SGK’nın İdari Para Cezalarını Dörtte Bir Ödeyebilirsiniz!İşsizlik ve kayıtdışı istihdam ekonomilerin temel sorunlarının başında gelir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2011 yılında Türkiye genelindeki işsiz sayısı bir önceki yıla göre 431 bin kişi azalarak 2 milyon 615 bin kişiye düştü. İşsizlik oranı ise 2,1 puanlık azalış ile yüzde 9,8 seviyesine geriledi. Yapılan denetimler sonucunda, çalışanların yüzde 42,1'inin de Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ‘na kayıtlı olmadığı tespit edildi. İşsizlik oranlarındaki iyileşmenin ekonomik iyileşme ile doğrudan ilişkisinin olması yanında SGK’ nın yapmış olduğu denetimlerinde katkısı büyük. Son dört yıl içinde SGK’ya gelen ihbarlar sonucunda yaklaşık 1 milyon 129 bin kayıt dışı çalışan tespit edilerek kayıt altına alındı.
SGK, kayıtdışı çalıştıranlar, hatalı veya eksik işlemler için işyerlerine idari para cezası (İPC) uyguluyor. Sigortasız işçi çalıştırma, prim bildirgelerini düşük gösterme, işyeri bildirgelerini veya aylık hizmet bildirgelerini geç verme İPC’na konu en çok karşılaşılan fiiller olarak karşımıza çıkıyor.
SGK, yaptığı yeni düzenleme ile İPC’larında indirime gitti. Buna göre; bildirgenin veya belgenin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliğinden 30 gün içinde verilmesi ve söz konusu cezaların ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde (Kuruma itiraz edilmeden ve yargı yoluna başvurulmadan) ödenmesi halinde, öngörülen cezaların dörtte biri ödenecek.
Hangi İPC’ları bu kapsamda indirimli ödenecek?
• Sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerinin,
• Kamu idarelerince, vazife malullüğüne sebep olan olayın bildiriminin,
• Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlarca, ihale yolu ile yaptırılan işleri üstlenenlerin ve bunların adreslerinin bildiriminin,
• Kamu idareleri ile bankalarca, sigortasız olduğu tespit edilen kişilerin bildiriminin,
• Ticaret sicil memurluklarınca, Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini bildiren işverenlere ilişkin bildiriminin,
• Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişilerince, yapı ruhsatı veya ruhsat niteliği taşıyan işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine esas olan istihdama ilişkin bilgilerin bildiriminin,
yasal süresi içinde bildirilmemesinden/verilmemesinden kaynaklanan fiiller için uygulanacak İPC’ları yeni düzenleme kapsamında dörtte bir oranında ödenebilecek. İndirimden yararlanılabilmesi için cezaya konu olan bilgi ve belgelerin yasal verilme süresinin sona erdiği tarihten itibaren en geç otuz gün içinde Kuruma verilmiş olması ve tebliğ edilen idari para cezasının da en geç tebliğ edildiği tarihten itibaren on beş gün içinde ödenmiş olması gerekmektedir.
.
5510 sayılı Kanunun 102/5 nci maddesin de yer alan “İdarî para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir.” Hükmü, yeni düzenleme ile birlikte dikkate alındığında, tebliğ edilen ceza tutarının yalnızca 1/4’ünün 3/4’ü tahsil edilecektir.
Konuyla ilgili verilen örneklerde indirimin nasıl uygulanacağı daha rahat anlaşılıyor;
Örnek 1- (Sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal süresinden sonra 30 gün içinde verilmesi ve tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmesi)
İPC’ sı asgari ücretin bir katı, yani 886,50 TL. Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmesi durumunda,
886,00 * 1 / 4 = 221,50 TL
221,50 * 3 / 4 = 166,13 TL’si tahsil edilecektir.
Örnek 2- (Sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal süresinden sonra 30 gün içinde verilmesi ve tebliğ tarihinden itibaren 15 gün geçtikten sonra ödenmesi)
İPC’ de herhangi bir indirim yapılmayarak, 886,00 TL’nin tamamı gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Örnek 3-(İşyeri bildirgesinin yasal süresinden 30 gün geçtikten sonra kendiliğinden verilmesi ve İPC’nin tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmesi)
İPC’sı asgari ücretin üç katı yani 886,50*3=2.659,50 TL.
Bilanço usulüne tabi yükümlü, sadece dörtte bir indirimden yararlanabilecektir.
2.659,00 * 3 / 4 = 1.994,25 TL’si tahsil edilecektir.
Örnek 4-(İşyeri bildirgesinin yasal süresinden 30 gün geçtikten sonra kendiliğinden verilmesi ve İPC’nin tebliğ tarihinden itibaren 15 gün geçtikten sonra ödenmesi)
İPC’da herhangi bir indirim yapılmayarak, 2.659,00 TL tutarındaki cezanın tamamı tahsil edilir.
İPC’larının, 15 günlük süre içinde gerekli indirim yapılarak tahsil edilmesinin ardından işverenlerce itiraz edilmesi ve itirazın Kurumca reddedilmesi halinde, yapılan peşin ödeme indirimi kadar tutar, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir.
Örnek 5-(Sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal süresinden sonra 30 gün içinde verilmesi ve tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmesi, sonra itiraz edilmesi ve itirazın Kurumca reddedilmesi)
1 nolu örnekteki işveren tarafından 166,13 TL tutarındaki idari para cezası yasal süresi içinde ödendikten sonra, Kuruma itiraz edilmesi ve itirazın da reddedilmesi halinde yapılan indirim dolayısıyla eksik tahsil edilen, 221,50 – 166,13 = 55,37 TL tutarındaki İPC, tahsil tarihine kadar hesaplanacak olan gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
SGK’nın indiriminden faydalanabilmek için, İPC’sına konu fiilin, yasal süresinden itibaren 30 gün içinde kendiliğinden bildirilmesi ve tebliğ tarihinden itibaren de 15 gün içinde ödenmesi yeterli.
İ.Burak OĞUZ
SMMM
burak@noktax.com
kaynak http://muhasebenet.net/haber.php?haber_id=1630
