MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNDE KASKO İNDİRİMİI-GİRİŞ :
Motorlu araç sahipleri açısından Ocak ve Temmuz ayları ayrı bir öneme sahip bulunmaktadır. Zira, bu aylar, sahip olunan motorlu araçların motorlu taşıtlar vergisi taksitlerinin ödenme aylarıdır.
.
Diğer vergi kanunlarında olduğu gibi, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nda da mükelleflerin yararlanabilecekleri vergi avantajları bulunmaktadır. Ancak pek çok mükellef, yararlanabilecekleri halde, çeşitli nedenlerle bu avantajlardan yararlanmamaktadırlar.
.
Makalemizde, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nda yer alan “Kasko İndirimi” müessesesi ele alınarak, bu indiriminden yararlanabilmek için yapılması gerekenler açıklanacaktır.
.
II- UYGULAMANIN USUL VE ESASLARI :
Bilindiği üzere, motorlu taşıtlar vergisi, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun 5 ve 6.maddelerinde yer alan tarifeler üzerinden hesaplanmaktadır. Söz konusu maddelerde belirtildiği üzere, I sayılı tarifede otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler, II sayılı tarifede minibüs, panelvan, motorlu karavan, otobüs ve benzerleri, kamyonet, kamyon, çekici ve benzerleri, IV sayılı tarifede ise uçak ve helikopterler yer almaktadır. Kanunun 6.maddesindeki III sayılı tarifede ise yat, kotra ve her türlü özel tekneler yer almakta iken, bu tarife 5897 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin (c) bendiyle 30/6/2009 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırılmıştır.
.
Makalemizin konusunu oluşturan ve kasko indirimi olarak bilinen vergi avantajı ise sadece I sayılı tarifede yer alan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri için öngörülmüştür. Belirtilen vergi avantajına yönelik yasal düzenleme söz konusu kanunun 5.maddesinin son fıkrasında yer almakta olup, ilgili madde metni aşağıdaki gibidir:
.
“(I) sayılı tarifede yer alan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerine ait vergi tutarlarının Türkiye Sigorta ve Reasürans Birliği tarafından her yılın Ocak ayında ilan edilen kasko sigortası değerlerinin % 6'sını aşması halinde, aynı yaş grubunda bulunan taşıtlara ait vergi tutarlarını, bir alt kademedeki taşıtlara isabet eden vergi tutarı olarak belirlemeye, bu oranı % 4'e kadar indirmeye ve kanuni oranına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.”
.
Kanun hükmünde yer alan % 6 oranı ise, yine kanun maddesinde yer alan yetkinin kullanılması suretiyle, 31.12.2004 tarih ve 2004/8327 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile % 5 olarak belirlenmiştir.
.
Konu hakkında, 20.12.2006 tarih ve 26382 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 28 seri numaralı Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği yayımlanarak uygulamanın usul ve esasları belirlenmiştir.
.
Yukarıda yer alan yasal düzenlemeler ışığında, kasko indirimi ile ilgili açıklamalar ve indirimden faydalanabilmek için yapılması gerekenler aşağıda sıralanmıştır.
.
1- Kasko İndirimi Mükelleflerin Müracaatı Üzerine Yapılmaktadır.
.
Kasko indirimi, vergi dairesi tarafından her mükellef ve/veya araç için re’sen yapılan bir uygulama değildir. Kasko indiriminden yararlanılabilmesi için mükelleflerin gerekli diğer evraklar ile birlikte bir dilekçe ile bağlı bulundukları vergi dairesine müracaat etmeleri gerekmektedir.
.
2- Uygulamadan Yararlanmak İçin Aracın Kasko Sigortasının Bulunması Zorunlu Değildir.
Uygulamadan yararlanmak için sahip olunan aracın kasko sigortasının bulunması zorunluluğu bulunmamaktadır. Aracın kasko sigortası bulunması dahi uygulamadan yararlanılabilir.
.
3- Uygulamadan Yararlanmak İçin Ne Zaman Müracaat Edilebilir?
Konuyla ilgili yasal düzenlemelerde, uygulamadan yararlanmak için müracaat süresine bir kısıtlama getirilmemiştir. Dolayısıyla, zamanaşımı süresi içerisinde her zaman başvuruda bulunulabilir.
.
Mükellefler, geçmiş yıllarda (2012 yılında yapılacak başvurular için 2007-2011 yıllarında) ödedikleri MTV için, gerekli şartları taşımaları halinde uygulamadan yaralanmak için müracaat edebilirler.
.
4- Kasko İndirimi Nasıl Uygulanmaktadır?
.
a) Kasko Değerinin Tespiti :
.
Bilindiği üzere, motorlu araçların kasko sigortasına esas değerleri Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği tarafından, belirli aralıklarla yayımlanan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi ile belirlenmektedir. Söz konusu liste aylık olarak yayımlanmakta olup, yayımlanma periyodu Birlik Yönetim Kurulu tarafından değiştirilebilir.
Motorlu taşıtlar vergisi yönünden esas alınacak kasko sigortası değeri ise anılan birlikçe her yılın Ocak ayında yayımlanan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi’nde yer alan değer olacaktır. Esas alınacak değer, araç için listede yer alan değerin üzerinde veya altında olamayacaktır. Araçların kasko sigorta poliçesi bulunsa dahi, bu poliçede yer alan kasko sigorta değerine itibar edilmeyecektir.
.
Herhangi bir neden ile hasarlı duruma gelmiş olan motorlu kara taşıtlarının hasar durumları, motorlu taşıtlar vergisi tutarı için esas alınacak olan kasko sigortası değerinin belirlenmesinde dikkate alınmamaktadır.
.
