Ölüm aylığının hak sahiplerine paylaştırılması
.
Sigortalının
ölümü halinde, gelir veya aylık bağlanmasına hak kazanan eş, çocuk, ana
ve baba hak sahibi olarak nitelendirilir. Ölüm sigortasından eş ve
çocuklar ile belirli şartlar dahilinde sigortalının ana-babasına aylık
bağlanır. Ölen sigortalının;
- Erkek ya da kadın olmasına bakılmaksızın dul eşine,
- Çalışmayan, çalışmaların?dan dolayı gelir veya aylık almayan çocuklarına,
- Çalışamayacak durumdaki malul çocuklarına,
- Evli olmayan, evli olmakla birlikte sonradan boşanan veya dul ka?lan
ve çalışmayan, çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız
çocuklarına,
- On sekiz yaşını, ortaöğretim görmesi halinde 20, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmayan erkek çocuklarına,
- Çalışmayan, çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan ana-babasına,
- Sigortalının ölümünden sonra doğan çocuklarına, ölüm sigortasın?dan
aylık bağlanır. Ölen sigortalının mirasının reddedilmiş olması aylık
bağlanmasına engel değildir. Eş, çocuk ve anne-babaların, ölüm
aylığındaki hisseleri birbirinden farklıdır. Eş ve çocuklara bağlanan
aylıklar toplamı, sigortalının aylığına aşarsa bunların aylıklarından,
hisseleri oranında bir indirime gidilir.
DUL EŞİN AYLIĞI
Sigortalının dul eşine % 50, aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine
ise sigortalı olarak çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle
SGK’dan maaş bağlanmamış olması şartıyla % 75 oranında aylık bağlanır.
Ölüm aylığı alan çocuğunun bulunması veya çalışması nedeniyle % 50
oranında ölüm aylığı bağlanan dul eşin, ileride çocuklarının hak sahibi
niteliğini yitirmesi halinde aylık oranları, çocukların aylıklarının
kesildiği tarihi izleyen ay başından itibaren % 75’e yükseltilir.
ÖKSÜZ VE YETİM ÇOCUKLARIN AYLIĞI
Ölen sigortalının, erkek, kız ya da malul çocuklarına bağlanan ölüm
aylığının oranı % 25’tir. Ancak çocuklardan, sigortalının ölümü ile
anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle, ana ve
babaları arasında evlilik bağı bulunmayan veya sigortalının ölümü
tarihinde evlilik bağı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan
evlenenler ile kendisinden başka aylık alan hak sahibi bulunmayanların
her biri için ölüm aylığı oranı % 50’dir.
ANNE VE BABANIN AYLIĞI
Sigortalının ölüm tarihinde veya sonradan eşine ve çocuklarına
bağlanması gereken aylıkların toplamı hesaplanan ölüm aylığından az
olursa, artan kısım, ölüm aylığına hak kazanan anne ve babasına eşit
oranda paylaştırılır. Ancak, anne ve babanın her birinin hissesi ölüm
aylığının % 25’inden fazla olamaz. Anne ve babanın her ikisine aylık
bağlandığında % 25 oranı ikiye bölünerek aylık hisseleri % 12.5 olarak
belirlenir. Artan hissenin bulunmaması halinde anne ve babaya aylık
bağlanmaz. Anne ve babanın 65 yaşın üstünde olması durumunda artan
hisseye bakılmaz.
Bir örnek vermek gerekirse; Sigortalının ölümü
halinde eş ve 2 bekâr kız çocuğu bulunması halinde, Eşe %50 oranında,
çocukların her birine ise %25 oranında aylık bağlanır. Sigortalının dul
kalan eşi ile kız çocuklarından birisinin evlenmesi durumunda kalan
çocuğun hissesi % 50’ye yükseltilir.
Şerif Akcan
http://www.turkiyegazetesi.com/makaledetay.aspx?id=503338