MAVİ VE PEMBE KARTLI TÜRK VATANDAŞLARININ YURTDIŞI BORÇLANMA HAKLARI VARAlmanya'da çalışan gurbetçilerden bir grup Mavi ve Pembe Karta sahip olanlar gönderdikleri elektronik postalarda ;
.
.
.
A)Nasıl Emekli Olacaklarını?
B)Mavi Kart ve Pembe Kart'lı olsalarda geçiş süresi öncesi ve sonrası borçlanma haklarının nasıl belirlendiğini?
.
Bu konuda güvenilir kaynak bulamadıklarını söylüyorlar.Bugün köşemizi bu konuya ayırdık.Umarım faydalı olur.
Bu konuda detay olarak borçlanma yapmak isteyenlere ALİ TEZEL yönetiminde müşavir büroları (İstanbul,Ankara,İzmir),Büronun uzman avukatları destek vereceklerdir.
Unutmayalım ehil kişilerden hizmet alırsanız.Daha çabuk ve güvenilir şekilde emeklilik planlarınız yapılarak mutlu yarınlara kavuşacaksınız.
Mavi Kart Nedir?
Avrupa ülkelerinde yaşayıp da yaşadıkları ülke vatandaşlığına geçmek isteyenlere TC Hükümeti izinli olarak vatandaşlıktan çıkma izni verir ve kendilerine de mavi kart denilen bir kart verir. Türk Vatandaşlığından izinle çıkan kişilerin Pasaport ve Nüfus Cüzdanları iptal edilerek, kendilerine “5203 Sayılı Kanunla Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge” (Mavi Kart) verilir. Bu belge, Türkiye’de ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır mal satın alma, feragi, kiralama gibi konularda işe yaramaktadır.
Vatandaşlıktan izinle ayrılmak için tüm ailenin istemesi gerekir.
Pembe Kart Nedir?
11/2/1964 tarihli ve 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununa yapılmış olan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.403 sayılı Kanunun 32.maddesi yada 5901 sayılı vatandaşlık kanununun 34.maddesine göre, ana ya da babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen 18 yaşından küçük çocuklar için de talep edildiği takdirde 5203 sayılı kanunla saklı tutulan hakların kullanılmasına ilişkin belge (pembe kart) düzenlenmektedir.
Mavi Kart Tarihçesine Bakış:
Türkiye Cumhuriyeti Kanunları çifte vatandaşlığa imkân tanımasına rağmen, özellikle Avrupa'da bazı ülkelerin kanunlarının Türkler açısından çifte vatandaşlığa imkân tanımaması nedeniyle bu ülkelerdeki insanlarımız hukuken çifte vatandaş olamamaktadırlar.
Yurtdışında yasayan Türk vatandaşlarının bulundukları ülkelerin vatandaşlıklarını kazanmasını destekleyen Türkiye, bu amaçla "mavi kart" (eski adı ve rengiyle "pembe kart") uygulamasını başlatmıştır.
1995 Yılında yapılan ilk düzenleme:
Çifte vatandaşlığı kabul etmeyen ülkelerde yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye'de yabancı muamelesine tabi tutulma endişesi, vatandaşlarımızın yabancı devlet vatandaşlığına geçmekten vazgeçip yurtdışındaki haklarından feragat etmelerine neden olunca, ilk olarak Türk vatandaşlığını kaybetmenin sonuçlarını düzenleyen 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 29 ncu maddesi, bilindiği üzere 07.06.1995 tarih ve 4112 Sayılı Kanun ile değiştirilmiştir.
Böylece, doğumla Türk vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan Bakanlar Kurulundan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişiler ve bunların kanuni mirasçıları diğer yabancılardan ayırt edilmiş ve Türkiye Cumhuriyetinin milli güvenliğine ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydı ile bu kişilerin Türkiye'deki bazı haklarının devamına imkân tanınmıştır.
