Bu ödeme yöntemi ihracatçı açısından büyük risk taşımaktadır. Mal mukabili ödeme şeklinde ithalatçı firma malları teslim aldıktan sonra ödeme yapmaktadır. İhracatçı firmalar açısından bu şekilde bir ödeme risk taşımaktadır.
Mal mukabili şeklinde ihracat süreci ise şu şekildedir;
a) İhracatçı firma (mal satan) ile ithalatçı firma (mal alan) arasında karşılıklı sözleşme yapılır.
b) Sözleşmenin ardından ihracat yapan firma sözleşmeye konu olan mal yada hizmetleri ithalatçı firmanın ülkesine sevk eder.
c) İhracatçı firmanın mal ya da hizmetlerle ilgili belgeleri teslim etmesinin iki yöntemi vardır. Bunlardan birincisi ihracatçı firma belgeleri kendi bankası aracılığı ile ithalatçı firmaya gönderebilir. İkincisi ise direkt olarak kendisi ithalatçı firmaya belgeleri gönderir.
d) Malın kendi gümrüğüne gelmesinden sonra ithalatçı firma malları gümrükten çeker.
e) İthalatçı firmanın mal bedelini ihracatçıya göndermesinin ise tek yolu vardır. Bu yolda ithalatçı firma mal yada hizmet bedelini kendi bankasına öder ithalatçının bankası ihracatçının banka hesabına parayı transfer eder.
Mal mukabili ödeme şeklinde sıralama bu şekildedir. Şimdi bir örnekle işin muhasebe kısmını da incelemiş olalım.
Örnek: Rusya’da bulunan Ziork İşletmesi ile Türkiye’de bulunan Ay yıldız işletmesi arasında “deri” ihracatı için sözleşme yapılmıştır. Tüm yasal prosedürler gümrük müşavirliği şirketleri aracılığı ile tamamlanmıştır. 500.000 dolarlık ihracat faturası yurt dışı Ziork işletmesi üzerine 12.02.2010 tarihinde kesilmiş mallar Haydarpaşa Gümrüğüne sevk edilmiştir.
İhracat gümrük beyannamesinde fiili ihracat tarihi 18.02.2010 olarak gözükmektedir.
Sözleşme gereğince ihracatın teslim şekli FOB ödeme yöntemi ise “Mal Mukabili Ödeme”dir. İhracat gümrük beyannamesi üzerinde Merkez Bankası döviz kuru 1 dolar 1,47 TL olarak gözükmektedir.
İhracatın bedeli 22.02.2010 tarihinde iş bankası hesabımıza gelmiştir. İşlem günü 1 dolar 1,52 TL’dir.
MADDE NO | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
1 | 120 ALICILAR HESABI601 YURTDIŞI SATIŞLAR | 735.000 | 7350.00 |
2 | 102 BANKALAR HESABI120 ALICILAR HESABI 601 YURTDIŞI SATIŞLAR HESABI | 760.000 | 735.000 25.000 |
http://www.muhasebeegitmeni.com/?p=351