Araçların motorlu kara taşıtları kasko değer listesinden tespiti sırasında, eski trafik belgelerine sahip olanlarda “motorlu araç teşcil belgesindeki” aracın markası ve tipi, yeni trafik belgelerine sahip olanlarda ise “araç tescil belgesindeki” markası ve ticari adı bölümlerinde yer alan bilgiler esas alınmakta olup, bu bölümlerde yazan bilgilerin listedeki bilgiler ile birebir tutması gerekmektedir. Aksi takdirde vergi dairelerinde, araç ile kasko değer listesindeki aracın aynı araç olup olmadığı yönünde tereddütler oluşmakta ve işlem süreci tıkabilmektedir. Örneğin, tescil belgesinde “Range Rover Sport 3.0” yazan bir araç için müracaat edildiğinde, söz konusu araçtan kasko değer listesinde hem “SPORT 3.0 TDV6 HSE tipi hem de SPORT 3.0 TDV6 PREMIUM HSE tipi bulunduğundan, vergi dairesince işlem sonuçlandırılamayacaktır. Bu durumda, listeden seçilen aracın tescil belgesindeki araç ile aynı olduğunun aracın teknik belgesi ile ispat edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, aracın tescil belgesinde en kısa sürede teknik belgeye göre düzelttirilmesinde de fayda vardır.
.
Birlikçe yayımlanan listelerde yer almayan taşıtların kasko sigortasına esas değeri ise, yetkili sigorta acentelerinin müracaat etmeleri halinde Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği tarafından ayrıca belirlenecektir.
.
Diğer taraftan, araçların kasko indirimine esas alınacak kasko sigortası değerleri Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde yayımlanmakta olup, söz konusu bilgilere http://www.gib.gov.tr/index.php?id=1207 adresinden ulaşılması mümkün bulunmaktadır.
.
b) Uygulamadan Yararlanıp Yararlanılmadığının Tespiti :
.
Uygulama kapsamındaki motorlu araç sahipleri, öncelikle yukarıda açıklandığı şekilde araçlarının kasko sigortasına esas değerlerini tespit ettireceklerdir. Daha sonra tespit edilen kasko sigortası değerinin % 5’ini hesaplayacaklar ve buldukları tutarı aracın MTV tebliğlerine göre belirlenen motorlu taşıtlar vergisi ile karşılaştıracaklardır. Eğer, hesaplanan tutar, tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisinden büyük ise uygulamadan yararlanılamayacak, küçük ise yararlanılabilecektir.
.
Uygulamadan yararlanacak mükellefler, MTV tebliğleri ile aracın motor silindir hacmi ve yaşına göre tespit edilen motorlu taşıtlar vergisi yerine, aynı yaş grubunda ve bir alt kademede bulunan taşıtlara isabet eden vergi tutarını ödeyeceklerdir.
.
Örneğin, 2011 model (2 yaşında) ve 4500 cc motor silindir hacmine sahip bir aracın Ocak/2012 de yayımlanan listeye göre, kasko sigortasına esas değerinin, sırasıyla 250.000 TL ve 400.000 TL olduğunu varsayalım. Buna göre, aracın uygulama karşısındaki durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
.
.
5- Müracaat Şekli ve Yapılacak İşlemler :
Kasko indiriminden yararlanmak isteyen mükellefler, öncelikle aracın tescil belgesi ile birlikte sigorta acentelerine başvuracaklardır. Acenteler, aracın tescil belgesindeki bilgilerinden hareketle, Birlik tarafından Ocak/2012 döneminde yayımlanan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinden aracın kasko sigortası değerini tespit ederek tebliğ ekinde yer alan “"Motorlu Taşıtlar Vergisi Tutarına Esas Olan Kasko Sigortası Değeri Bildirim Formunu" eksiksiz olarak düzenleyecek ve imzalayarak mükellefe geri vereceklerdir.
.
Aracın, listede bulunmaması halinde kasko sigortasına esas olan değeri yetkili sigorta acenteleri tarafından Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği’nden alınarak, "Motorlu Taşıtlar Vergisi Tutarına Esas Olan Kasko Sigortası Değeri Bildirim Formu" düzenlenecektir.
.
Söz konusu form, mükellef tarafından da imzalanarak, bir dilekçe ekinde bağlı bulunulan vergi dairesine teslim edilecektir. Vergi dairesince de gerekli kontrollerin ardından, tahakkuk etmiş olan motorlu taşıtlar vergisi, aynı yaştaki aracın bir alt kademesindeki tutara göre düzeltilecektir.
.
Ayrıca, ödenmiş olan geçmiş yıllara ait motorlu taşıtlar vergileri için, kasko indiriminden faydalanılmak istenmesi halinde, yukarıda bahsedilen belgeler ile birlikte, zamanında yapılan ödemelere ait vergi dairesi alındılarının da ibrazı gerekmektedir.
.
İşlemlerin sağlıklı ve hızlı şekilde yürütülebilmesi için, form ile birlikte aracın tescil belgesinin ve gerekmesi halinde teknik belgesinin de bir örneğini dilekçeye eklemekte fayda vardır.
.
III- SONUÇ :
Motorlu taşıtlar vergisi kanununun I sayılı tarifede sayılan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtı ve benzerlerine sahip olan araç maliklerinin, araçlarının kasko sigortasına esas değerini öğrenerek, motorlu taşıtlar vergisi avantajından yaralanmaları imkanı bulunmaktadır. Bu nedenle, Ocak ayında motorlu taşıtlar vergisi taksitini, bu kontrol ve işlemleri tamamladıktan sonra ödemeleri kendi menfaatleri icabıdır.
.
Yararlanılan Kaynaklar :
1-197 Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu
2-28 Seri Numaralı MTV Genel Tebliği
3-39 Seri Numaralı MTV Genel Tebliği
.
