Yaşlılık Aylığı Nasıl Hesaplanır?

Yaşlılık Aylığı Nasıl Hesaplanır?

I- GİRİŞ

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun[1] yürürlüğe girdiği 2008 Ekim ayı başından[2] sonra aylık bağlanması talebinde bulunan ve Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi[3] ile anılan fıkranın (b) bendi[4] kapsamındaki sigortalıların aylıklarının hesaplanmasında Kanunun geçici 2 nci maddesi esas alınmaktadır.

Anılan maddenin birinci fıkrasının;

—a) bendi, “Sigortalının bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar geçen sürelerdeki prim ödeme gün sayılarına veya fiilî hizmet süresine ait aylık; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki kanun hükümlerine göre, aylık talep tarihindeki toplam prim ödeme gün sayısı veya fiilî hizmet süresi üzerinden, bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla hesaplanacak aylığının bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadarki prim ödeme gün sayısı veya fiilî hizmet süresi ile orantılı bölümü, aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile çarpılarak hesaplanır.”

—b) bendi, “Sigortalının bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen sürelerdeki prim ödeme gün sayılarına ait aylığı, aylık talep tarihindeki toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden 29 uncu madde hükümlerine göre hesaplanacak aylığının, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonraki prim ödeme gün sayısına orantılı bölümü kadardır. Ancak, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 3600 prim gün sayısını doldurmamış olan sigortalıların yaşlılık aylığı bağlama oranının hesabında, sigortalının Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen ve Kanunun yürürlük tarihinden önceki prim gün sayısını 3600 güne tamamlayan hizmet sürelerinin her 360 günü için % 3 oranı esas alınır.”

—c) bendi ise, “Aylık, (a) ve (b) bentlerine göre hesaplanan kısmî aylıkların toplamından oluşur. Aylıklar ayrıca 29 uncu maddenin son fıkrasına göre artırılarak belirlenir.”

Hükmünü içermektedir.

Söz konusu hükümlere göre, 2008 yılı Ekim ayından önceki sürelere ilişkin kısmi aylığın hesabı bu tarihten önceki ilgili kanun hükümlerine göre, 2008 Ekim ayından sonraki sürelere ilişkin aylık ise Kanunun 29 uncu maddesine göre hesaplanmaktadır. İlgili dönemler itibariyle farklı yöntemlere göre hesaplanan aylık miktarları, ilgili dönemlerdeki gün sayılarına orantılanmak suretiyle bulunan kısmi aylıklar toplamı sigortalıya ödenecek olan aylık miktarını oluşturmaktadır.

Bu yazıda, Kanunun 4/1 (a) statüsünde aylık bağlanması talebinde bulunan sigortalının yaşlılık aylığının nasıl hesaplandığı ve hangi aşamalardan oluştuğu hususu incelenecektir.

II- AYLIĞIN HESAPLANMASI

4447 sayılı Kanunla hizmet akdine tabi çalışan sigortalılara bağlanacak aylığın hesaplanmasına ilişkin hükümlerde 2000 yılı itibariyle değişikliğe gidilmiş ve 2000 yılı ile 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 1-15/10/2008 tarihleri arasında aylık bağlanması talebinde bulunan sigortalılara ikili, 1-15/10/2008 tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunan sigortalılara da üçlü sisteme göre aylık bağlanması uygulamasına geçilmiştir.

2008 Ekim ayından sonra aylık bağlanması talebinde bulunan sigortalının yaşlılık aylığı hesabı; 2008/Ekim Ayından Önceki Prim Ödeme Gün Sayısına Ait Kısmi Aylığın Hesabı, 2008 Ekim (dahil) Ayından Sonraki Prim Ödeme Gün Sayısına Ait Kısmi Aylığın Hesabı ve Kısmi Aylıkların Birleştirilmesi aşamasından oluşmaktadır.[5]

A) 2008 Ekim Ayından Önceki Sürelere İlişkin Kısmi Aylığın Hesabı

2000 yılından (hariç) önceki süreler için katsayı esasına dayalı gösterge sistemine göre hesaplanan kısmi aylık miktarı ile 2000 yılı ile 1-15/10/2008 tarihleri arasındaki süreler için 4447 sayılı Kanunla getirilen sisteme göre hesaplanan kısmi aylığın toplamı, 2008 Ekim ayından önceki sürelere ilişkin aylığını oluşturmaktadır.

