Yüksek Emekli Aylığı Almak İçin Ne Yapmalı?
Genel anlamda, İnsanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmasının en önemli nedenleri; kısa vadede sağlık yardımlarından yararlanma, uzun vadede de bağlanacak olan emekli aylığıdır. Emekli aylığının önemi, sadece aylık bağlanacak olması değil, aynı zamanda bağlanacak olan aylığın geçinmeye yetecek miktar kadar olmasıdır. Emekli aylığının yüksek olmasının önemi de aylık alan kişinin ölümünden sonra bu aylığın geride kalan eşe ve belirli şartlara haiz olmaları durumunda da çocuklar ve anne-babaya aktırılacak olmasıdır. İşte bu yüzden herkes nasıl yüksek emekli aylığı alırım sorularının peşine takılmış durumda.
Emekli Aylığına Etki Edenler
Öncelikle emekli aylığına etki eden unsurlara bakalım. Emekli aylığını arttırmanın iki önemli şartı var: Biri prim ödeme gün sayısının fazla olması ki, bu aylık bağlanma oranını etkiler. Diğeri ise sigortalı için bildirilen sigorta primine esas kazanç (SPEK) miktarı, ki bu da ortalama yıllık kazancı etkiler. Bu iki nedenden dolayı SPEK miktarının yüksek olması, emekli aylığının fazla olmasında daha belirleyicidir. Emekli aylığımız hesaplanırken kullanılan parametreleri incelersek;
4A'lı (SSK) için, 1999 öncesi dönem ilk 5000 gün için aylık bağlama oranı yüzde 60 ve 5000 günden sonraki her 240 gün için yüzde 1 artırılır. 25 yıl sigortalılık (9000 gün) süresi olanın Aylık Bağlama Oranı yüzde 76 olur. 1999 sonrası için ilk 3600 gün için yüzde 35, sonraki her 360 gün için yüzde 2 ve 9000 günden sonraki her 360 gün için yüzde 1.5 artırılır. 9000 günü olan için Aylık Bağlama Oranı yüzde 65'dir. 01.10.2008 sonrası için her yıl yüzde 2 Aylık Bağlama oranı artar. 9000 günü olanın Aylık Bağlama Oranı yüzde 50'dir. İşte bu yüzden aylık bağlama oranları düştükçe alacağımız emekli aylığı da düşer. Çalışanlar sigortaya bildirilen kazançlarını artırabilseler, otomatik olarak gelecekte alacakları emekli maaşları da artacak ama bunu yapmak daha zor. Ki emekli maaşlarını artırmak için herkes sihirli bir formülün peşinde. Puantaj 7 kodu burada bir bakıma sihirli bir formül olarak karşımıza çıkıyor. Mümkünse ve günleriniz yeterliyse aylık kazancınızı alabildiğince az günde gösterin. Örneklersek olayı;
07 Puantaj Kodu İle…
Örneğin 1300 lira maaş alıyorsanız, bu maaşı 30 gün üzerinden değil de 7 puantaj kodu ile 5 gün üzerinden sigortaya bildirilmesini sağlayın. Çünkü maaş hesaplamasında günlük hesaplama yapıldığından sistemce aldığımız maaşı 5 günle bildirirsek 260 lira günlük ücret olarak hesaplanan bu rakam aylığa vurulduğunda taban rakama ulaşılmış olur ve en yüksek değerden priminiz yatmış gibi değerlendirilip bu size ileride alacağınız emekli maaşının yüksek olmasını getirir. Tabii geçmişteki çalışma günleriniz ve kazançlarınız da alacağınız emekli maaşını belirler. En azından bundan sonrasındaki çalışma hayatınız boyunca maaşınız artmış olur.
*Gününüz dolduysa asgari ücretin üç katından az sigorta primi adınıza 30 gün üzerinden yatıyorsa bilin ki çalıştığınız her ay ileride alacağınız emekli aylığı en az 2 lira azalıyor.
*4A'dan emekli olmaya çalışın, isteğe bağlı, tarım SSK, tarım Bağkur, zorunlu Bağkur seçeneklerinden olabildiğince uzak durun.
*Gününüz dolduysa ve yaşı bekliyorsanız asgari ücretle de çalışmak zorundaysanız yukarıda vermiş olduğum örnekteki gibi 7 puantaj kodu ile daha az günle bildirmeniz sizin faydanızadır. En önemlisi de emekliliğinizi son bir iki yılda değil en az on yıl önceden planlamaya çalışın.
Hüsnü Değirmenci
Milli Gazete'de yayınlanan "Çalıştıkça maaşlar düşüyor" başlıklı yazınızı okudum. Part-time 4 gün çalışma ve günlük 200 lira brüt ücret gösterilmesi durumunda aylık/yıllık bazda maaş artışı ne olur? Veya 8 gün olması daha mı etkili olur?
Emekli aylığı hesaplanmasında en büyük etken artık maaşınızın kaç para olduğudur. Bu yüzden gün değil para önemlidir. Sizin vermiş olduğunuz örnekte ise 8 gün değil ama 5 gün üzerinden günlük 260 lira üzerinden puantaj 7 kodu ile bildirirseniz ortalama yıllık kazancınız 80 ile 90 lira arasında olur. Part-time sözleşme ile bildirirseniz eksik kalan günler için GSS borcu tahakkuk edeceğinden 07 puantaj kodunu tavsiye ediyorum.
