Soru:1 Haziran 1968 doğumluyum. 22 Haziran 1988 ile 15 Mart 1990 tarihleri arasında 4(a) lı, 15 Mart 1990 ile 14 Mart 1995 tarihleri arasında 4(c) li olarak çalıştım. 30 Eylül 1994 tarihinde ilk doğumumu yaptıktan sonra 3 aylık ücretsiz iznim sonunda 5 Mart 1995'te 4(c ) statüsü ile görevimden çekildim. 1 Şubat 1999 tarihinde ikinci doğumumu yaptım. 13 Kasım 2002 ile 20 Haziran 2005 tarihinde tekrar 4(a) statüsünde çalıştım. 20 Haziran 2005 ten buyana hali hazırda 4(c)statüsünde çalışmaktayım. 5 Mart 1995 ile 13 Kasım 2002 tarihleri arasında adıma herhangi bir sosyal güvence ile prim yatırılmamıştır. İki çocuğumda sağdır. Her iki çocuktan dolayı doğum borçlanması yapabilir miyim? Doğum öncesi ve sonrası 4(a) lı çalışmamın borçlanmama faydası olmaz mı?
Fatma GÖKPINAR
Cevap: 4/a statüsünde sigortalı olanlar doğum borçlanması yapabiliyor. Memurlar ve Bağ-Kurlular doğum borçlanması yapamıyor. Ancak, memurlar doğum sonrasında bir yıla kadar(torba yasa ile iki yıla çıkartıldı) ücretsiz izin alabiliyor. Doğum nedeniyle alınan ücretsiz izin süreleri de borçlanılabiliyor. Bu nedenle, memurken yaptığınız ilk doğum sonrası aldığınız 3 aylık ücretsiz izin süresi borçlanabilirsiniz. Memuriyetten ayrıldıktan sonra doğum yaptığınızdan ikinci doğumunuzu borçlanamazsınız. Sonuç olarak, iki doğumunuz için 3 ay borçlanma yapabilirsiniz. Kurum uygulamasına göre, 4/a statüsünde çalışırken doğum yapmadığınızdan, memuriyetten önceki 4/a statüsündeki sigortalılığınızın doğum borçlanmasına faydası bulunmuyor. Ancak, yasada bu konu da açık hüküm yok. SGK uygulamayı, yasa ile çelişen genelgesiyle yönlendiriyor. Yasa doğum borçlanması için tescil, doğumdan sonraki iki yıl sigortalı çalışmama, doğan çocuğun yaşaması ve borçlanma bedelinin ödenmesi şartlarını arıyor. Dava açarak borçlanma hakkınızı yargı yoluyla almaya çalışabilirsiniz.
190 gün askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olursunuz
Soru: 25 Mart 1964 doğumluyum. 1 Aralık 1985 SSK’lı oldum. 1984-1985 yılları arası askerlik yaptım. 7400 gün sigortam var. Emekli olmak için askerlik borçlanması yaptığım zaman hangi tarihte emekli olabilirim?
Cengiz DOĞAN
Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 49 yaşınızı dolduracağınız 25 Mart 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerliğinizin 190 gününü borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 190 gün geri gider ve emekli olmak için; 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve 48 yaşınızı dolduracağınız 25 Şubat 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. 190 gün askerlik borçlanması bir yıl erken emekli ettiğinden borçlanmanızda yarar var.
5975 gün prim 55 yaş şartlarına tabisiniz
Soru: Sigorta girişim 12 Ekim 1998, doğum tarihim 11 Eylül 1974, sigorta prim gün sayım ve yaşım kaç olduğunda emekli olabilirim?
Nurdan ALKAN
Cevap: Emekli olmak için, 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5975 gün prim ödemeniz şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 11 Eylül 2029 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok
Soru: 1 Şubat 1972 doğumluyum. 1992 de Bağ-Kurlu oldum. 32 gün çalışıp, askere gittim. 1997 de SSK girdim. Ve halen çalışmaya devam ediyorum. Ne zaman emekli olurum? Askerliği borçlansam nasıl olur?
M.M.
Cevap: İlk defa 23 Kasım 1992 ve öncesi bir tarihte sigortalı olmuşsanız 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş, sonrası bir tarihse 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam prim ödemenizi 5600(veya 5675) güne tamamlamanız şartıyla, 53(veya54) yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Sadece prim ödemenizi artırır. Emekli olacağınız tarihe kadar prim eksiğinizi rahatça tamamlayabileceğinizden askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.
3600 gün prim ödeyip 60 yaşı doldurmalısınız
Soru:20 Nisan 1962 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 5 Ocak 1981, ilk sigorta yatırılış tarihim 1989 dur. Toplam 1693 gün prim ödemem var. Sizden ricam ne zaman emekli olabilirim?
Mehmet ERBAY
Cevap: İki şekilde emekli olabilirsiniz. 1)25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte, 3832 gün daha prim ödeyerek, 1693 gün olan prim ödemenizi 5525 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
2)15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte, 1907 gün daha prim ödeyerek 1693 gün olan prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 20 Nisan 2022 tarihinde yaş haddinden emekli olabilirsiniz.
SSK dan emekli olmanız avantajlı
Soru: 24 Ocak 1962 doğumluyum. Sigortaya giriş tarihim 30 Kasım 1978 dir. SSK ya 1997'ye kadar 3797 gün prim ödedim. 2001 yılında Bağ-Kur' a geçtim ve hala Bağ-Kur’a primi ödüyorum. Acaba en erken ne zaman emekli olabilirim? Ayrıca askerlik borçlanmasını ödersem, benim için herhangi bir kolaylık olur mu?
Gökhan ÇETİNYÜRÜR
Cevap: Bağ-Kurda emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam prim ödemenizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte Bağ-Kurdan emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmanız halinde, primi askerlik süreniz kadar erken tamamlayacağınızdan, askerlik süreniz kadar erken emekli olabilirsiniz.
Torba yasa ile, 1 Mart 2011 tarihinden itibaren Bağ-Kurlulara faaliyetlerine son vermeden sigortalı çalışarak prim ödeme imkanı getirildi. Sigortalı çalışarak 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve prim ödemenizi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Eşiniz borçlanma yoluyla emekliliğini iki yıl öne çekemez
Soru: Eşim 2006 yılında şirket kurana kadar hiçbir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı değildi. 2006 dan beri Bağ-Kura kayıtlı. 2002 de doğum yaptı. 2 yıllık prim ödeyip emekliliğini 2 sene önceye aldıramaz mı?
Adnan AKSOY
Cevap: Doğum borçlanması, sigortalı çalışanlara tanınan bir haktır. Bağ-Kurlular ve Emekli Sandığı iştirakçileri bu haktan yararlanamıyor. Eşiniz doğum borçlanması yapamaz. Mevzuatta gerideki prim ödenmemiş boş günleri borçlanarak kazanma usulü olmadığından, eşiniz borçlanma yoluyla emekliliğini iki yıl öne çekemez.
Ekrem Sarısu posta gazetesitwitter.com/vergivekanunlar
http://vergivekanunlar.blogspot.com/