2004 Yılında yapılan ikinci düzenleme:
403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 4112 Sayılı Kanunla değişik 29 uncu maddesini değiştiren 29.06.2004 tarih ve 5203 Sayılı Kanun 06.07.2004 tarih ve 25514 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve kanundan yararlanacak olanlar ile sağlanan hakların kapsamı yeniden belirlenmiştir. Buna göre 29 uncu madde; "Bu Kanun gereğince Türk Vatandaşlığını kaybeden kişiler, kayıp tarihinden başlayarak yabancı muamelesine tabi tutulur. Ancak doğumla Türk Vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığından vatandaşlıktan çıkma izni alanlar ve bunların vatandaşlıktan çıkma belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocukları; Türkiye Cumhuriyetinin milli güvenliğine ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü ve seçme-seçilme, kamu görevlerine girme, muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Kanunun 33 ve 35 inci madde hükümleri saklıdır." seklinde yeniden düzenlenmiştir.
2009 Yılında yapılan üçüncü ve halen geçerli olan düzenleme:
12.06.2009 tarih ve 27256 Sayılı Resmi Gazete' de yayınlanarak yürürlüğü giren 5901sayılı Türk Vatandaşlık Kanununun 28. maddesinde ise, 2004 tarihli düzenleme öz olarak aynen korunmuştur. Buna göre;
"Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar''
MADDE 28 – (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri ile birlikte işlem gören çocukları; millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü, seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler."
Yukarıdaki öğretileri de dikkati alırsak SGK'nun 2011/48 sayılı Genelgesine göre işlem yapıldığında Yurtdışı
Borçlanması için Belirleyici Kriterler Nedir?
Yurt Dışı Borçlanma İşlemi İçin Şartlar:
Yurtdışı borçlanmasından yararlanabilmek için aşağıda açıklandığı şekilde;
a) Türk vatandaşı olmak,
b) Belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak,
c) Hizmetleri belgelendirmek,
d) Yazılı istekte bulunmak,şartları aranacaktır.
Genelge de yer alan ibareye göre gurbetçilerin başvurusu nasıl red görüyor?
12.06.2009 tarihli ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5901 sayılı “Türk Vatandaşlığı Kanununun 28. maddesi ile doğumla Türk vatandaşı olup da sonradan vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazanmış olanlara, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakların kullanımında, ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklar aynen tanınmıştır. Söz konusu maddeye göre, Türk vatandaşlığından çıkmadan önce kazanılmış sosyal güvenlik haklan, ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla aynen Türk vatandaşlarına tanınan haklar gibi kullanılabilecektir. Bu durumda, Kanunda borçlanmadan yararlanabilmenin başvuru sahibinin borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşı olma şartına bağlanması, ayrıca Türk vatandaşlığından çıkmadan önce borçlanma talebinde bulunulmayan yurtdışı süreleri kazanılmış hak niteliği taşımadığından, kamu oyunda “pembe ya da mavi kart sahibi” olarak bilinen doğumla Türk vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazananlar, başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadıklarından borçlanma kapsamındaki sürelerde Türk vatandaşı olsalar bile, borçlanma hakkından yararlanamayacaklardır. Ancak, bunların Türk vatandaşlığından çıkmadan önce borçlandıkları ya da borçlanma talebinde bulundukları yurtdışı süreleri kazanılmış hak niteliğinde olduğundan, borçlanmaları geçerli sayılacak, aylığa hak kazanmada ve aylık hesabında Kanuna göre Türkiye’de geçmiş bir hizmet olarak değerlendirilecektir.( İkinci Bölüm 1.Borçlanma Şartları kısmının 1.1 Türk vatandaşı olmak 5.Maddesinde )
Kuruma Müracaat Eden Pembe yada Mavi Kartlılara Ret Cevabını Şu Gerekçe ile Gösteriyor:
1.)Kanunda borçlanmadan yararlanabilmenin başvuru sahibinin borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşı olma şartına bağlanması(Değil ise red)
2.)Türk vatandaşlığından çıkmadan önce borçlanma talebinde bulunulması(Bu işlemi vatandaş olarak yapmamış ise red)
3.)Doğumla Türk vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazananlar, başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadıklarından(Bu durum karşısında net tavır red)
Başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadıklarından borçlanma kapsamındaki sürelerde Türk vatandaşı olsalar bile, borçlanma hakkından yararlanamayacaklardır.
