılıp, 2048 tarihi itibarıyla kadın ve erkekler için 65 olarak eşitlenecektir.
b) 4/b ve 4/c sigortalıları için prim ödeme gün sayısı 9000, 4/a sigortalıları için ise 7200 olacaktır.
c) Prim ödeme gün sayılarını dolduran sigortalılar için, prim ödeme gün sayılarının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş şartları uygulanacaktır.
Bunların yanında, yaşlılık veya emekli aylığı bağlanmasında bazı istisnalar da getirilmiştir. Şöyle ki;
Kadın için 58, erkek için 60 yaş ile 2036 yılından sonra kademeli yaş hadlerine 65 yaşını geçememek üzere 3 yıl eklenmesi durumunda, 5400 prim ödeme gün sayısı üzerinden de yaşlılık veya emekli aylığı bağlanabilecektir. Ancak, bu durumda 5400 prim ödeme gün sayısının, 30/4/2008 ila 31/12/2008 tarihleri arasında işe girenleri içim prim ödeme gün sayısı 4600 ve 5400 günü geçmemek üzere, daha sonraki yıllarda işe girenler için her yıl 100’er gün eklenmek suretiyle kademeli olarak uygulanması öngörülmüştür.
Sigortalı ve kamu görevlisi olarak çalışmaya başlamadan önce malul sayılmayı gerektirecek hastalık veya özrü bulunup, malullük aylığından yararlanamayanlardan, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3960 gün prim ödeme gün sayısı bulunanlara da aylık bağlanacaktır. Ancak, 3960 prim ödeme gün sayısı hemen uygulanmayacak, 30/4/2008 ila 31/12/2008 tarihleri arasında çalışmaya başlayanlar için bu süre 3700 ve daha sonra her yıl için 100 gün artırılarak uygulanacaktır.
Çalışma gücü kayıp oranı % 60’ın altında olup, malullük sigortasından yararlanamayan sigortalılardan, çalışma kayıp gücü oranı % 50 ile % 59 arasında olanlar için 16 yıl sigortalılık süresi ve 4320 gün prim ödeme gün sayısı; çalışma gücü kayıp oranı % 40 ile % 49 arasında olanlar için de 18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 gün prim ödeme gün sayısı şartlarını yerine getirenlere aylık bağlanabilecektir. Ancak, bu şartlar hemen geçerli olmayacak, Kanunun yürürlüğe girdiği yıldan başlanarak daha düşük prim ödeme gün sayılarından başlamak üzere kademeli olarak bu prim ödeme gün sayıları aranacaktır. Şöyle ki, 4320 günlük prim ödeme gün sayısı 30/4/2008 ile 31/12/2008 tarihleri arasında işe girenleri için 3700, 4680 günlük prim ödeme gün sayısı da 30/4/2008 ile 31/12/2008 tarihleri arasında işe girenler için 4100 olarak uygulanacak ve her yıl 100 gün artırılacak uygulanacaktır.
Erken yaşlandığı tespit edildiği tarihte 55 yaşını dolduranlar için çalıştığı statüye göre 7200 veya 9000 gün prim ödeme gün sayısı ile aylık bağlanabilecektir. (Yaşlanma ile ilgili hüküm)
Başkasının bakımına muhtaç malul çocuğu bulunan kadın sigortalılara, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonraki prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, toplam prim ödeme gün sayısına eklenecek ve eklenen süre kadar da yaş hadlerinden indirim yapılacaktır.
Yaşlılık aylığı için nereye ve nasıl başvurulur
30/4/2008 tarihinden önce yukarıda belirtilen kanunlardan herhangi birine tabi olarak işe başlamış olan sigortalılar, bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne, kamu görevlileri ise Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığına başvuru yapacaktır.
Kimler başvurabilir?
İlgili Kanunlarındaki yaşlılık aylığı şartlarını taşıyan sigortalılar/kamu görevlileri başvuru yapabilmektedir.
Müracaat için gerekli belgeler
Hizmet akdiyle çalışan sigortalılar
- Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi
- 1 adet fotoğraf
- Gelir vergisinden muafiyet belgesi (Vergi indiriminden yararlanan sigortalılar için)
- Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi (işten ayrıldıktan sonra ilk 10 gün içinde talepte bulunanlar için)
Kamu görevlisi olan sigortalılar
Görevde iken emekli olanlar için;
- Dilekçe (İstekle ve açıkta iken emekli olanlar için)
- Emekliye Sevk Onayı,
- Hizmet Belgesi,
- Öğrenim Durum Belgesi,
- Askerlik Durumu Belgesi,
- Diğer Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi geçen hizmet sürelerini gösterir belge aslı
- 3 adet fotoğraf (son altı ay içerisinde çekilmiş)
Açıkta iken emekli olanlar için;
Yukarıdaki belgelere ilaveten,
- Şahıstan halen ikamet edinilen yerdeki vergi dairesinden veya mal müdürlüğünden alınacak vergi mükellefi olup olmadığına dair resmi yazı.
- Kanuna göre hizmet akdi ve kendi nam ve hesabına bağımsız kapsamında hizmetinin olup olmadığına dair birinci derece imzaya yetkili personel tarafından imzalı resmi yazı,
- Görevinden ayrıldıktan sonra göre hizmet akdi ve kendi nam ve hesabına bağımsız kapsamına tabi çalışıp çalışmadığına dair kendisi tarafından doldurulacak beyanname.
Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan sigortalılar
- Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi
- 1 Adet fotoğraf
- Sigortalılık belgesi (Vergi, dernek ve oda kaydı olan sigortalılar için İ.B. formu
(SOSYAL GÜVENLİK BİLGİ PAYLAŞIM PLATFORMU)
