I- ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN 6183 SAYILI KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPAN 5766 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 1. MADDESİ İPTAL EDİLMİŞTİR
Söz konusu maddede limited şirketlerde kanuni temsilci olarak görev yapan kimselerin ve ortaklarının pay devri yapması konusunda amme borcundan dolayı sorumlulukları düzenlenmektedir.
Anayasa Mahkemenin web sitesinde yer alan bilgilerden, Mahkemenin 28.04.2011 tarihli toplantısında, “5766 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un geçici 1. maddesinin iptaline ve kararın Resmi Gazetede yayımlanacağı güne kadar yürürlüğünün durdurulmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Konuyla ilgili olarak Mahkemenin web sitesinde yer alan özet bilgi aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
Sıra No | Esas Sayısı | Konusu | İnceleme Evresi | Verilen Kararın Sonucu |
1 | 2009/39 Hatay 1. Vergi Mahkemesi | 4.6.2008 günlü, 5766 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un geçici 1. maddesinin iptaline ve yürürlüğünün durdurulmasına karar verilmesi istemi. | Esas | - 5766 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un geçici 1. maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, - İptal kararının sonuçsuz kalmaması için kararın Resmî Gazete’de yayımlanacağı güne kadar YÜRÜRLÜĞÜNÜN DURDURULMASINA. |
II- İPTAL EDİLEN YASA HÜKMÜ NEDİR?
Anayasa Mahkemesince iptal edilen ve yürürlüğü durdurulan 5766 sayılı Kanun’un geçici 1. maddesi aşağıdaki gibidir:
“Geçici Madde-1: Bu Kanunla 6183 sayılı Kanunda yapılan değişiklikler ve eklenen hükümler, hükümlerin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla tahsil edilmemiş bulunan amme alacakları hakkında da uygulanır.”
III- 5766 SAYILI KANUNLA 6183 SAYILI KANUN’DA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER VE İPTALİN ETKİLERİ NASIL OLACAKTIR?
5766 sayılı Kanun’un ilk yedi maddesiyle 6183 sayılı Kanun’un sekiz maddesinde değişiklik yapılmıştır.
Kanun’un bir önceki bölümde metnine yer verilen geçici 1. maddesiyle, yapılan değişikliklerin ve eklenen hükümlerin, hükümlerin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle tahsil edilmemiş bulunan amme alacakları hakkında da uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Anayasa Mahkemesinin iptal kararı özellikle, 5766 sayılı Kanun’un 3 ve 4. maddeleriyle, 6183 sayılı Kanun’un limitede şirket ortaklarının ve kanuni temsilcilerin sorumluluğunu düzenleyen 35 ve mükerrer 35. maddelerinde yapılan değişiklikler açısından önemlidir.
5766 sayılı Kanunla bu iki konuda yapılan düzenleme aşağıda özetlenmiştir:
A- LİMİTED ŞİRKETLERİN AMME BORÇLARINA İLİŞKİN DÜZENLEME NEDİR?
6183 sayılı Kanun’un 35. maddesinde 5766 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeyle, limited şirketlerde;
1- Ortakların paylarını devretmeleri halinde, devreden ve devir alan ortakların, devir öncesine ilişkin kamu borçlarının ödenmesinden,
2- Vergi borcunun doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olması halinde bu şahısların, vergi borcunun ödenmesinden
sermaye hisseleri oranında müteselsilen sorumlu olmaları öngörülmüştür.
B- KANUNİ TEMSİLCİLERİN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN DÜZENLEME NEDİR?
6183 sayılı Kanun’un mükerrer 35. maddesinde 5766 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeyle;
1- Kamu borcunun doğduğu ve ödenmesi gerektiği tarihlerde farklı kanuni temsilcilerin veya teşekkülü idare edenlerin olması halinde, vergi borcundan eski ve yeni kanuni temsilcilerin ve idare edenlerin müteselsilen sorumlu olmaları,
2- Kanuni temsilcilerin sorumluluklarına dair Vergi Usul Kanunu’nda yer alan hükümlerin, bu maddede düzenlenen sorumluluğu ortadan kaldırmayacağı
öngörülmüştür.
Buna göre, Mahkeme kararı sonrasında, 5766 sayılı Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı 06.06.2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak var olan amme borçları açısından, limited şirket ortaklarının ve kanuni temsilcilerin sorumluluğu, değişiklik öncesi düzenlemelerle sınırlı olacağı kuşkusuzdur.
Sonuç olarak; Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararının Resmi Gazete’de yayımlanmasına müteakip etkilerinin görüleceği bilinmektedir. Anayasa Mahkemesi tarafından söz konusu iptal kararı yayınlanıncaya kadar iptal kararının neticesiz kalmaması için kararın Resmi Gazete’de yayınlanacağı güne kadar yürürlülüğü durdurulmuştur.
Mustafa ALPASLAN*
Yaklaşım
(*) Dr. SMMM
twitter.com/vergivekanunla http://vergikanunhaberleri.blogspot.com/
