327 Milyon Kişi 401 Milyar Vergi Ödedi
2014 yılında 461,6 milyar TL bütçe geliri toplanmış. Bu gelirin 401,7 milyar TL'si 78 milyon vatandaşımızın, mal ve hizmet alımları, sermaye ve tasarrufundan alınan vergilerden oluşuyor.
Ülkemizde bütçe gelirlerinin yüzde 87'si vergi gelirlerinden oluşuyor. Vergi alınması bir devletin hükümranlığının en önemli unsuru olduğu gibi, halkın devleti yönetenleri hükümetleri yani denetleme hakkı vermesi bakımından da önem arz eder.
2014 yılında toplanan vergilerin büyük çoğunluğu dolaylı vergilerden yani tüketim üzerinden alınan vergilerden oluşuyor. Bu vergi türünde, ödeyiciler aracılar vasıtasıyla vergi ödediklerinin farkında bile olmuyor. 401,6 milyar vergi gelirinin 130,5 milyar TL'si Katma Değer Vergisi olarak toplanmış. Mesela KDV mükellefi olan ve bu vergiyi ödeyen mükellef sayısı 2.390.387 iken aslında bu vergi tüm ülke vatandaşlarını ilgilendiren, her türlü mal ve hizmet alımında hesaplanan bir vergi olduğundan nüfusumuzun tamamı tarafından ödenmekte. Hatta ülkemize gelen turistler de dâhil edildiğinde kaba bir hesapla bu verginin 80 milyon kişiden alınması manasına geliyor.
Aynı şekilde Özel Tüketim Vergisi de başta otomotiv ve akaryakıt ürünleri olmak üzere, hemen hemen tüm ürünlerin mahiyetine giren bir vergidir. Kaynakta vergileme esası geçerli olan bu verginin yaklaşık olarak 2.500 civarında mükellef var. Buna mukabil bu vergide de vergi ödeyicisi konumunda olan kişi sayısı neredeyse tüm ülke nüfusu ve ülkeye gelen yabancı turist sayısı toplamına denk.
Yapılan işleme ve faydalanılan hizmete göre ödenen vergilerden birisi de Özel İletişim Vergisi. 1999 yılında Marmara depremi sonrasında geçici olarak getirilen ve daha sonra kalıcı hale dönüştürülen bu vergi de hemen hemen hepimizin hayatına yansımış durumda. Cep telefonu, alım ve devirleri ile görüşmeleri üzerinden, internet ücretleri ve radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesi gibi telekomünikasyon işlemleri üzerinden alınan bu verginin ödeyicisi aslında tüm bu hizmetlerden faydalanan vatandaşlar. Sabit telefon, GSM ve internet abone sayısı, bir kişinin birden fazla aboneliğinin bulunması sebebiyle ülke nüfusunu aşmış durumda. Buna mukabil bu vergi hizmet sağlayıcı firmalar tarafından tahsil edilip vergi dairelerine onlar tarafından aktarılıyor. Geçtiğimiz yıl Özel İletişim Vergisi adı altında 127 milyon kişiden (şirketler dâhil) 4,6 milyar TL vergi toplanmış.
Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi gibi kazanç üzerinden alınan vergiler doğrudan (dolaysız) vergiler olarak adlandırılır. Bu vergileri doğrudan kazanç sahipleri ödüyor. Yalnız çalışanların maaşlarından kesilen gelir vergileri de kazancı elde eden ücretliler tarafından değil, işverenler tarafından ödeniyor. Ülkemizde Kurumlar Vergisi beyannamesi veren toplam 673.920 mükellef var. Bu mükellefler, geçtiğimiz yıl toplam 35,1 milyar TL Kurumlar Vergisi ödemiş. Aynı şekilde basit usule tabi mükellefler, kira geliri vergisi ödeyenler, mevduat faizi veya kâr payı vergisi ödeyenler ve 14 milyon civarındaki ücretlilerden tahsil edilen gelir vergisi tutarı 91 milyar TL.
Otomobil, otobüs, kamyon gibi araçların doğrudan sahiplerinden yani 18 milyon kişiden 2014 yılında Motorlu Taşıtlar Vergisi adı altında 7,8 milyar TL vergi toplanmış.
Çoğunluğu tapu ve mahkeme işlemleri olmak üzere tahminen 4 milyon kişi ve şirketten harç olarak toplanan vergi tutarı da 14,8 milyar TL. Bilindiği gibi özellikle tapu harçları, damga vergileri vs. işlem vergileri, kanunda herhangi bir istisna tanınmamışsa, işlemi yapan her ki taraftan alınır.
