Bağ-Kur’a 60 günden fazla prim borcu olan sağlık yardımı alamaz
Soru: 18 Ocak 1967 doğumluyum. 1 Şubat 1985’te SSK’lı oldum. 25 yıllık çalışma süresi ve primimi doldurdum. Emekli olmak için yaşımın dolmasını bekliyorum. Bir şirket kurdum. Bağ-Kur’a kaydımı yaptırdım. Primlerimi yatıramadığım zamanlar sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyor muyum? 10 ve 3 yaşında iki çocuğum var. Onlar sağlık hizmetlerinden faydalanabilir mi? Zekai KOROL
Cevap: Bağ-Kur’a 60 günden fazla prim borcu olan sağlık yardımı alamaz. Primlerinizi ödemezseniz sağlık yardımı alamazsınız. 18 yaşından küçük çocukların anne ve babası sigortalı olmasa da sağlık yardımı verildiğinden çocuklarınız sağlık yardımı alabilir.
Satılan daireden elde edilen kazanç vergiye tabidir ama sizde durum farklı
vergivermemiz gerekiyormuş. Bu bilgi ne derece doğru? Ayten AKPINAR
Cevap: Duyumunuz yarı doğru, yarı yanlış. Şöyle ki, iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden çıkartılan gayrimenkullerden elde edilen kazancın Gelir Vergisi’ne tabi olduğu doğru. Gayrimenkulü sattığınızda yüzde 40 vergi ödeyeceğiniz bilgisi yanlış.
Çünkü, vergi ödemeniz için, öncelikle ortada gayrimenkul satışından elde edilen bir kazanç olması gerekiyor. Şayet ortada satış kazancı yoksa, vergi ödenmesi de söz konusu değil. Örneğin, 2007’de satın aldığınız gayrimenkulü bugün aldığınız fiyata satmanız halinde, ortada elde edilen bir kazanç olmadığından vergi ödenmesi de söz konusu değil. Vergi ödense bile kazancın tamamının yüzde 40 vergiye tabi olması söz konusu değil.
Kazancın ilk 9400 lirası yüzde 15, sonraki 13 bin 600 lirası yüzde 20, sonraki 30 bin lirası yüzde 27 ve 53 bin liradan fazlası da yüzde 35 Gelir Vergisi’ne tabi tutulacak. Dikkat edileceği üzere, burada vergiye tabi tutulan satış bedeli değil, satıştan elde edilen kazanç tutarıdır. Ödenecek vergiyi hesaplamak için, öncelikle safi kazanç tutarını hesaplamak gerekiyor.
Vergiye tabi tutulacak safi değer artış kazancı şu şekilde hesaplanıyor: Satış bedelinden, elden çıkartılan gayrimenkulün maliyet bedeli ile elden çıkarma karşılığı satıcının üstünde kalan giderler ve ödenen vergi ve harçlar indiriliyor. Gayrimenkulün alındığı ve satıldığı tarihler arasında enflasyon oranında yüzde 10 veya üzerinde artış olması halinde, elden çıkartılan gayrimenkulün iktisap bedeli, elden çıkartıldığı ay hariç, iktisap edildiği ay dahil olmak üzere enflasyon aylık artış oranında artırılmaktadır. Satış bedelinden, artırılmış iktisap bedeli ve belirttiğimiz giderler düştükten sonra kalan kazanç tutarı 8000 liranın altındaysa vergi ödenmiyor. Üstündeyse vergiden müstesna tutulan 8000 lira da düştükten sonra, takip eden yılın 23 Mart günü mesai saati sonuna kadar yıllık Gelir Vergisi beyannamesi ile beyan edilen safi kazanç tutarı üstünden belirttiğimiz oranlarda Gelir Vergisi hesaplanıyor ve yarısı Mart, kalan yarısı da Temmuz’da olmak üzere iki eşit taksitte ödeniyor.
