Gerek siz okuyucularımızdan gelen sorular içinde gerekse sosyal güvenlikle ilgili gittiğimiz toplantılarda en fazla “Sigortasız çalıştırılan işçiler hakkını nasıl aramalıdır” diye sorulmaktadır. Bu soru ve bu sorun ne yazık ki binlerce insanı ilgilendiriyor. Zira, ülkemizde kayıtdışı istihdam öteden beri büyük bir sorundur. Ekonomik kriz nedeniyle son bir-iki yıldır daha da artmıştır. Sosyal güvenlik bilinci...
Tabii ki kayıtdışı istihdamın en önemli nedenlerinden biri sosyal güvenlik bilincinin yeterince gelişmemiş olmasıdır. Zaman zaman işverenlere çalıştırdıkları işçileri tarafından “Benim sigortamı yapma, sigorta parasını maaşıma ekle” diye teklif götürüldüğü belirtilir. Günümüzde, bilhassa ekonomik kriz dönemlerinde düşük ücretlerle çalışanların bu tip istekleri normal karşılanabilir. Çünkü bir aile reisi için en önemli şey ailesinin ve bilhassa çocuklarının maddi isteklerini de karşılayabilmektir. İşte bu açıdan bakıldığında sosyal sigorta sanki kişinin eline geçen ücrete göre ikinci derece önemli bir ihtiyaçmış gibi algılanabilir. Ancak sosyal sigorta ücret kadar önemli ve değerlidir. Ama ne yazık ki; sosyal sigortanın önemi işçinin veya ailesinin hastalanması ile işçinin yaşlılığında emekli olmak için uğraştığı zamanda tam olarak anlaşıldığı için bu durumdaki insanlar “Keşke ücretim 100 lira, 200 lira düşük olsaydı da sigortam olsaydı” diye hayıflanırlar.
Müdürlüklere şikâyet...
Sigortasız çalıştırılanlar için, işyerinde çalıştığı süre içerisinde ilk müracaat etmesi/şikâyette bulunması gereken yer Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlükleri veya Merkez Müdürlükleridir. Müracaatlar/şikâyetler işçinin çalıştığı işyerinin bağlı olduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü’ne ve yazılı olarak, yani dilekçe ile yapılmalıdır. Sözlü başvurular dikkate alınmaz. Şikâyet dilekçesi elden verilebileceği gibi, taahhütlü posta ile de gönderilebilir. Şikâyet dilekçesinde işçinin çalıştığı işyerinin adı/unvanı, adresi, işverenin adı, biliniyorsa işyerinin SGK işyeri sicil (dosya) numarası, söz konusu işyerinde hangi tarihler arası çalışıldığı gibi bilgiler açıkça yazılmalı, dilekçenin sağ altına şikâyette bulunanın isim ve imzası, sol altına da şikâyette bulunanın TC Kimlik Numarası, açık adresi, telefon numarası gibi bilgiler yazılmalı, şikâyette bulunduğu işyerindeki çalışmalarına ait belgeler varsa onların fotokopileri de eklenmelidir. Şikâyet dilekçesi Kurum’a ulaştıktan sonra, ilgili kontrol memuru elindeki iş durumuna, iş yoğunluna bağlı olarak belli bir süre sonra şikâyet sahibi ile irtibata geçer ve şikâyet sahibinin iddialarına ilişkin olarak ifadesini alır; bu aşamada şikâyet sahibi –varsa- iddialarına ilişkin delil, bilgi ve belgeleri de kontrol memuruna verebilir.
Ramazan Çanakkaleli
taraf.comRamazan Çanakkaleli
twitter.com/vergivekanunlar
http://vergivekanunlar.blogspot.com/