YUSUF KELEŞ / ZAMAN
2014 yılında 461,6 milyar TL bütçe geliri toplanmış. Bu gelirin 401,7 milyar TL'si 78 milyon vatandaşımızın, mal ve hizmet alımları, sermaye ve tasarrufundan alınan vergilerden oluşuyor.
Ülkemizde bütçe gelirlerinin yüzde 87'si vergi gelirlerinden oluşuyor. Vergi alınması bir devletin hükümranlığının en önemli unsuru olduğu gibi, halkın devleti yönetenleri hükümetleri yani denetleme hakkı vermesi bakımından da önem arz eder.
2014 yılında toplanan vergilerin büyük çoğunluğu dolaylı vergilerden yani tüketim üzerinden alınan vergilerden oluşuyor. Bu vergi türünde, ödeyiciler aracılar vasıtasıyla vergi ödediklerinin farkında bile olmuyor. 401,6 milyar vergi gelirinin 130,5 milyar TL'si Katma Değer Vergisi olarak toplanmış. Mesela KDV mükellefi olan ve bu vergiyi ödeyen mükellef sayısı 2.390.387 iken aslında bu vergi tüm ülke vatandaşlarını ilgilendiren, her türlü mal ve hizmet alımında hesaplanan bir vergi olduğundan nüfusumuzun tamamı tarafından ödenmekte. Hatta ülkemize gelen turistler de dâhil edildiğinde kaba bir hesapla bu verginin 80 milyon kişiden alınması manasına geliyor.
Aynı şekilde Özel Tüketim Vergisi de başta otomotiv ve akaryakıt ürünleri olmak üzere, hemen hemen tüm ürünlerin mahiyetine giren bir vergidir. Kaynakta vergileme esası geçerli olan bu verginin yaklaşık olarak 2.500 civarında mükellef var. Buna mukabil bu vergide de vergi ödeyicisi konumunda olan kişi sayısı neredeyse tüm ülke nüfusu ve ülkeye gelen yabancı turist sayısı toplamına denk.
Yapılan işleme ve faydalanılan hizmete göre ödenen vergilerden birisi de Özel İletişim Vergisi. 1999 yılında Marmara depremi sonrasında geçici olarak getirilen ve daha sonra kalıcı hale dönüştürülen bu vergi de hemen hemen hepimizin hayatına yansımış durumda. Cep telefonu, alım ve devirleri ile görüşmeleri üzerinden, internet ücretleri ve radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesi gibi telekomünikasyon işlemleri üzerinden alınan bu verginin ödeyicisi aslında tüm bu hizmetlerden faydalanan vatandaşlar. Sabit telefon, GSM ve internet abone sayısı, bir kişinin birden fazla aboneliğinin bulunması sebebiyle ülke nüfusunu aşmış durumda. Buna mukabil bu vergi hizmet sağlayıcı firmalar tarafından tahsil edilip vergi dairelerine onlar tarafından aktarılıyor. Geçtiğimiz yıl Özel İletişim Vergisi adı altında 127 milyon kişiden (şirketler dâhil) 4,6 milyar TL vergi toplanmış.
Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi gibi kazanç üzerinden alınan vergiler doğrudan (dolaysız) vergiler olarak adlandırılır. Bu vergileri doğrudan kazanç sahipleri ödüyor. Yalnız çalışanların maaşlarından kesilen gelir vergileri de kazancı elde eden ücretliler tarafından değil, işverenler tarafından ödeniyor. Ülkemizde Kurumlar Vergisi beyannamesi veren toplam 673.920 mükellef var. Bu mükellefler, geçtiğimiz yıl toplam 35,1 milyar TL Kurumlar Vergisi ödemiş. Aynı şekilde basit usule tabi mükellefler, kira geliri vergisi ödeyenler, mevduat faizi veya kâr payı vergisi ödeyenler ve 14 milyon civarındaki ücretlilerden tahsil edilen gelir vergisi tutarı 91 milyar TL.
Otomobil, otobüs, kamyon gibi araçların doğrudan sahiplerinden yani 18 milyon kişiden 2014 yılında Motorlu Taşıtlar Vergisi adı altında 7,8 milyar TL vergi toplanmış.
Çoğunluğu tapu ve mahkeme işlemleri olmak üzere tahminen 4 milyon kişi ve şirketten harç olarak toplanan vergi tutarı da 14,8 milyar TL. Bilindiği gibi özellikle tapu harçları, damga vergileri vs. işlem vergileri, kanunda herhangi bir istisna tanınmamışsa, işlemi yapan her ki taraftan alınır.
YUSUF KELEŞ / ZAMAN