Taner Genç
Doğum tarihim: 05/01/1964. İlk işe giriş tarihim: Ocak 1987. 4A'daki prim günüm: 2811. 4B'deki prim günüm: 2720. 12/03/2014 tarihinden itibaren 4A (Ek-5) kapsamında sigortam devam etmektedir. Sigortadan emekli olabilmek için gerekli 3.5 senelik primine denk gelen 1260 günlük süreyi 4A kapsamında yatırmaktayım. Ne zaman emekli olurum?
Ocak 1987 işe başlangıcınız ile 50 yaş 25 yıl 5375 gün ile ve Bağkur'dan sonra 1260 gün SSK yatırmak şartı ile emekli olabilirsiniz.
Halil Arık
Ben doğum yardım parasını nereden ve nasıl alırım? Herhangi bir evrak isterler mi? Bir de SGK sigortalısı babanın yeni doğan bebekten dolayı ne gibi hakları vardır?
Doğum yardım parası alabilmek için doğan bebeğin nüfus kayıt işlemini yaptıktan sonra Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri, Sosyal Hizmet Merkezine müracaat etmeniz gerekmektedir. Burada size verilecek bir formu doldurmanız ve kuruma vermeniz yeterlidir. Yeni doğan bebeğinizden dolayı işyerinizden 5 gün doğum izni kullanma hakkınız vardır, ayrıca bir defaya mahsus olmak üzere süt parası 112 liradır. Bunun için de SGK'ya müracaat etmeniz gerekmektedir.
Zekeriya Özkan
20.07.1976 doğumlu matematik öğretmeniyim. 10.02.1998'den 09.09.2013'e kadar sadece 10 günlük bir boşluk ile SSK'lı olarak dershanede çalıştım. 10.09.2013'ten bu yana da MEB'de öğretmenlik yapıyorum. Ne zaman emekli olabilirim?
01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı yasa ile eskiden SSK veya Bağ-Kur hizmetleri olsa da 1 Ekim 2008 gününden sonra ilk defa devlet memuru olanlar için artık 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı hükümleri değil, 5510 sayılı SS ve GSS hükümleri geçerli olacaktır. Bu sebeple de bu memurlar 9000 günü tamamlamak şartıyla 65 yaşında emekli edilecekler.
MUSTAFA İŞCAN / MİLLİGAZETE
Genel anlamda, İnsanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmasının en önemli nedenleri; kısa vadede sağlık yardımlarından yararlanma, uzun vadede de bağlanacak olan emekli aylığıdır. Emekli aylığının önemi, sadece aylık bağlanacak olması değil, aynı zamanda bağlanacak olan aylığın geçinmeye yetecek miktar kadar olmasıdır. Emekli aylığının yüksek olmasının önemi de aylık alan kişinin ölümünden sonra bu aylığın geride kalan eşe ve belirli şartlara haiz olmaları durumunda da çocuklar ve anne-babaya aktırılacak olmasıdır. İşte bu yüzden herkes nasıl yüksek emekli aylığı alırım sorularının peşine takılmış durumda.
Emekli Aylığına Etki Edenler
Öncelikle emekli aylığına etki eden unsurlara bakalım. Emekli aylığını arttırmanın iki önemli şartı var: Biri prim ödeme gün sayısının fazla olması ki, bu aylık bağlanma oranını etkiler. Diğeri ise sigortalı için bildirilen sigorta primine esas kazanç (SPEK) miktarı, ki bu da ortalama yıllık kazancı etkiler. Bu iki nedenden dolayı SPEK miktarının yüksek olması, emekli aylığının fazla olmasında daha belirleyicidir. Emekli aylığımız hesaplanırken kullanılan parametreleri incelersek;
4A'lı (SSK) için, 1999 öncesi dönem ilk 5000 gün için aylık bağlama oranı yüzde 60 ve 5000 günden sonraki her 240 gün için yüzde 1 artırılır. 25 yıl sigortalılık (9000 gün) süresi olanın Aylık Bağlama Oranı yüzde 76 olur. 1999 sonrası için ilk 3600 gün için yüzde 35, sonraki her 360 gün için yüzde 2 ve 9000 günden sonraki her 360 gün için yüzde 1.5 artırılır. 9000 günü olan için Aylık Bağlama Oranı yüzde 65'dir. 01.10.2008 sonrası için her yıl yüzde 2 Aylık Bağlama oranı artar. 9000 günü olanın Aylık Bağlama Oranı yüzde 50'dir. İşte bu yüzden aylık bağlama oranları düştükçe alacağımız emekli aylığı da düşer. Çalışanlar sigortaya bildirilen kazançlarını artırabilseler, otomatik olarak gelecekte alacakları emekli maaşları da artacak ama bunu yapmak daha zor. Ki emekli maaşlarını artırmak için herkes sihirli bir formülün peşinde. Puantaj 7 kodu burada bir bakıma sihirli bir formül olarak karşımıza çıkıyor. Mümkünse ve günleriniz yeterliyse aylık kazancınızı alabildiğince az günde gösterin. Örneklersek olayı;
07 Puantaj Kodu İle…
Örneğin 1300 lira maaş alıyorsanız, bu maaşı 30 gün üzerinden değil de 7 puantaj kodu ile 5 gün üzerinden sigortaya bildirilmesini sağlayın. Çünkü maaş hesaplamasında günlük hesaplama yapıldığından sistemce aldığımız maaşı 5 günle bildirirsek 260 lira günlük ücret olarak hesaplanan bu rakam aylığa vurulduğunda taban rakama ulaşılmış olur ve en yüksek değerden priminiz yatmış gibi değerlendirilip bu size ileride alacağınız emekli maaşının yüksek olmasını getirir. Tabii geçmişteki çalışma günleriniz ve kazançlarınız da alacağınız emekli maaşını belirler. En azından bundan sonrasındaki çalışma hayatınız boyunca maaşınız artmış olur.
