Gelir vergisi beyan dönemi başladı.2011 yılında elde edilen ve gelir vergisine tabi olan gelirler en geç 26 Mart akşamına kadar beyanname vermek orundalar.
Ticari, zirai ve serbest meslek kazanç elde edenler tutara bağlı olmaksızın hatta zarar bile etmiş olsalar beyanname vermek zorundalar.
Gayrimenkul sermaye iradı, yani diğer adıyla kira geliri elde edenler, ücret geliri elde edenler, arızi kazanç ve değer artış kazancı elde edenler ise belli durumlarda beyanname vermek durumundalar.
Ama aşağıda belirteceğimiz gelir gruplarında beyanname vermek genelde gözden kaçıyor.
Ücretler
Tek işverenden alınan ücretler tutarı ne olursa olsun beyana tabi değil.
Ancak, birden fazla işverenden ücret alınması ve tutarı en yüksek ücret dışındaki ücretlerin toplamının 23 bin lirayı (2011 yılı için geçerli tutar) aşması halinde, en yüksek ücret dahil tüm ücret gelirlerin toplanıp yıllık beyanname verilmesi gerekiyor.
Bu durumda toplam ücret üzerinden gelir vergisi hesaplanır ve işverenlerce yıl içinde kesilmiş olan vergiler bu tutardan mahsup edilir.
Ücretliler beyanname vermeleri halinde, belli koşullarda kendilerine ve ailelerine ait şahıs sigorta primlerini, bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarını, eğitim ve sağlık harcamalarını vergiye tabi gelirlerinden indirebilirler.
Değer artış kazançları
Gayrimenkullerin ve ortaklık hisselerinin satışından elde edilen gelirler bu başlık altında toplanıyor.
Gayrimenkulün satın alındıktan sonra 5 yıl (01.01.2007 tarihinden önce alınanlarda 4 yıl) içerisinde, anonim şirket hisse senetlerinde ise elde edildikten itibaren 2 yıl içerisinde satışından, limited şirket ve kooperatif paylarında ise zamana bağlı olmaksızın satıştan sağlanan kazançların 8.000 lirayı (2011 yılı için geçerli tutar) aşması halinde de beyanname verilmesi gerekiyor.
Vergilenecek değer artış kazancı elde etme bedeli ile satış bedeli arasındaki farktır. Ancak maliyet bedelinin satışın yapıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılması mümkündür.
Kiralar
Konut kiralarının (2011 yılı için) 2.800 lirası vergiden istisna.
Konut kira geliri bu tutarın altında kalanların beyanname vermesi gerek yok. Bu tutarın üzerinde konut kirası elde edenlerin ise yıllık beyanname vermeleri gerekiyor.
İşyeri kirası elde edenlerin ise brüt kira tutarının 23 bin lirayı aşması halinde bu gelirin beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Gerek konut kirası, gerek işyeri kirası elde edenler, kira gelirlerinden gerçek giderlerini indirebilecekleri gibi yüzde 25 oranında götürü gider uygulayabilirler.
Artık bir çok bilgi Maliye Bakanlığının bilgisayarında.
Dolayısıyla vergi ye tabi gelir olup olmadığını iyice araştırıp varsa beyanname vermek gerekir. Aksi halde cezaya muhatap kalınır.
Atilla DÖLARSLAN
Gözlem Gazetesi
