Yazarkasa Fişlerinin Gider Yazılması
Vergi Usul Kanunu’nun 232. Maddesi hükümleri uyarınca; Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler;
1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara,
2. Serbest meslek erbabına,
3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara,
4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere,
5. Vergiden muaf esnafa,
sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedir.
Yukarıdakiler dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları emtia ve onlara yaptırdıkları iş bedelinin 700TL’yi (2011 yılı için) geçmesi veya bedeli 700TL’den az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi mecburidir.
Yine Vergi Usul Kanunu’nun 233. Maddesi hükümleri uyarınca yazar kasa fişleri ve perakende satış fişleri, yukarıda saydığımız mükelleflerin, fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışları ve yaptıkları işlerin bedelleri için düzenledikleri vesikalardır.
167 seri no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile defter tutmak zorunda olan çiftçilerin; 232. maddede sayılan kişilere sattıkları emtianın veya yaptıkları işin bedeli ne olursa olsun fatura vermelerinin emtiayı satın alan veya hizmeti yaptıran bu kimselerin de fatura istemelerinin ve almalarının zorunlu olduğu ve bunlar için perakende satış fişlerinin geçerli olmayacağı belirtilmiştir.
Yukarıda bahsi geçen maddeler hükümlerince; birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, serbest meslek erbapları, kazancı basit usulde tespit edilen tüccarlar, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler ve vergiden muaf esnaf satın aldıkları ve emtia ve yaptırdıkları işler için fatura istemek ve almak mecburiyetindedir. Bu ifadeden hareketle, yazar kasa fişleri gider tevsik evrakı olarak kabul edilmemektedir.
Ancak; 204 seri no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile; mükelleflerin ticari faaliyetlerine ilişkin olarak işyerlerinde kullanılmak ve tüketilmek amacıyla satın aldıkları (Kırtasiye, büro ve temizlik malzemeleri gibi) ve bedeli fatura düzenleme mecburiyetini belirleyen Kanuni haddi aşmayan, diğer bir anlatımla, perakende satış fişi (veya yazar kasa fişi) düzenleme sınırları içinde kalan mal ve hizmet bedelleri için düzenlenen perakende satış veya yazar kasa fişlerinin gider belgesi olarak kabul edilmesi uygun görülmüş; fakat işletmenin tüketimi dışında satışa konu olacak mal ve hizmetlerin alımlarında ise bedeli ne olursa olsun fatura düzenlenmesi defterlere faturalara dayanılarak kayıt yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Buna ek olarak; 58 seri no.lu Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğ ile mükelleflerin ticari, zirai ve mesleki faaliyetleriyle ilgili olarak satın aldıkları akaryakıt bedeli karşılığında, akaryakıt pompasına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişlerinin, gider belgesi olarak kabul edilmesi, uygun görülmüştür. Ancak, fatura düzenleme mecburiyetini belirleyen kanuni haddi aşan satışlarda, fatura düzenlenmesi gerekliliği belirtilmiştir. Ancak; 68 seri no.lu Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğ ile akaryakıt pompalarının bağlı olduğu ödeme kaydedici cihazlar kullanılmak suretiyle otomatik olarak düzenlenen fişlerin, fatura düzenleme tutarının altında veya üstünde olsa dahi “fatura yerine geçen belge” olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.
Sonuç olarak; Vergi Usul Kanunu’nun 232. maddesinde sayılan fatura istemek ve almak zorunda olan mükellefler; sadece; akaryakıt pompalarının bağlı bulunduğu ödeme kaydedici cihazlar ile hazırlanan akaryakıt harcamalarının tamamı ile; kırtasiye, büro ve temizlik harcamalarından 700TL’nin (2011 yılı için) altında kalanları perakende satış fişi veya yazar kasa fişi ile belgelendirebilirler.
KAYNAKÇA :
1. 213 Vergi Usul Kanunu
2. 167 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
3. 204 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
4. 58 Seri No.lu KDV Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğ
5. 68 Seri No.lu KDV Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğ
Poyraz AKSOY-Stajyer Denetçi Yardımcısı
Denge Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.