Enflasyon aylık bazda gerilemeyi temmuz ayında da sürdürdü. Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre temmuzda, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yüzde 0,41, Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ise yüzde 0,03 azaldı. Temmuz ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 6,31, ÜFE'de yüzde 10,34 oldu. Geçen ay enflasyonun eksi çıkmasında sağlık, gıda, alkolsüz içecekler, giyim ve ayakkabı gibi ürünlerde yaşanan düşüşler etkili oldu. En fazla düşüş karpuz ve şeftalide yaşandı.
Haziran ayında yüzde -1,43 çıkarak dikkatleri üzerine çeken enflasyon, temmuzda da eksi çıktı. Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), temmuz ayında gıda fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle yüzde -0,41, Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) de yüzde -0,03 olarak gerçekleşti. Ekonomistler, artık yıl sonuna kadar eksi enflasyonun sonuna gelindiğini ve verilerin Merkez Bankası'nın para politikası duruşunu desteklediğini belirtiyor. Temmuz ayında enflasyon beklentilerin üzerinde yüzde 0,41 düşüş gösterdi. Merkez Bankası'nın temmuz ayı ikinci dönem beklenti anketinde, temmuz ayı TÜFE artışı beklentisi yüzde 0,05 düzeyindeydi. Piyasanın beklentisi ise TÜFE'nin eksi çıkacağı yönünde oldu. Piyasanın beklenti aralığı yüzde 0 ile yüzde -0,08 aralığında değişiyordu.
Ana harcama grupları itibarıyla bir ay önceye göre en yüksek artış, yüzde 1,47 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda görüldü. Temmuz ayında endekste yer alan gruplardan eğlence ve kültürde yüzde 0,94, ulaştırmada yüzde 0,78, eğitimde yüzde 0,73, lokanta ve otellerde yüzde 0,61, ev eşyasında yüzde 0,28, haberleşmede yüzde 0,19, konutta yüzde 0,06, alkollü içkiler ve tütünde yüzde 0,01 artış, sağlıkta yüzde 0,72, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,18, giyim ve ayakkabıda yüzde 4,84 düşüş meydana geldi. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise 2011 Temmuz'da aylık bazda yüzde 0,03 azaldı. 7 aylık döneme ilişkin ÜFE artışı yüzde 6,18 olarak hesaplandı. Bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,34 artış gösterdi. Tarım sektöründe endeks, aylık bazda yüzde 6,06 azaldı. Tarım sektöründe, 7 aylık ÜFE'de yüzde 2,29 gerileme oldu. Yıllık bazda yüzde 1,83 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 12,86 artış gerçekleşti. Sanayi sektörü endeksinde ise ÜFE artışı yüzde 1,22 oldu. Bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 7,98, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,13 ve 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 8,86 artış meydana geldi. Sanayinin üç sektöründen, imalat sanayii sektöründe yüzde 1,34, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1,20, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 0,16 artış gerçekleşti.
Destek Menkul Değerler araştırmadan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Banu Kıvcı Tokalı, geçen yılın düşük baz etkisinin sonuna gelindiğini, bundan sonraki dönemde, yıllık enflasyondaki yukarı yönde dalgalanmaların daha ılımlı bir düzeyde gerçekleşebileceğini söyleyerek, yıl sonu enflasyon beklentilerinin yüzde 7 olduğunu belirtti. Tokalı, enflasyon tarafından gelen son sinyallerin, Merkez Bankası'nın para politikası duruşunu desteklediğini ve artan dış riskler karşısında geleneksel olmayan yöntemleri uygulamasına alan yarattığını kaydederek, şöyle devam etti: "Para Politikası Kurulu'nun bugünkü ara toplantısında da, bu yönde kararlar beklenebilir. Açıklanabilecek önlemler arasında, gecelik borçlanma faiz oranının artırılarak gecelik faizler arasındaki marjın daraltılması; haftalık repo fonlamasında düzenleme yapılarak likidite durumunun ayarlanması; munzam karşılık oranlarında indirime gidilmesi yer alabilir."
HSBC Stratejisti Fatih Keresteci, enflasyon rakamlarının Merkez Bankası para politikası uygulaması kapsamında beklentiler düzeyinde oluştuğunu ifade etti. Keresteci, "Bu da Merkez'in para politikası uygulamasında herhangi bir değişikliğe yol açmayacaktır. Temmuz ayı enflasyon rakamları bankanın almayı düşündüğü kararları pek de etkileyecek cinsten değil. Enflasyon rakamlarını faiz piyasası için olumlu buluyoruz." dedi.
GIDA FİYATLARI DÜŞÜŞTE ETKİLİ
Oyak Yatırım Ekonomisti Gülay Elif Girgin, enflasyonda temmuzdaki düşüşün gıda fiyatlarından kaynaklandığına dikkat çekerek, "Ama önümüzdeki dönemde gıda fiyatlarından manşet enflasyona düşüş katkısı olmayacak. Önümüzdeki dönem eksi enflasyon yıl sonuna kadar mümkün değil." şeklinde konuştu. Girgin, ekim ayında elektrik ve doğalgaza zam beklediklerini belirterek, "Bundan sonra hep yukarı yönlü gideceğiz. ÜFE ve TÜFE arasındaki makas gittikçe açılıyor, bu da gelecek dönemde baskı oluşturacak." dedi. Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, 'çekirdek enflasyon' yerine açıklanan TÜFE göstergeleri, temmuzda aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,56, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 0,04 arttı. Fiyatlar diğerlerinde düşüş gösterdi. Enerji hariç yüzde 0,52, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0,57, fiyatı yönetilen, yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 0,64, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 0,09, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç yüzde 0,35 geriledi.
Zam şampiyonu sivri biber
Ağustos ayının zam şampiyonu yüzde 58,39'luk artışla sivri biber oldu. Onu yüzde 14 ile limon, yüzde 12,23'le taze fasulye, yüzde 9,11 ile okul kitapları, yüzde 5,57 ile hazır kahve, yüzde 5,28'le mücevher izledi. Fiyatı en çok düşen ürünler yaz meyveleri oldu. En büyük düşüş yüzde 38,73'le karpuzda olurken, onu yüzde 21,74'le şeftali, yüzde 14,66'yla erik izledi.
Kaynak: Zaman Gazetesi