Aylık bağlatırken işe başladığınızda yetim aylığını kestireceğinizi taahhüt ettiniz
Soru: 2 Mart 1988 doğumluyum. Açıköğretim 3’üncü sınıfta okumaktayım. Babam 1999’da vefat etti. Annem ve ben babamdan emekli maaşı alıyoruz. Nisan 2011’de bir bankada çalışmaya başladım. Bu konu hakkında Sosyal Güvenlik Kurumu’na bilgi vermem gerekir mi? Maaşımın kesilmesi ve anneme devrolması gerekir mi? Nasıl bir yol izlemeliyim? Berker ÇELİKER
Cevap: Babanızdan dolayı hangi sosyal güvenlik kurumundan aylık aldığınızı bildirmemişiniz. Sorunuzun cevabı aylık aldığınız kuruma göre değişir. Şayet SSK veya Bağ-Kur’dan aylık alıyorsanız, yetim aylığı bağlatırken doldurduğunuz formda, sigortalı çalışmaya başladığınızda, çalışmaya başladığınızı bildirerek yetim aylığını kestireceğinizi beyan ve taahhüt ettiniz. İşe başladığınızı kuruma bildirerek ilk ödeme döneminden itibaren aldığınız yetim aylığını kestirmeniz gerekiyordu. İşe başladıktan sonra aylık almışsanız, aldığınız aylıkları faiziyle birlikte geri alırlar. Anneniz sigortalı çalışmıyor veya kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık almıyorsa, aylık bağlama oranı yüzde 50’den yüzde 75’e yükseleceğinden, aylığınız kesildiğinde bir anlamda aylığınız annenize geçmiş sayılır.
Genel Sağlık Sigortası’na prim ödeyerek sağlık yardımı alabilirsiniz
Soru: Bir kamu kurumunda çalışan memurum. 25 yıl hizmet yılını doldurdum. Fakat yaş tutmuyor. İstifalı emekli oldum. Sağlık hizmetinden yararlanamıyorum. Ne yapmalıyım? Orhan TEKİN/ELAZIĞ
Cevap: Sağlık yardımını Genel Sağlık Sigortası’ndan alabilirsiniz. Sağlık yardımı için, gelir testi yaptırarak gelir durumunuza göre; prim ödemeden veya bir miktar prim ödemeniz gerek. Bunun için yapmanız gereken Genel Sağlık Sigortalısı olmak için başvuru yapmanız ve bir ay prim ödemenizdir.
7200 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz
Soru: 2009’da sigorta başlangıcım oldu. Ne zaman emekli olurum? Tolga IŞILDAK Cevap: 7200 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. En geç 1 Ocak 2036’ya kadar 7200 gün prim ödemeniz şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Emekli memur eşinin vefatından dolayı ölüm yardımı alamıyor
Soru: Memur emeklisiyim. Geçen ay eşim vefat etti. Eşimin vefatından dolayı ölüm yardımı alabilir miyim? YALÇIN Cevap: Çalışan memurlar, eşi veya çocukları vefat ettiğinde ölüm yardımı alırken, emekli memurlar eşi ve çocuğu vefat ettiğinde ölüm yardımı alamıyor. Maalesef vefat eden eşinizden dolayı ölüm yardımı alamazsınız.
Çalışana para değil izin vermelisiniz
Soru: İşletmemizde çalışanların bazıları yıllık izinlerini kullanmayarak parasını istiyorlar. Personelin ihtiyacını gidermek için bazen kullanılmayan iznin parasını ödüyoruz. Ancak yaptığımız işin doğru olup olmadığını bilmiyoruz. İzin yerine izin parası vermemiz doğru bir işlem midir? Zabit ÖZDEMİR
Cevap: Yaptığınız işlem maalesef doğru değil. Çünkü, yıllık ücretli izin hakkı işçinin vazgeçilmez haklarındandır. Çalışan işçiye yıllık izin yerine, izin parası veremezsiniz. İşçinin işten ayrılırken, kullanmadığı yıllık izin parasının ödenmesi, sizde olduğu gibi bazı işverenlerde yanılgıya yol açıyor.
Ekrem Sarısu
http://www.posta.com.tr