
Doğum borçlanması konusunda her yazımda mutlaka şu cümleyi kullanıyorum: "Doğum borçlanması doğum yapan tüm bayanları kapsamalıdır. Çünkü adı üzerinde doğum borçlanması..." Doğum yapan bayanların doğum borçlanmasından yararlanabilmesi için doğumdan önce SSK'lı (4/a) olarak işe girmesi şartı aranmaktadır. İşe girmeden evvel yapılan doğumlarla ilgili davalar açıldı, bu davaları Yargıtay Hukuk Genel Kurulu reddetti!
Sosyal Güvenlik Kurumu, 5510 sayılı Kanun ile kadınlara verilen doğum borçlanmasını hakkını önce tebliğ ve genelgeleri ile daralttı.
Mesela Kanun’da olmadığı halde 300 gün şartı getirdi. Sigortalı olmadan evvel yapılan doğumların borçlanmasını reddetti.
Ancak, kadınlar durmadı. Davalar açtılar, açılan ilk davalar ile mahkemeler 300 gün şartını kaldırdılar.
Sonra da yine kadınlar işe girmeden evvel yaptıkları doğumları borçlanmak için de davalar açtılar. Ama maalesef hâkimler ile Yargıtay’ın zıtlaşmasında en son sözü Hukuk Genel Kurulu söyledi.
Ve işe girmeden evvel yapılan doğumların borçlanma hakkı kaybedildi.
*****************
Kimler ‘Dul ve Yetim Aylığı’nı birlikte alır?
Eşinden dul maaşı alan bir bayanın, annesinden veya babasından da kendisine emekli maaşı kalıyorsa ya da kendisi de emekli olduysa böyle bir durumda hangi maaşları alır?
Eşinden dul maaşı alan bayan kendisi de emekli olursa, kurumlar arasındaki duruma bakılmaksızın kendi maaşını ve eşinden kalan dul maaşını alabilir.
Dul maaşını sadece evlilik keser; evlilik dışında dul maaşı kesilmez!
Eşinden dul maaşı alan bayanın annesinden veya babasından dolayı emekli maaşını hak sahibi olarak alabilmesi içinse, eşinin ya da baba veya annesinin Emekli Sandığı emeklisi olması gerekir.
Yani eş SSK, anne-baba SSK ise sadece eşin maaşı alınır.
Eş Bağ-Kur, anne-baba SSK ise sadece eşin maaşı alınır. Eş Emekli Sandığı, anne-baba SSK ise her iki maaşı da alır.
Anne-baba Emekli Sandığı, eş SSK ise her iki maaşı da alabilir.
Ya da biri Bağ-Kur diğeri ise Emekli Sandığı olması durumunda da her iki maaşı da alabilir.
*****************
SORU VE CEVAP
Soru: Özgür Bey, 10 yıl önce babam vefat etti. Annem ve ben Bağ-Kur’dan yararlanıyorduk. Mart 2011’de SSK’lı oldum. İşe girdikten 4 ay sonra Ağustos 2011’de de evlendim. Aldığım maaş anneme bağlandı. Fakat ben evlendikten sonra çeyiz parası alamadım. Çeyiz parasını alabilmem için ne yapmam gerekiyor? Vildan KÜÇÜK
Cevap: Vildan Hanım, ana veya babasından dolayı yetim aylığı alırken evlenen kız çocukları, yetim aylıklarının 24 aylık tutarı kadar evlenme ödeneği (çeyiz yardımı) alabiliyor. Yetim aylığınız evlenmeniz nedeniyle değil, sigortalı çalışmaya başlamanız nedeniyle kesildiğinden ve sigortalı çalışırken evlendiğinizden çeyiz yardımı alamazsınız.
yazan :Özgür ERDURSUN