Sonradan Tespit Edilen Vergi Mükellefiyet Sürelerinin Emekliliğe Etkisi
Soru: 1990 yılında vergi mükellefi olan bireyin birkaç yıl içersinde mükellefiyetinin iptalinden sonra 1996 yılında Bağ-Kur kaydı yaptırıyor ve ödemeleri kesintisiz bir şekilde bu döneme kadar devam ediyor. 1990 yılındaki mükellefiyeti borçlandırılması hususunda bir hak talep etmesini sağlar mı? Turgay DAYANÇ
Cevap: Bağ-Kur sigortalılığında sigortalı olma koşulları dönemsel olarak değişikliklere uğramış olup, fiili durumlar başladıkları tarihe göre ait oldukları dönemin koşullarına değerlendirilir. 22.03.1985-04.10.2000 döneminde vergi mükellefiyeti başlangıç tarihi, meslek kuruluşu kaydı veya ticaret sicil kaydından herhangi biri Bağ-Kur sigortalılığı için yeterli sayılmıştır. Bu dönem içindeki 1996 yılından itibaren Bağ-Kur'a kayıtlı olarak ödenmiş primleri veya ödenmemiş borcu olan bir Bağ-Kur sigortalısının yine aynı dönemsel dilimdeki 1990 yılında vergi mükellefiyeti olması emekliliği açısından ona elbette fayda sağlar. Zira bu durum sonradan vergi mükellefiyeti sona ermiş olsa bile sona erinceye kadar olan süreyi borçlanmasına ve sigortalılık başlangıcının 1990 yılına çekilmesine neden olacaktır. Bu durum özellikle SSK sigortalılığından emekliliğinde emeklilik erkek ise yaşının 56'dan 52'ye çekilmesine yarayacağı gibi kadın ise de emeklilik yaşının tam 6 yaş daha düşmesine yarayacaktır. Bağ-Kur sigortalılığından emekliliğinde ise sağlayacağı ek sürenin büyüklüğüne göre birkaç yaş daha erken olmasını sağlayacaktır. Üstelik bu durum iradi de değildir. Bu durum sigortalı istemese dahi sonradan ortaya çıkar. Tavsiyem bundan sonra olası bir yapılandırmada bu süreyi belgeleyerek SGK'ya ibraz etmesi ve daha ekonomik şartlarla ödemesidir.
Gemi Adamının Emeklilik Hesabı
Soru: 21.06.1967 doğumluyum. İşe ilk defa başladığım 26.05.1984' tarihinden bugüne kadar 5 bin 57 günüm bulunuyor. Bu primlerin bin 685'i 23.05.2002'den önce olmak üzere 2 bin 573 günü Ekim 2008'e kadar gemi adamı olarak geçti. Askerliğimin ne kadarını borçlanırsam emekli olabilirim? R.AKASLAN
Cevap: Gemicilikten gelen ilave sigortalılık süresinin etkisiyle 25.03.1983'e çekilen sigortalılık başlangıcınızla SSK'lılıktan emeklilik bakımından 47 yaş ve 5 bin 150 güne tabisiniz. İlave sigortalılık süresinin ikinci etkisiyle yaş şartını 08.09.2012 tarihinde tamamlayacağınızdan bu tarihe kadar 93 gün askerlik borçlanması yaparsanız 08.09.2012 tarihinden itibaren emeklilik başvurunuzu yapabilirsiniz.
Soru: Babam 26.01.1962 doğumlu ve sigorta başlangıç tarihi 01.02.1990 toplam prim gün sayısı 7249 ve 1990’dan önce yaptığı 600 gün askerlik borçlanmasını ödemiştir. Bu bilgilere istinaden babam ne zaman emekli olabilir? Özden KAYA
Cevap: Askerlik borçlanmasıyla 24.05.1988-23.11.1989 tarihleri arasına çekilen sigorta başlangıcıyla babanız 51 yaş ve 5 bin 450 gün şartlarına tabi bulunuyor. Gün sorunu bulunmadığına göre babanız 26.01.2013 tarihinde yaşı doldurduktan sonra 25 yıllık sigortalılık şartını tamamlayacağı 01.06.2013 tarihinde emekli olabilir.
Şevket TEZEL