T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞIKonya Vergi Dairesi Başkanlığı
(Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü)
(Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü)
(Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü)
(Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü)
SAYI :B.07.1.GİB.4.42.16.01 07.05.2009 GVK-2/ 907
KONU : Kamyon sahibinin ticari kazanç mükellefiyeti hk.
İLGİ: Gelir İdaresi Başkanlığına hitaben verilen 22.12.2008 tarihli dilekçeniz.
İlgide kayıtlı dilekçenizde; ................Plakalı 1995 model kamyonunuz bulunduğu, ticari faaliyette bulunmadığınız, ruhsatında hususi olarak işlenen kamyonunuz nedeniyle .............Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından resen tesis edilen basit usulde mükellefiyet kaydınızın iptali talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun ‘Ticari Kazancın Tarifi' başlıklı 37. maddesinde; her türlü Ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu, Türk Ticaret Kanununda ise, kara, deniz ve havada, nehir ve göllerde, yolcu veya yük taşıma işinin ticari faaliyet olduğu hüküm altına alınmıştır.
Ticari faaliyet bir tür emek- sermaye organizasyonuna tabi olup, kazanç sağlama niyet ve kastın bulunup bulunmaması böyle bir organizasyon tarafından icra edilen faaliyetin ticari faaliyet olma niteliğine etki etmemektedir. Bir faaliyetin ticari faaliyet sayılabilmesi için kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle birlikte faaliyeti icra eden organizasyonun bütün unsurları ile birlikte değerlendirildiğinde kazanç sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Diğer taraftan; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun ‘Tanımlar' başlıklı 3. maddesinde kamyon; izin verilen azami yüklü ağırlığı 3.500 Kg' dan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıt olarak tanımlanmıştır.
Bu tanımdan anlaşılacağı üzere, yalnızca nakliyecilik faaliyetine yönelik olan, dolayısıyla özel ihtiyaçlar için kullanılmaya elverişli bulunmayan otobüs, kamyon, çekici ve benzeri araçlara sahip bulunulması halinde, kazanç sağlama potansiyeline sahip olan ticari bir organizasyonunun varlığının kabulü gerekmektedir. Söz konusu araçların trafik kayıtlarının gayri ticari olması, araçların özel ihtiyaçlarda kullanılacağına ilişkin beyanda bulunulması faaliyetin niteliğini değiştirmemektedir.
Öte yandan; Gelir Vergisi Kanunu'nun (4369 sayılı Kanunun 82/3-c maddesiyle madde yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük; 1.1.1999) 50. maddesinde; (3946 sayılı Kanunun 11'inci maddesiyle değişen madde Yürürlük; 1.1.1994) "...Herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilecek olanlar ve gerçek usulde vergilendirilen mükellefler, bir daha hiçbir şekilde götürü usule dönemezler. Bu kişilerin aynı türden iş yapan eş ve çocukları da bu faaliyetleri nedeniyle götürü usulden yararlanamazlar." hükmü yer almaktadır.
Konu ile ilgili olarak 16.02.1994 tarih ve 21851 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 172 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin; ‘II.C. Götürü Usulden Gerçek Usule Geçmeleri Veya Herhangi Bir Şekilde Gerçek Usulde Vergilendirilmeleri Nedeniyle Bir Daha Götürü Usulden Yararlanamayacak Mükellefler' başlıklı bölümünde; "Gelir Vergisi Kanununun 50 nci maddesinde yapılan diğer bir değişikliğe göre, herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilecek olanlar veya gerçek usulde vergilendirilen mükellefler, yaptıkları işlerin niteliğine bakılmaksızın bir daha hiçbir şekilde götürü usulden yararlanamayacaklardır.
Bu kişilerin aynı türden iş yapan eş ve çocukları da bu faaliyetleri nedeniyle götürü usulden yararlanamayacaklardır. Bu uygulama, söz konusu maddenin yürürlüğe girdiği 1.1.1994 tarihinden sonra götürü usulden gerçek usule geçen veya herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilen ve daha sonra işi bırakan veya değiştiren mükellefler için geçerli olacaktır." ifadelerine yer verilmiştir.
Yine aynı kanunun; ‘Zirai Kazançta Vergileme' başlıklı 53.maddesinde ise; 54' üncü maddede yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçiler ile bir biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahip olan çiftçilerin kazançlarının gerçek usulde (zirai işletme hesabı veya diledikleri takdirde bilanço esasına göre) tespit olunarak vergilendirileceği, ancak, çiftçiye ait olmakla beraber ziraî işletmeye dahil edilmeyen biçerdöver veya bu mahiyetteki bir motorlu araç veya on yaşına kadar ikiden fazla traktörün işletilmesinden elde edilen gelirlerin ticarî kazanç hükümlerine göre vergilendirileceği hüküm altına alınmıştır.
Konu ile ilgili olarak ..........Vergi Dairesi Müdürlüğünden alınan ........... tarih ve ........... sayılı yazıda; 25.12.2007 tarihinde satın aldığınız ............ plakalı aracın kamyon (yüklü ağırlı 6850 kg) sınıfına girmesi ve 26.03.1985-31.12.1986 tarihleri arasında ............... vergi numarasında nakliyecilik faaliyetinden dolayı gerçek usulde vergi mükellefiyetinizin bulunması nedeniyle, söz konusu aracın satın alındığı tarihten itibaren şehir içi yük taşımacılığı faaliyetinden dolayı gerçek usulde ticari kazanç mükellefiyetinizin tesis edildiği bildirilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; bahse konu aracınızın özel amaçlar için kullanılmaya elverişli olmaması ve 1.1.1994 tarihinden önce aynı işten dolayı gerçek usulde vergilendirilmeniz nedeniyle,........... Vergi Dairesi Müdürlüğünce adınıza tesis edilen gerçek usulde ticari kazanç mükellefiyeti, Başkanlığımızca da uygun görülmüştür.
Bilgilerinize rica ederim
Sıtkı AKSÖZ Vergi Dairesi Başkanı
Sıtkı AKSÖZ Vergi Dairesi Başkanı
