Vergi Davalarında Bilirkişi İncelemesi, Keşif ve Uzman Görüşü
IYUK 31. maddesinde idari yargilamada bazi hususlarda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacagi belirtilmis olup bunlar arasinda bilirkişi, keşif uygulamasi da yer almaktadir.
Ekim 2011 de yürürlüge girecek olan 6100 sayili Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nunda bilirkisi incelemesi, kesif uygulmasi ve uzman görüsü alınmasina iliskin ayrıntılı düzenlemeler bulunmaktadir.
Bilirkisi
Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Hâkimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz.(Mad.266)
Mahkeme, tarafların da görüşünü almak suretiyle bilirkişinin görevlendirilmesine ilişkin kararında İnceleme konusunu bütün sınırlarıyla ve açıkça, bilirkişinin cevaplaması gereken sorulari ve raporun verilme süresini belirlemek zorundadır. (Mad.273)
Taraflar, bilirkişi raporunun, kendilerine tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, raporda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilirler. (Mad.281)
Kesif
Hâkim, uyuşmazlık konusu hakkında bizzat duyu organları yardımıyla bulunduğu yerde veya mahkemede inceleme yaparak bilgi sahibi olmak amacıyla keşif yapılmasına karar verebilir. Keşif kararı, mahkemece, sözlü yargılamaya kadar taraflardan birinin talebi üzerine veya resen alınır.(Mad.288)
Keşfin yeri ve zamanı mahkeme tarafından tespit edilir. Keşif, taraflar hazır iseler huzurlarında, aksi takdirde yokluklarında yapılır.(Mad.290)
Mahkeme keşif sırasında tanık ve bilirkişi dinleyebilir. Keşif sırasında, yapılan tüm işlemler ve beyanları içeren bir tutanak düzenlenir. Plan, çizim, fotoğraf gibi belgeler de tutanağa eklenir.
Uzman Görüsü
Taraflar, dava konusu olayla ilgili olarak, uzmanından bilimsel mütalaa alabilirler. Sadece bu nedenle ayrıca süre istenemez.
Hâkim, talep üzerine veya resen, kendisinden rapor alınan uzman kişinin davet edilerek dinlenilmesine karar verebilir. Uzman kişinin çağrıldığı duruşmada hâkim ve taraflar gerekli soruları sorabilir.
Uzman kişi çağrıldığı duruşmaya geçerli bir özrü olmadan gelmezse, hazırlamış olduğu rapor mahkemece değerlendirmeye tabi tutulmaz. (Mad.293)
Diplomat Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.