Bu yazınınbirinci versiyonunda, Kıdem Tazminatı Fonu hakkındaen çok merak edilen beş soruya cevap verdik.
Çalışanların merak konusu olan busorulara ve cevaplarımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz.
6-Tazminatı devlet mi ödeyecek işveren mi?
Fonsistemine geçilmesi halinde, sanki işverenler kıdemtazminatı ödemekten kurtuluyormuş gibi bir algı var. Oysa Kıdem Tazminatı Fonuuygulamasında tazminat parası yine işverenincebinden çıkacak. Ancak tek tekçalışanlara değil, her bir sigortalının brüt ücretinin%3'ü oranında aylık olarak fona ödeme yapılacak.
7-Evlilikte kıdem tazminatı ödenecek mi?
Şuan uygulaması devam eden kıdem tazminatı sisteminde,evlilik sebebiyle işinden ayrılan bayanlara bir nevi 'çeyiz parası'olarak kıdem tazminatı ödeniyor. Fon uygulaması gelirse, toplam çalışması10 yıla ulaşmadan evlenen bayanlara tazminatödenmeyecek. Bizce evlilik sebebiyle işten ayrılan bayanlara, Fon uygulamasındada tazminat ödenmesi yerinde olacaktır. Zira birkaç yıl çalıştıktan sonra evlenen ve bir daha çalışmahayatına dönmeyen çok sayıda bayan var. Bunlara 10yılı doldurmadıkları için tazminat ödenmemesi hakkaniyetli olmayacaktır.
8-Tazminatın miktarı ne kadar olacak?
KıdemTazminatı Fonu'ndan yapılacak ödeme, işçinin çalıştığı her yıl için bir aylıkbrüt ücret tutarında olacak. Bu bir aylık ücret, çalışılan son yılın ortalamasıalınarak bulunacak. Hesaplamada alt limit asgari ücret (837 TL), üst limitseyine bugünkü kıdem tazminatı tavanı (2.731,65 TL) olacak. Yani kıdemtazminatının hesaplanma biçimi ve miktarı bugünkü uygulamayla hemen hemen aynı.
9-Askere gidene kıdem tazminatı var mı?
Bugünküuygulamada, muvazzaf askerlik görevine giden işçiye kıdem tazminatı ödeniyor.Ancak fon sisteminde, 10 yılı doldurmadan askere giden işçiye tazminatödenmeyecek.
10-On yıllık süre nasıl uygulanacak?
Fonsistemi gelirse, 10 yılını dolduran bir işçi kendi istifa etse bile kıdemtazminatını alabilecek. Bu 10 yılın tamamı aynı işyerinde geçmek zorunda değil.Birden fazla işyerinde çalışan işçiye de toplam süre üzerinden tazminatödenecek.
****
Ülkemizdeistihdamın yaklaşık üçte ikisi KOBİ'ler tarafından sağlanıyor. Pek çoğu uzunvadeli gelir-gider planlaması yapamayan bu şirketler, kıdem tazminatı ödemelerindede zafiyet gösteriyor. Gelecekte ödemek zorunda kalacakları tazminatlar içinzamanında kaynak ayır(a)mayınca, yumurta kapıya geldiğinde akla gelmedikyöntemlerle kıdem tazminatı ödemekten kurtulmaya çalışıyorlar.
Yıllarcaemek verdikler işyerinden kıdem tazminatı alamadan ayrılan çalışanlar, soluğuya Çalışma Bakanlığı'nda ya da iş mahkemelerinde alıyorlar. İdari ve hukukisürecin sonunda da pek azı hakkına kavuşabiliyor. Zira ya şirketin içiboşaltılmış ya da kâğıt üstünde iflas ettirilmiş oluyor.
Heron çalışanın sadece birini memnun edebilen mevcut kıdem tazminatı sistemimuhakkak gözden geçirilmeli. Kesin çözüm, elbette (sendikal) örgütlenmeninkolaylaştırılması ve yaygınlaştırılması olacaktır. Ancak kısa ve orta vadedesendikalaşmada sıçramayı kimse beklemiyorsa, Kıdem Tazminatı Fonu sistemiyleen azından kıdem tazminatı hakkı devlet güvencesin kavuşmuş olacaktır.
Kaynak: Bugün Gazetesi / Sadettin Orhantwitter.com/vergivekanunlar
http://vergivekanunlar.blogspot.com/