Konuyu toparlarsak özetle;
Kanunda borçlanmadan yararlanabilmenin başvuru sahibinin borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşı olma şartına bağlanması, ayrıca Türk vatandaşlığından çıkmadan önce borçlanma talebinde bulunulmayan yurtdışı süreleri kazanılmış hak niteliği taşımadığından, kamu oyunda “pembe ya da mavi kart sahibi” olarak bilinen doğumla Türk vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazananlar, başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadıklarından borçlanma kapsamındaki sürelerde Türk vatandaşı olsalar bile, borçlanma hakkından yararlanamayacaklardır gerekçesine dayanılarak yurtdışı borçlanma talepleri red işlemine tabi tutulacaktır.
.
Tek şart ise;
Türk vatandaşlığından çıkmadan önce borçlandıkları ya da borçlanma talebinde bulundukları yurtdışı süreleri kazanılmış hak niteliğinde olduğundan, borçlanmaları geçerli sayılacak, aylığa hak kazanmada ve aylık hesabında Kanuna göre Türkiye’de geçmiş bir hizmet olarak değerlendirilecektir.
Güncel olan Yargıtay Kararı ise bunun aksi yönde tavır alıyor.
Tüm bunlara rağmen SGK direniyor.
İŞTE GÜNCEL YARGITAY KARARI:
T.C.
YARGITAY
ONUNCU HUKUK DAİRESİ
E. 2009/869
K. 2010/6691
T. 06.05.2010
· Yurt Dışı Çalışma Süresinin Tespiti
· Yurt Dışı Çalışma Süresinin Borçlanılması
· Vatandaşlıktan Çıkma
Özet: Türk vatandaşlığından izinle çıkan ve borçlanma başvurusunda bulunduğu tarihte Türk vatandaşı olmayan kişilere Türk vatandaşlığından izinle çıkmadan önce yurt dışında geçirdiği sürelerine ilişkin borçlanma hakkı tanınmalıdır.
(3201 s ÇTHK m.1,2)
(403 s. TVK m. 20,29)
(5901 s. TVK m.25,28)
(1479 s. Bağ-Kur K. ek m. 13)
5901 sayılı Kanun'un 28. maddesinde; doğumla Türk vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığı'ndan çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını yitirenlerin, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı tutularak, anılan kişilerin, bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak koşuluyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam edecekleri kabul edilmiş, böylelikle, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişiler yönünden kazanılmış haklar koruma altına alınmıştır. Kişinin bulunduğu statüden doğan, kendisi yönünden kesinleşmiş ve kişisel niteliğe dönüşmüş olan hak niteliğindeki "kazanılmış hak", hukuk devleti kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır ve kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar; Anayasa'nın, Cumhuriyetin niteliklerinin belirtildiği 2. madde sinde yer alan, Türkiye Cumhuriyeti'nin, sosyal bir hukuk devleti olduğu yönündeki hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi, toplumsal kararlılığı ve hukuksal güvenceyi ortadan kaldırarak belirsizlik ortamının doğmasına neden olacağından kabul edilemez.
.
Tüm bu açıklamalar ve yasal düzenlemeler ışığı altında yapılan değerlendirme sonunda; Türk vatandaşlığından izinle çıkan ve borçlanma başvurusunda bulunduğu tarihte Türk vatandaşı olmayan kişilerin istemlerinin, Türk vatandaşlığının yitirildiği tarih öncesine ait süreler yönünden kabul edilmesi gerekmekte, bu kişilere, Türk vatandaşlığından izinle çıkmadan önce yurt dışında geçirdiği sürelerine ilişkin borçlanma hakkı tanınmalıdır.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün (BOZULMASINA), temyiz harcının isteği durumunda davacıya geri verilmesine, 06.05.2010 gününde oybirliği ile karar verildi.
Sözün Bittiği Yer:
Yüksek Mahkeme kararı emsal teşkil edilerek bu uygulamaya dur denilmesi gereklidir diye düşünüyorum.
VEDAT İLKİ
vedat.uzman@gmail.com
http://alitezel.com/tezel/index.php?sid=yazi&id=4972