1) 2000 Yılı Öncesine Ait Aylığın Hesabı

2000 yılından önceki sürelere ilişkin aylığın miktarı, sigortalının prime esas kazançlarına göre tespit edilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ve sigortalının toplam prim ödeme gün sayısı ve aylık bağlanması talebinde bulunduğu tarihteki yaşına göre tespit edilen aylık bağlama oranının çarpımına göre hesaplanmaktadır.

a) Göstergenin Tespiti

Gösterge sistemi içinde hesaplanacak aylıklara esas gösterge rakamının tespiti, 5510 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, sigortalıların 10 takvim yılını geçmemek üzere 2000 yılından önceki primi ödenmiş takvim yılı sayısına göre hazırlanan gösterge ve üst gösterge tespit tabloları esas alınarak belirlenmektedir.

Buna göre, sigortalının 1999 yılı dahil olmak üzere 1 ila 10 yıla ait prime esas kazançlar toplamının takvim yılı sayısına bölünmesi suretiyle bulunan ortalama yıllık kazanç tutarı gösterge rakamını belirlemektedir.

b) Aylık Bağlama Oranının (ABO) Tespiti

Aylık bağlama oranı, gösterge ve üst gösterge tablosundan aylığa hak kazanılmasına göre farklılaşmaktadır. Gösterge tablosundan hak kazanılan aylıklar için uygulanan taban aylık bağlama oranı % 60’tır. Üst gösterge tablosundan hak kazanılan aylıklar için uygulanan taban aylık bağlama oranı ise her derece ve kademe için ayrı ayrı belirlenen % 50 ila % 59,9 arasında değişmektedir.

Bu şekilde belirlenen taban aylık bağlama oranları, sigortalının sigortalılık süresindeki prim ödeme gün sayısı ve tahsis talep tarihindeki yaşına göre dikkate alınarak; kadın sigortalıların 50, erkek sigortalıların 55 yaşından sonra doldurdukları her tam yaş için ve 5000 günden fazla ödedikleri her 240 günlük prim için 1 puan artırılmakta, 5000 günden eksik ödenen her 240 gün için ise 1 puan eksiltilmektedir.

Maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışmaları, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladıkları tarihten önce malul olmaları, sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaları veya erken yaşlanmaları nedeniyle yaşlılık aylığı bağlananların aylık bağlama oranlarında 5000 günden eksik ödenen 240 gün için indirim yapılmamakta ve aylık bağlama oranı % 60’ın altında olamamaktadır.

Öngörülen artırımlarla birlikte aylık bağlama oranı hiçbir şekilde % 85’i geçememektedir.[6]

c) Katsayı

Gösterge sisteminde, aylık tutarının hesaplanmasında kullanılan kriterlerden biri de memur aylık katsayısıdır. 1999 Aralık ayı itibariyle yürürlükte olan katsayının 12.000 olması nedeniyle gösterge sistemine göre aylık hesaplanmasında bu katsayı kullanılmaktadır.

d) Tam Aylığın Hesaplanması

2000 yılından önceki sürelere ait tam aylık, “Gösterge x Katsayı x ABO” formülüne göre hesaplanır.

Bu formüle göre 1999 Aralık ayı itibariyle bulunan aylık;

- Gösterge tablosundan hesaplanmışsa gösterge tablosundaki en düşük göstergenin katsayı ile çarpımının % 70’inden az[7] (9475 x 12000 x % 70 = 79,59),

- Üst gösterge tablosundan bağlanmış ise gösterge tablosunun tavan göstergesinin katsayı ile çarpımının % 70’inden az[8] (10175 x 12000 x % 70 = 85,47),

Olamamaktadır.

e) Kısmi Aylığın Hesaplanması

2000 yılından önceki sürelere ait kısmi aylık, (Tam Aylık x 2000 Yılından Önceki Gün Sayısı / Toplam Prim Ödeme Gün Sayısı) formülüne göre hesaplanmaktadır. Bulunan kısmi aylık tutarı, % 5,9 oranı[9] ile 2000 yılı Ocak ayına, sonrasında ise 8,45199464995839 katsayısı[10] ile 2008 yılı Ocak ayına taşınmaktadır.

2) 2000-2008 Ekim Süresine Ait Aylığın Hesabı

4447 sayılı Kanunla 2000 yılı itibariyle aylık hesaplamasında köklü değişikliğe gidilmiş ve sigortalıların 2000 ve daha sonraki yıllarda ödemiş oldukları her yıla ait gün ve kazançlar toplamı aylık hesabına dahil edilmiştir.

