Doğum borçlanmasından kimler yararlanabilir?
Doğum borçlanması prim gün sayısının azlığı nedeniyle emekli olamayan bayanlar için, 4 yıla kadar erken emekli olma şansı veren süper bir fırsattır.
Doğumdan önce SSK numarası olan bayanların yararlanacağı doğum borçlanması tüm doğum yapan bayanların yararlanamaması bana göre eşitlik ilkesine ters düşmüştür.
Adı üstünde doğum borçlanması; yani doğum yapan tüm bayanların yararlanması gerekirdi diye düşünüyorum.
.
Tabi Sosyal Güvenlik Kurumu doğum borçlanmasını çıkardığında daha kötü bir madde de vardı; bu da “Doğum, işten ayrıldıktan 300 gün içinde olmalıdır” diyordu; neyse ki bu madde 106 sayılı genelgeyle kaldırıldı!
Doğum borçlanması en fazla 2 çocuk için yapılmakta, 1 çocuk için 720 gün 2 çocuk için 1440 gün doğum borçlanması yaparak prim gün sayısı alma hakkınız var.
Emeklilik için yaşı ve yılı dolmuş bir bayan prim günlerinin eksikliği nedeniyle emekli olamıyorsa 1440 gün için doğum borçlanması şartları da uygunsa 12.859,92 TL ödeme yapar.
(31.12.2011 tarihine kadar geçerli olacak tutarlar) 1 çocuk için 720 gün karşılığında 6.429,60 TL 2 çocuk içinde 12.859,92 TL ödeme yapar.
Buna karşılık erken emekli olur 4 yıl erken emekli olacak bayan 4 yıllık prim ödemesinden kurtulur ve emekli maaşını 4 yıl erken almaya başlar.
Bu sürede ortalama 800 TL emekli maaşı aldığını varsayarsak 40.000 TL’ye yakın maaş almış olur; bir de 4 yıl prim ödenmeyeceğini düşünürsek;
55.000 TL gibi bir kazanç olur. Ödediğimiz doğum borçlanması rakamını düşersek 40.000 TL gibi net kârımız olur.
Doğum borçlanmasını yaparken size kaç gün gerekiyorsa o kadar doğum borçlanması yapma şansınız da var. Yani sizin emekli olmanız için 500 gün gerekiyorsa siz 1 çocuk için 720 gün doğum borçlanması yapmak zorunda değilsiniz. Sizin ihtiyacınız olan 500 günü borçlanıp emekli olabilirsiniz. Yani kısmi borçlanma yapılabiliyor.
Sosyal güvenlik sisteminde borçlanmanın, özellikle de doğum borçlanmasının, tabiatın yalnızca kadınlara verdiği doğurma yeteneğinin, kadınların çalışma hayatına olumsuz etkilerini bir nebze olsun azaltan öneme sahip olduğu kuşkusuzdur.
Çünkü pek çok kadın doğum nedeniyle işinden ayrılmak zorunda kalmakta, bu durum da onların sosyal güvenlik haklarını kısıtlamaktadır.
İşte 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 41/a maddesi ile getirilen “doğum borçlanması” ile ilgili hüküm, yukarıda belirttiğim çalışan kadının doğurma yeteneği sonucu oluşan sosyal güvenlik haklarındaki kısıtlamayı bir ölçüde azaltmayı hedeflemektedir.
******************
Doğum borçlanmasından yararlanma şartları
• Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan kadın sigortalılar doğum borçlanmasından yararlanabileceklerdir.
Ancak Bağ-Kur kapsamında çalışan kadınlar (esnaf, sanatkar, tüccarlar ile, avukat, doktor, mimar gibi serbest meslek erbabı kadınlar, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi, limited şirket ortağı olan kadınlar) ile Devlet Memuru kadınlar doğum borçlanmasından yararlanamayacaklardır.
• 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi kadın sigortalıların çeşitli iş kanunları gereğince kullandıkları ücretsiz doğum ya da analık izin süreleri işyerinden alacakları belgelerle birlikte Kuruma başvurmaları halinde borçlandırılabilecektir.
• Doğum borçlanması en fazla iki çocuk için yapılabilecektir.
• Her çocuk için en fazla 2 yıllık süre borçlanılabilecektir.
• Doğumun, sigortalılığın başlangıcından sonra olması gerekmektedir. Yani sigorta başlangıcından önceki doğumlar için borçlanma yapılamayacaktır.
• Doğum borçlanması yapabilmek için işyerinden belge götürülmesine gerek yoktur.
• Doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalıların doğum yaptığı tarihten sonra adına primi ödenmiş süreler borçlanma hesabında dikkate alınmayacaktır.
• İlk doğumunu yaptıktan sonra iki yıl dolmadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı, ilk doğumdan ikinci doğuma kadar olan geçen süre ile ikinci doğum için borçlanabileceği iki yıllık sürenin toplamı kadar geçen süreyi borçlanabilecektir.
• İlgili yasa hükmüne göre sadece sigortalılar değil, sigortalının ölümü halinde tüm hak sahipleri (eş, çocuk, ana ve baba) borçlanma yapabilecektir.
**********************
BİR SORU BİR CEVAP
Soru: Özgür Bey, 1965 doğumlu bir bayanım. 15.08.1983 yılında sigortalı oldum. 3895 gün SSK primim var. 2 çocuğum var. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Ne zaman emekli olurum? Ne kadar ücret ödemem gerekir? Hacer TULU
Cevap: Hacer Hanım, 20 yıl 40 yaş ve 5000 günle emekli olma şansınız var. Sizin 20 yıllık süreniz dolmuş, yaşınız da dolmuş, eksik kalan prim gününüz 1105 gün… Bu süreleri borçlanıp ödediğiniz gün emekli olursunuz. Sizin 2 çocuğunuz var. Toplam 1440 gün borçlanma şansınız var. Fakat sizin için gerekli gün sayısı 1105… Fazla ödeme yapmanıza gerek yok. 1105 günü borçlanırsanız 9.867,65 TL ödeme yapmanız gerekir. Bu ödemeyi yaptığınızda da emekli olursunuz.
.
yazan :Özgür ERDURSUN
KAYNAK :http://www.kentgazetesi.com/habergoster.aspx?id=23260