Dava açıp haksız çıkarsanız
"zam" ödersiniz!
"zam" ödersiniz!
Vergi borçları vadesinde ödenmediği zaman vergi dairesi cebren, yani zorla tahsil hükümlerini uygulamaya başlar. Düzenleyici yasa, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’dur. Buna göre, cebren tahsil, “ödeme emri” tebliği ile başlar Vergi borçluları, idarenin tüm işlem ve eylemlerine olduğu gibi ödeme emrine de dava açma hakkına sahiptir. Bu hak hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir. Ancak, 6183 sayılı Kanun’un 58. maddesinde, ödeme emrine açılan davanın kaybedilmesi durumunda yüzde 10 “haksız çıkma zammı” ödeneceği belirtilmiştir. Yani size tebliğ edilen 100 bin TL vergi borcunu içeren bir ödeme emrine karşı dava açar ve bu davayı kaybederseniz. 10 bin TL haksız çıkma zammı ödersiniz. Bu, ödemedeki gecikmenin cezası olarak kabul edilen gecikme zammına ilave olarak ödenen bir zamdır. Bazı idare ve vergi mahkemeleri haksız çıkma zammının Anayasaya aykırı olduğunu iddia ederek Kanun hükmünün iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne dava açmışlardı. “Dava açar kaybedersem yüzde 10 zam öderim” korkusunun “hak arama hürriyeti”ni zedelediği savunuluyordu. Aslında bu doğru bir düşünceydi. Vatandaşın hakkını yargı yoluyla özgürce arayabilmesinde bu tür sınırlayıcı hükümlerin bulunmaması gerekir. Haksız çıkma zammı benzeri bir düzenlemenin İcra İflas Kanunu’nda da bulunduğu bu nedenle kamu alacakları için de bulunması gerektiği düşünülebilir. Ancak, İcra İflas Kanunu uyarınca yapılan ilamsız takiplerde ödeme emrine açılan dava, alacağın takibini durdurmaktadır. Oysa ki, 6183 sayılı Kanun’a göre açılan davada alacağın takibine devam edilir. Bu nedenle özel alacakların takibinde uygulanan haksız çıkma zammının, kamu alacakları açısından da uygulanması gerektiğini söylemek doğru olmaz. Sözün özüne gelirsek... Bizce, ödeme emrine açılan davanın kaybedilmesi ayrıca bir “zam” ödenmesini gerektirmemelidir. Ancak, ne yazık ki Anayasa Mahkemesi, 14 Mayıs tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan E:2009/83, K:2011/23 sayılı Kararı ile “haksız çıkma zammı” uygulamasının devam edeceğine karar verdi. Anayasa Mahkemesi, anılan Karar’da,“haksız çıkma zammı”nın hak arama özgürlüğünü engelleyen bir yönünün bulunmadığını ifade etmiştir. 6183 sayılı Kanun’un 58. maddesinde, ödeme emrine dava açma süresi ise 7 gün olarak belirtilmiş. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda idare mahkemelerinde açılacak davalar için 60, vergi mahkemelerinde açılacak davalar için 30 günlük dava açma süresi öngörülmüşken, ödeme emri için 7 günlük süre öngörülmesi yine “hak arama hürriyeti”nin kısıtlanması olarak görülmüş ve Anayasa Mahkemesi’nde dava konusu edilmişti. Anayasa Mahkemesi ise ilgili kararı ile 7 günlük dava açma süresini Anayasaya uygun bulmuştur. | |
YAHYA ARIKAN
twitter.com/vergivekanunla
http://vergikanunhaberleri.blogspot.com/