Yapılan düzenleme ile 2000 yılından önce sigortalının tahsis talep tarihinden önceki son 5 ya da 10 yıllık kazançlarına göre belirlenen katsayı esasına dayalı gösterge sisteminden vazgeçilmiş ve yıllık tüketici fiyatları indeksi (TÜFE) artış oranı ve gelişme hızı (GH) oranlarına göre güncellenen yıllık kazançların ortalamasının alınması esasına dayalı bir sisteme geçilmiştir.[11]

a) Ortalama Yıllık Kazancın (OYK) Tespiti

506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 61 inci maddesi gereği, sigortalının her takvim yılına ait prime esas kazancı, kazancın ait olduğu takvim yılından itibaren aylık talep tarihine kadar geçen takvim yılları için her yılın Aralık ayına göre Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan en son temel yıllı kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki artış oranı ve gayrisafi yurt içi hasıla sabit fiyatlarla gelişme hızı kadar ayrı ayrı artırılarak bulunan yıllık kazançlar toplamının, toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama günlük kazancın 360 katı, aylığın hesaplanmasına esas ortalama yıllık kazancı oluşturmaktadır.

Buna göre;

— 2000 yılına ait prime esas kazanç tutarı 5,356161552909523,

— 2001 yılına ait prime esas kazanç tutarı 3,178730891934495

— 2002 yılına ait prime esas kazanç tutarı 2,273500351127474

— 2003 yılına ait prime esas kazanç tutarı 1,814920645535502

— 2004 yılına ait prime esas kazanç tutarı 1,524509562242510

— 2005 yılına ait prime esas kazanç tutarı 1,317739385580750

— 2006 yılına ait prime esas kazanç tutarı 1,1326755

Çarpanı ile güncellenmekte ve 2007 yılı ve 2008 yılı Ekim ayına kadar olan prime esas kazançlar güncel kabul edilerek, bu yıllara ait kazançlar olduğu gibi hesaplamada dikkate alınmaktadır. İlgili yıla ait prime esas kazancın takip eden yılların TÜFE ve gelişme hızı oranlarıyla güncellenmesi sonucunda bulunan kazançlar toplamının, belirtilen dönemde geçen gün sayısına bölünmesi suretiyle bulunan ortalama günlük kazancın 360 ile çarpımı sigortalının ortalama yıllık kazancını vermektedir.

b) Aylık Bağlama Oranının (ABO) Tespiti

4447 sayılı Kanunla aylık bağlama oranının tespit şekli değiştirilmiş ve aylık bağlama oranının tespitinde gün ve yaştan dolayı artırımlara son verilmiştir.

Sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının;

—İlk 3600 günündeki her 360 gün için % 3,5,

—Sonraki 5400 günün her 360 günü için % 2,

—Daha sonraki her 360 gün için % 1,5

Oranlarının toplamı, sigortalının aylık bağlama oranını oluşturmaktadır.

Maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışmaları, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladıkları tarihten önce malul olmaları, sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaları veya erken yaşlanmaları nedeniyle yaşlılık aylığı bağlananların aylık bağlama oranı % 60’ın altında olamamaktadır. Ayrıca, aylık bağlama oranına bir üst sınır getirilmediğinden, aylık bağlama oranı % 100’ü[12] geçebilmektedir.

c) Tam Aylığın Hesaplanması

2000-2008 Ekim süresine ilişkin aylık, “Ortalama Yıllık Kazanç x Aylık Bağlama Oranı / 12” formülüne göre hesaplanmaktadır.

2008 yılı Ocak ayı itibariyle bulunan tam aylık miktarı, bu tarihte yürürlükte olan prime esas günlük kazanç alt sınırının aylık tutarının % 35’inden az olamamaktadır. Bu nedenle sigortalının gün sayısı karşılığı bulunan aylık miktarı 212,94 TL’nin[13] altında ise hesaplama bu miktar üzerinden devam ettirilmektedir.

d) Kısmi Aylığın Hesaplanması

2008 yılı Ocak ayına ait kısmi aylık; yukarıdaki şekilde bulunan tam aylık tutarının 2000-2008 Ekim dönemine ait gün sayısı ile çarpımının toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanmaktadır (Tam aylık x 2000-2008 Ekim Arası Gün Sayısı / Toplam Prim Ödeme Gün Sayısı).

