Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Stajyerliği ve Sorunları
.
SMMM; İşletmelerin vergiye ilişkin işlemlerini muhasebe kurallarına, gerçeklere ve yasalara uygun inceleyerek görüşünü bildiren, işletmenin gelir ve giderlerini defterlere kaydeden, vergi beyannameleri düzenleyen İşletme adına Vergi Daireleri ile uzlaşma işlemini gerçekleştiren ve bu işleri bir işyerine bağlı olmaksızın yapan kişidir.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olmak için gerekli özel şartlar, 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Madde 5’te sıralanmıştır. Buna Göre;
a) Hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarında eğitim veren fakülte ve yüksek okullardan veya denkliği Yükseköğretim Kurumunca tasdik edilmiş yabancı yükseköğretim kurumlarından en az lisans seviyesinde mezun olmak veya diğer öğretim kurumlarından lisans seviyesinde mezun olmakla beraber bu fıkrada belirtilen bilim dallarından lisansüstü seviyesinde diploma almış olmak.
b) En az üç yıl staj yapmış olmak.
c) Serbest muhasebeci mali müşavirlik sınavını kazanmış olmak.
Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavında başarılı olduktan sonra yeminli mali müşavirlik sınavını vermiş olanlarda, serbest muhasebeci mali müşavirlik sınavını kazanmış olma şartı aranmaz.
Serbest muhasebeci mali müşavirlik sınavını kazanmış olmak. Türkiye genelinde mali denetim yapan kamu bankalarının müfettişleri ile kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanlardan, bu yetkilerini aldıkları tarihten itibaren kamu kurum ve kuruluşlarında 8 yıllık hizmet süresini dolduranlar ile; (a) bendinde sayılan konularda en az 8 yıl öğretim üyesi veya görevlisi olarak çalışmış bulunanlar için sınav şartı aranmaz.
d) Serbest muhasebeci mali müşavirlik ruhsatını almış olmak.
Yukarıda belirtilen özel şartları yerine getirenlere SMMM denir.
Stajın hedefleri ise şöyledir.
a) Mesleğin gerektirdiği ahlaki nitelikler ve meslek bilincini yerleştirmek,
b) İlgili mevzuatı ve uygulamayı doğru, etkili ve güvenilir bir biçimde öğretmek, mesleki bilgileri geliştirmek,
c) Yabancı dil ve bilgisayar eğitimine imkân sağlamak,
d) Meslekte standartlaşmayı temin etmek.
Yeni staj sırasında mesleğin icrasına ilişkin tüm konuların staj mahallinde aday meslek mensubuna gösterilmesi, öğretilmesi esastır.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik stajı bilindiği üzere, SMMM veya YMM Meslek mensuplarının yanında, denetiminde ve gözetiminde 3 yıl süre ile yapılmaktadır. Bu stajı yapanlara ise SMMM Stajyeri denir. SMMM Stajyeri her yılın sonunda bağlı bulunduğu meslek mensubundan değerleme notu alır. Bu not alımı mecburi veya SMMM yeterlilik sınavında ise 8. Ders olarak ortalamayı etkilemektedir. Bu durum SMMM stajyerini meslek mensuplarına bağımlı hale getirmektedir.
SMMM stajyerlerinin sorunlarını dile getiren SMMM adayı D.Yalçın stajyer arkadaşlarına adeta tercüman olmuş ve yaşadıkları sıkıntıları gönderdiği maillerde maddeler halinde uzun uzun anlatmıştır. İlgililerin “ilgilenmesi” dileği ile gelen mailden birkaç maddeyi aşağıda belirtelim.
SMMM Stajyerlerinin Başlıca Sorunları
1- Tam olarak meslek mensubuna bağımlı halde olduğundan çoğu zaman hak ettiği ücreti alamaması, hatta kanunda yasak olmasına rağmen asgari ücretin altında çalışmak zorunda kalması.
2- Yıllık izin süreleri kanuna aykırı şekilde, meslek mensubunun inisiyatifine göre kullanması ya da hiç kullanamaması, mesai ücretlerini alamaması.
3- Yıl sonu değerleme notunu sağlıklı bir şekilde almak için yüksek notu garanti etme adına SSK primlerini bile kendisinin ödemesi.
4- İş tanımının tamamı mesleki eğitim ve bilgilerini geliştirmeye yönelik olmaması (ofis işleri, çay, temizlik vs. yaptırılması)
5- Staj bitiminden son olarak verilecek olan yılsonu değerleme notunu vermeden önce işveren tarafından çıkarılmış olsa dahi, stajyere kendi el yazısı ile istifa dilekçesi, ibraname imzalatılarak işine son verilmesi.
Bu sorunları 3 yıllık staj süresinde birebir yaşayan SMMM stajyeri kanunda belirtilen stajın hedeflerindeki hangi meslek ahlakını, hangi mesleği, hangi mevzuatı ve uygulamayı kimden nasıl sağlayabilir. Unutulmaması gerekir ki bugünün stajyerleri yarının meslek mensubudur. Bu şartlar altında stajını BAŞARI ile tamamlamış kişiler meslek mensubu olduğunda kendi stajyerlerini hangi meslek ahlakını, bilgiyi, mesleki mevzuatını nasıl aktaracağı da merak konusu…
Son bir söz; sınav bitirme değerlendirmesinde istenen sayfalarca evrak listesindeki bir çok bilgiye TC numarası ile ulaşılamıyor mu? Vergiyi bile internetten verdiğimiz bir ortamda bir çok evrakın internet çıktısı kabul edilmemesi…
Başta SMMM stajyeri olmak üzere tüm iş kollarında birine ya da birilerine bağımlı veya bağımsız olarak çalışanların sömürülmeden, rahat, huzurlu ve güvenilir bir ortamda çalışarak emeklerinin karşılığını alması dileği ile… D.Yalçın
Mehmet Fatih Geleri
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
fatihgeleri@gmail.com
kaynak: http://www.muhasebenet.net/