*Gününüz dolduysa asgari ücretin üç katından az sigorta primi adınıza 30 gün üzerinden yatıyorsa bilin ki çalıştığınız her ay ileride alacağınız emekli aylığı en az 2 lira azalıyor.
*4A'dan emekli olmaya çalışın, isteğe bağlı, tarım SSK, tarım Bağkur, zorunlu Bağkur seçeneklerinden olabildiğince uzak durun.
*Gününüz dolduysa ve yaşı bekliyorsanız asgari ücretle de çalışmak zorundaysanız yukarıda vermiş olduğum örnekteki gibi 7 puantaj kodu ile daha az günle bildirmeniz sizin faydanızadır. En önemlisi de emekliliğinizi son bir iki yılda değil en az on yıl önceden planlamaya çalışın.
Hüsnü Değirmenci
Milli Gazete'de yayınlanan "Çalıştıkça maaşlar düşüyor" başlıklı yazınızı okudum. Part-time 4 gün çalışma ve günlük 200 lira brüt ücret gösterilmesi durumunda aylık/yıllık bazda maaş artışı ne olur? Veya 8 gün olması daha mı etkili olur?
Emekli aylığı hesaplanmasında en büyük etken artık maaşınızın kaç para olduğudur. Bu yüzden gün değil para önemlidir. Sizin vermiş olduğunuz örnekte ise 8 gün değil ama 5 gün üzerinden günlük 260 lira üzerinden puantaj 7 kodu ile bildirirseniz ortalama yıllık kazancınız 80 ile 90 lira arasında olur. Part-time sözleşme ile bildirirseniz eksik kalan günler için GSS borcu tahakkuk edeceğinden 07 puantaj kodunu tavsiye ediyorum.
Taner Genç
Doğum tarihim: 05/01/1964. İlk işe giriş tarihim: Ocak 1987. 4A'daki prim günüm: 2811. 4B'deki prim günüm: 2720. 12/03/2014 tarihinden itibaren 4A (Ek-5) kapsamında sigortam devam etmektedir. Sigortadan emekli olabilmek için gerekli 3.5 senelik primine denk gelen 1260 günlük süreyi 4A kapsamında yatırmaktayım. Ne zaman emekli olurum?
Ocak 1987 işe başlangıcınız ile 50 yaş 25 yıl 5375 gün ile ve Bağkur'dan sonra 1260 gün SSK yatırmak şartı ile emekli olabilirsiniz.
Halil Arık
Ben doğum yardım parasını nereden ve nasıl alırım? Herhangi bir evrak isterler mi? Bir de SGK sigortalısı babanın yeni doğan bebekten dolayı ne gibi hakları vardır?
Doğum yardım parası alabilmek için doğan bebeğin nüfus kayıt işlemini yaptıktan sonra Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri, Sosyal Hizmet Merkezine müracaat etmeniz gerekmektedir. Burada size verilecek bir formu doldurmanız ve kuruma vermeniz yeterlidir. Yeni doğan bebeğinizden dolayı işyerinizden 5 gün doğum izni kullanma hakkınız vardır, ayrıca bir defaya mahsus olmak üzere süt parası 112 liradır. Bunun için de SGK'ya müracaat etmeniz gerekmektedir.
Zekeriya Özkan
20.07.1976 doğumlu matematik öğretmeniyim. 10.02.1998'den 09.09.2013'e kadar sadece 10 günlük bir boşluk ile SSK'lı olarak dershanede çalıştım. 10.09.2013'ten bu yana da MEB'de öğretmenlik yapıyorum. Ne zaman emekli olabilirim?
01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı yasa ile eskiden SSK veya Bağ-Kur hizmetleri olsa da 1 Ekim 2008 gününden sonra ilk defa devlet memuru olanlar için artık 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı hükümleri değil, 5510 sayılı SS ve GSS hükümleri geçerli olacaktır. Bu sebeple de bu memurlar 9000 günü tamamlamak şartıyla 65 yaşında emekli edilecekler.
MUSTAFA İŞCAN / MİLLİGAZETE