B) 2008 Ekim (Dâhil) Ayından Sonraki Süreye İlişkin Aylığın Hesabı

5510 sayılı Kanunun 29 uncu maddesine göre yaşlılık aylığı, ortalama aylık kazanç ile aylık bağlama oranının çarpımına göre hesaplanmaktadır.

1) Ortalama Aylık Kazancın (OAK) Tespiti

Ortalama aylık kazanç, 2008 Ekim (dahil) ve sonraki yıllara ait prime esas kazancın ait olduğu yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı[14] ile güncellenen kazançlar toplamının belirtilen tarihten sonraki prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle bulunan günlük kazancın 30 katı ile çarpımına göre belirlenmektedir.

Buna göre;

— 2008 yılına ait prime esas kazanç tutarı 1,3129726623

— 2009 yılına ait prime esas kazanç tutarı 1,232491

— 2010 yılına ait prime esas kazanç tutarı 1,13

Çarpanı ile güncellenmekte ve bugün itibariyle tahsis talebinde bulunulduğu varsayıldığında 2011 ve 2012 yıllarına ait prime esas kazançlar güncel kabul edilerek, bu yıllara ait kazançlar olduğu gibi hesaplamada dikkate alınmaktadır. Bu şekilde bulunan güncel kazançlar toplamının 2008 Ekim sonrası gün sayısına bölünmesi suretiyle bulunan günlük kazancın 30 ile çarpımı ortalama aylık kazancı vermektedir.

2) Aylık Bağlama Oranının (ABO) Tespiti

5510 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinde, toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için % 2 oranının esas alınacağı, 360 günden eksik sürelerin orantılı olarak hesaplamada dikkate alınacağı ve aylık bağlama oranının hiçbir şekilde % 90’ı geçemeyeceği öngörülmüştür.

Buna göre, toplam prim ödeme gün sayısı içindeki her 360 günlük süre % 2 oranı ile çarpılmakta ve 360 günden eksik süreler aylık bağlama oranının tespitinde dikkate alınmaktadır.

Yaşlılık aylığı bağlama oranının tespitindeki genel kural bu olmakla birlikte, 1/5/2008 tarihinden önce 3600 prim gün sayısını doldurmamış olan sigortalıların aylık bağlama oranının tespitinde, 1/5/2008 tarihinden sonra geçen ve bu tarihten önceki prim gün sayısını 3600 güne tamamlayan hizmet sürelerinin her 360 günü için % 3 oranı esas alınmaktadır.

5510 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinin altıncı fıkrası gereğince maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışan sigortalılara bağlanan aylıkların aylık bağlama oranı 8100 gün, geçici 10 uncu maddenin birinci ve ikinci fıkralarına göre sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malül olan sigortalılar ile sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanan sigortalılara bağlanan aylıkların aylık bağlama oranı 5400 gün üzerinden hesaplanan orandan az olamamaktadır.[15]

3) Tam Aylığın Hesaplanması

Tam aylık miktarı, güncellenen kazançlar toplamına göre bulunan ortalama aylık kazanç ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucuna göre hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan tam aylık miktarı, Kanunun 55 inci maddesi gereği 2008 Ekim sonrasında geçen sürelere ait prime esas günlük kazanç alt sınırlarının güncelleme katsayısı esas alınarak bulunan ortalama aylık kazancının % 35’inden, sigortalının bakmakla yükümlü olduğu eşi veya çocuğu varsa % 40’ından az olamamaktadır.

4) Kısmi Aylığın Hesaplanması

Ortalama aylık kazancın aylık bağlama oranı ile çarpımı sonucuna göre bulunan tam aylık miktarının, 2008 yılı Ekim ayı sonrasına ait gün sayısı ile çarpımının toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle bulunan tutar sigortalının kısmi aylığını oluşturmaktadır (Tam Aylık x 2008 Ekim Sonrası Prim Ödeme Gün Sayısı / Toplam Prim Ödeme Gün Sayısı).

C) Kısmi Aylıkların Birleştirilmesi

2008 yılı Ekim ayından önceki sürelere ilişkin gösterge sistemine ve 4447 sayılı Kanunla getirilen sisteme göre hesaplanan aylıklardan hangisinin 2008 yılı Ocak ayında birleştirilerek, tahsis talep tarihine taşınacak olan aylık miktarının tespiti üç aşamadan oluşmaktadır.

