Özel hukuk uyuşmazlıklarına 'arabuluculuk' geldiÖzel hukuktan doğan uyuşmazlıkların giderek çoğalması, uzayan yargılama süreci ve yargılamada ortaya çıkabilecek aksaklıklara karşı bir önlem olarak 'arabuluculuk' sistemi bir süredir tartışılıyordu. Konuyu düzenleyen 6325 sayılı 'Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu', 22 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. Bir yıl sonra hayata geçecek olan arabuluculuk böylece hukuki zemine kavuşturulmuş oldu.
Kanun'a göre; yabancılık unsuru taşıyanlar da dahil olmak üzere, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde arabuluculuk uygulanabilecek. Ancak, aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklar için arabuluculuk yolu kapalı olacak.
KİMLER ARABULUCU OLABİLECEK?
Arabuluculuk faaliyetinde bulunmak isteyenler için şu şartlar aranıyor:
- Türk vatandaşı olmak,
- Mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip hukuk fakültesi mezunu olmak,
- Tam ehliyetli olmak,
- Kasten işlenmiş bir suçtan mahkum olmamak,
- Arabuluculuk eğitimini tamamlamak ve Bakanlıkça yapılan yazılı ve uygulamalı sınavda başarılı olmak.
ARABULUCULAR SİCİLİ
Kanun'a göre; Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde Arabuluculuk Daire Başkanlığı oluşturulacak. Daire Başkanlığı, özel hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk yapma yetkisini kazanmış kişilerin sicilini tutacak. Bu sicilde yer alan kişilere ilişkin bilgiler, elektronik ortamda da duyurulabilecek.
Arabuluculuk şartlarını taşıyanlar Arabuluculuk Daire Başkanlığı'na yazılı olarak başvuruda bulunarak sicile kayıt olacaklar. Arabulucu, sicile kayıt tarihinden itibaren faaliyete başlayabilecek.
Daire Başkanlığı, arabuluculuk için aranan koşulları taşımadığı halde sicile kaydedilen veya daha sonra bu koşulları kaybeden arabulucunun kaydını silebilecek.
Kanun'un öngördüğü yükümlülükleri yerine getirmediği tespit edilen arabulucular önce yazılı olarak uyarılacak; bu uyarıya uyulmaması halinde arabulucunun savunması alındıktan sonra, gerekirse adının sicilden silinmesi Arabuluculuk Kurulu'ndan talep edilebilecek.
Bunların dışında arabulucu da, arabulucular sicilinden kaydının silinmesini her zaman isteyebilecek.
ARABULUCULARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Sicile kayıtlı olan arabulucular, arabulucu unvanını ve bu unvanın sağladığı yetkileri kullanma hakkına sahip olup; arabuluculuk faaliyeti sırasında bu unvanını belirtmek zorunda.
Arabulucu yapmış olduğu faaliyet karşılığı ücret ve masrafları isteme hakkına sahiptir. Arabulucu, ücret ve masraflar için avans da talep edebilir. Aksi kararlaştırılmadıkça arabulucunun ücreti, faaliyetin sona erdiği tarihte yürürlükte bulunan Arabulucu Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenir ve ücret ile masraf taraflarca eşit olarak karşılanır.
Arabulucu, arabuluculuk sürecine ilişkin olarak belirli kişiler için aracılık yapma veya belirli kişileri tavsiye etmenin karşılığı olarak ücret alamaz. Bu yasağa aykırı işlemler geçersizdir.
Arabulucu, tarafların her biri ile ayrı ayrı veya birlikte görüşebilecek ve iletişim kurabilecek. Taraflar bu görüşmelere vekilleri aracılığıyla da katılabilecekler.
15 yıl 3600 günden kıdem tazminatı alabilir miyim?
15 YIL 3600 günden 'Kıdem Tazminatı Alabilir' yazısı almak için SGK Müdürlüğüne gittim, memur bayan, 18 yaşından önceki çalıştığım 2 yıllık kıdem süremi dikkate almadı. Ben de bir başka SGK Müdürlüğüne giderek aynı soruyu sordum. Orası ise 1 Temmuz 2012 tarihinde hak ettiğimi ve yazıyı alabileceğimi söyledi.
Benim doğum tarihim 6 Nisan 1981, sigorta başlangıç tarihim 1 Temmuz 1997 olup, 15 yıllık süremi 1 Temmuz 2012 tarihinde doldurarak kıdem tazminatı hakkımdan faydalanmak istiyorum. 2 Temmuz'da SGK'ya giderek bu yazıyı alabilir miyim? Vermezlerse hangi kanuna dayanarak hakkımı aramalıyım? Bu yöntemle kıdem tazminatımı alırsam ilerdeki tazminat haklarımı olumsuz etkiler mi? Yeni Kanun 1 Temmuz'da yasalaşırsa durumumu ne yönde etkiler? C. Deveci
18 yaşından önce sigortaya tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul ediliyor. Bu tarihten önce ödenen primler, prim ödeme gün sayısı hesabına dahil ediliyor.
Buna göre, ilk gittiğiniz müdürlükte söylenen doğru. Sigortalılık sürenizin hesabında sigorta başlangıcı olarak 18 yaşınızı doldurduğunuz 6 Nisan 1999 tarihi esas alınır ve 15 yıllık sigortalılık süreniz 6 Nisan 2014 tarihinde dolar.
AKLINIZDA BULUNSUN - Arabuluculuk faaliyetinin temel ilkeleri
Arabulucuya başvurmak, süreci devam ettirmek, sonuçlandırmak veya bu süreçten vazgeçmek konusunda uyuşmazlığın tarafları tamamen serbesttir. Taraflar, gerek arabulucuya başvururken gerekse tüm süreç boyunca eşit haklara sahiptir. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça arabulucu, arabuluculuk faaliyeti çerçevesinde kendisine sunulan veya diğer bir şekilde elde ettiği bilgi ve belgeler ile diğer kayıtları gizli tutmakla yükümlüdür. Aksi kararlaştırılmadıkça taraflar da bu konudaki gizliliğe uymak zorundadır.
GÜNÜN SÖZÜ
'Bir insanın yaşayıp yaşamadığını anlamak için nabzına değil onuruna bakın; duruyorsa yaşıyordur.' Che
Metin Taş-Sezgin Özcan
http://www.aksam.com.tr/ozel-hukuk-uyusmazliklarina-arabuluculuk-geldi-6995y.html