1) 2000 yılı öncesine ait gösterge sistemine göre 1999 Aralık dönemi itibariyle hesaplanan ve bu aya ait % 5,9 TÜFE oranı ile 2000 yılı Ocak ayına taşınan tam aylık miktarı, 2008 yılına kadar geçen yıllar için açıklanan yıllık TÜFE oranlarının birbiri ile çarpımı sonucu bulunan 5,33084633754782 katsayısı ile güncellenmekte ve 2008 yılı Ocak ayı itibariyle güncellenen tam aylık miktarı, 2008 yılından önceki prim ödeme gün sayısına orantılanmaktadır.

2) 1999 Aralık ayı itibariyle gösterge sistemine göre hesaplanan tam aylık miktarının, 2000 yılı öncesi gün sayısına orantılanan ve % 5,9 TÜFE ile 2000-2008 yılları arasında gerçekleşen yıllık TÜFE ve gelişme hızı oranlarının birbiri ile çarpımı sonucu bulunan 8,45199464995839 çarpanıyla 2008 yılı Ocak ayına taşınan miktarı ile 2000-2008 yıllarına ait gün sayıları karşılığı 4447 sayılı Kanunla getirilen sisteme göre bulunan tam aylık miktarının bu tarihler arasındaki gün sayısına karşılık gelen bölümünün toplamı ikinci aylık miktarını oluşturmaktadır.

3) 5510 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereği, 1/10/2008 tarihinden önceki sürelere ilişkin aylığın hesabına esas alınan asgari aylık tutarının, bu tarihten önceki gün sayısına orantılı bölümün dikkate alınmaktadır. Bu hüküm doğrultusunda, 1999 Aralık itibariyle en düşük gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımının % 70’i karşılığı olarak hesaplanan ve aylık artışlarıyla 2008 Ocak ayına taşınan asgari aylık tutarı,[16] 2008 yılı Ekim ayından önceki gün sayısına orantılanır. 2008 yılı Ekim ayından sonra bağlanacak olan aylıklar için 506 sayılı Kanuna göre uygulanacak olan alt sınır aylığı, mukayesede kullanılacak üçüncü aylığı oluşturmaktadır.

Yukarıda üç maddede sayılan aylık miktarları mukayese edilerek en yüksek tutarı oluşturan aylık miktarı tahsis talep yılının Ocak ayına taşınmaktadır.

2008 yılı Ekim öncesi kısmi aylık tutarı;

— 2008 yılına ait 1,1039,

— 2009 yılına 1,0653

— 2010 yılına ait 1,0907

— 2011 yılına ait 1,13

Oranındaki güncelleme katsayılarının birbiri ile çarpımı sonucunda bulunan 1,449390521912970[17] çarpanı ile tahsis talep yılının Ocak ayına taşınmaktadır.

Bu şekilde güncellenen 2008 yılı Ekim ayından önceki sürelere ilişkin bulunan kısmi aylık tutarı 2012 yılı Ocak ayı itibariyle 5510 sayılı Kanuna göre hesaplanan kısmi aylık tutarı ile birleştirilerek sigortalıya ödenecek aylık miktarı bulunmaktadır.

D) Aylığın Tahsis Talep Tarihine Taşınması

Tahsis talep yılının Ocak ayı itibariyle ödenmesine karar verilen aylık miktarı; tahsis talep tarihi, yılın birinci altı aylık döneminde olanlar için ilk altı aylık dönemde aylıklara uygulanan artış oranı ile ikinci altı aylık dönemde olanlar için ise bir ve ikinci altı aylık dönemde aylıklara yapılan artış oranı ile artırılmak suretiyle sigortalıya nihai olarak ödenecek aylık miktarı tespit edilmektedir.

Bu aylık miktarına % 4 veya % 5 oranında[18] ayrıca ek ödeme ilavesi yapılmaktadır.

III- DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

Sosyal Güvenlik Kurumunca bağlanacak olan emekli aylığının miktarı, çalışma hayatını sonlandırarak emekli olmaya karar veren sigortalılar için hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle, kendilerine ne kadar aylık bağlanacağı hususu, tüm çalışanlar açısından haklı olarak merak edilen konuların başında gelmektedir.

Ancak, yukarıda açıklamaya çalıştığımız aylık bağlama sisteminin, üçlü bir yapıda hesaplanıyor olması, bu hesabın herkes tarafından yapılabirliğini güçleştirmektedir. O nedenle, çalışma hayatına devam etmekte olan sigortalıların SGK’ya yoğun olarak yönelttiği “emekli olursam ne kadar aylık alırım?” sorusunun cevabını vermek kolay değildir. www.ozdogrular.com

Aylık bağlama sisteminin bu denli karmaşık bir yapıda olması, sigortalı çalışmalarının hangi yıllarda geçtiği, prime esas kazanç düzeyinin hangi seviyede olduğu, ilerleyen yıllarda aylık bağlanmasına esas TÜFE ve gelişme hızı oranlarının hangi oranda gerçekleşeceği hususları başta olmak üzere hesaplamaya esas diğer etkenleri göz ardı ederek aylık hesaplama konusunda uzman olmayan kişilerce sadece ve sadece gün sayısına bakılarak “Gün sayınız karşılığı çalışarak ya da çalışmadan şu kadar aylık alırsınız demek” doğru olmayacaktır.

Bu itibarla, ne kadar aylık bağlanacağı hususunun, yetkin olmayan kişiler yerine SGK’nın uygulamaya koyduğu “Emekli Aylığı Hesaplama Ekranı”ndan[19] öğrenilmesi sigortalıların kendi menfaatlerine olacaktır.
Erdoğan ÜVEDİ*
E-Yaklaşım

* Sigortalı Emeklilik Daire Başkanlığı Şube Müdürü, Emeklilik Hizmetleri Genel Müdür Danışmanı
[1] 16/6/2006 tarihli ve 26200 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

[2] Özel sektörde çalışan sigortalılar açısından 1/10/2008, kamu sektöründe çalışan sigortalılar açısından 15/10/2008 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

[3] Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanları ifade etmektedir.

[4] Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanları ifade etmektedir.

[5] SGK, 8/6/2011 tarihli ve 2011/48 sayılı Genelge, Üçüncü Bölüm

[6] 506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 61 inci maddesi.

[7] 506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 96 ncı maddesi.

[8] 31/7/1987 tarihli ve 19534 sayılı R.G.’de yayımlanan 87/11994 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı.

[9] 1999 Aralık ayına ait TÜFE oranıdır.

[10] 2000 ve 2007 (dahil) yılları için gerçekleşen TÜFE oranları ile gelişme hızı oranının % 100’ün birbiri ile çarpımını ifade etmektedir.

[11] Erdoğan ÜVEDİ, “İntibak Kanunu Üzerine Değerlendirmeler” E-Yaklaşım, Sayı: 233, Mayıs 2012, s.557

[12] Aylık bağlama oranının % 100 olabilmesi için, toplam gün sayısının 17.280 (48 yıl fiili hizmet) olması gerekmektedir.

[13] 2008 Ocak ayında yürürlükte bulunan alt sınır günlük kazanç tutarı 20,28 TL, aylık kazanç tutarı ise 608,40 TL’dir.

[14] Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (29) numaralı alt bendinde güncelleme katsayısı; her yılın Aralık ayına göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranının % 100’ü ile sabit fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla gelişme hızının % 30’unun toplamına (1) tam sayısının ilave edilmesi sonucunda bulunan değer olarak tanımlanmıştır.

[15] SGK, 8/6/2011 tarihli ve 2011/48 sayılı Genelge, Üçüncü Bölüm

[16] 506 sayılı Kanunun 5510 sayılı Kanunla mülga geçici 89 uncu maddesi gereği bulunan alt sınır aylığının 2008 Ocak değeri 521,81 TL’dir. Bu tutar, 5510 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine göre hesaplanacak olan ve 2000 öncesine ait gün sayısı bulunanların 2008 Ekim ayı öncesine ait prim ödeme sayısına orantılanacak alt sınır aylığını ifade etmektedir.

[17] Yapılan hesaplamada sigortalının aylık bağlama talep yılının 2012 olduğu varsayılmıştır.

[18] 2012 yılının ikinci altı aylık dönemi için, 671,41 TL ve üzerinde olan aylıklar için % 4, bu tutarın altındaki aylıklar için ise % 5 oranında ek ödeme verilmektedir.

[19] http://uyg.sgk.gov.tr/AylikHesap/

 http://www.ozdogrular.com/content/view/20931/