YÖNETİM KURULU ÜYELERİNE KAZANÇ PAYI DAĞITIMINI NASIL YAPACAĞIZ?
Uygulamada, yönetim kurulu üyelerine bir teşvik tedbiri olarak, ortaklık kazancından pay verildiği uygulamada sık görülmektedir.
Yönetim kurulu üyelerine kazanç payı verilebilmesi için sözleşmede bu yönde hüküm bulunmasına bağlıdır (TTK Mad:339). Türk Ticaret Kanununun 511. Maddesinde, yönetim kurulu üyelerine kazanç payı verilmesi bazı sınırlamalara tabidir. Yönetim kurulu üyelerine kazanç payı, sadece net kardan; önce kanuni yedek akçeler ayrıldıktan ve pay sahiplerine ödenmiş sermayenin yüzde beşi oranında(esas sözleşmede %5'den daha yüksek oran belirlenmiş ise sözleşmedeki oranda ) kar payı dağıtıldıktan sonra verilebilecektir.
Kazanç payının oranı, esas sözleşmede belirlenmemiş ise her yıl genel kurul kararı ile belirlenecektir. Yönetim kurulu üyelerine haksız dağıtılan kazanç payı, geri alınır. Ancak 5 yıl geçtikten sonra geri alınamaz. Türk Ticaret Kanununda "Net Kar" , bilanço karından, geçmiş yıl zararları ve dönem karından ödenmesi gereken vergi karşılıkları ayrıldıktan sonra kalan kar olarak tanımlanmıştır.
Net Kar=Bilanço karı-(Geçmiş yıl zararı +kurumlar vergisi)
Genel kurulda alınan karar gereğince ana sözleşmede değişiklik yapılarak şirket yönetim kurulu üyelerine, ana sözleşmeyle belirlenen oranda kazanç payı verilebilir. Ancak geçmiş yıl zararları indirimi sonucu net kar kalmaz ise, ana sözleşmede yazmış olsa dahi yönetim kurulu kazanç payı alamayacaktır. Çünkü dağıtım, Bilanço karından, geçmiş yıl zararı, ödenecek kurumlar vergisi karşılığı ile ortaklara ilk kar payı ayrıldıktan sonra kalan net kardan yapılacaktır.
Kar Payı Dağıtımına Örnek:
Şirket ana sözleşmesinde kar dağıtım maddesi aşağıdaki gibidir. "Şirketin net dönem karı; yapılmış her çeşit masrafların çıkarılmasından sonra kalan miktardır. Net dönem kârından her yıl %5 genel kanuni yedek akçe ayrılır; kalan miktarın %5'i pay sahiplerine kar payı olarak dağıtılır. Kar payı, pay sahibinin esas sermaye payı için şirkete yaptığı ödemelerle orantılı olarak hesaplanır.
Kalanın %4'ü yönetim kurulu başkanına dağıtılır. Kalanın %30'u ikinci kar payı olarak pay sahiplerine verilir. Net dönem karının geri kalan kısmı, genel kurulun tespit edeceği şekil ve surette dağıtılır.
Pay sahiplerine yüzde beş oranında kar payı ödendikten sonra kardan pay alacak kişilere dağıtılacak toplam tutarın yüzde onu genel kanuni yedek akçeye eklenir."
Bu şirket ile ilgili veriler şöyledir.
- Bilanço Karı (Safi kar ) :4.000.000-TL - Esas Sermaye : 2.000.000-Tl - Ödenmiş sermaye : 500.000-TL
1- Safi Kar…………………………………………………………………………:4.000.000,
2- Kurumlar Vergisi (4.000.000 X %20=) : 800.000,
3- Birinci T. kanuni genel yedek akçe (4.000.000X 0,05=) : 200.000,
4- Pay Sahipleri için ayrılan ilk kar payı (Ödenmiş sermayenin %5'i) (500.000 X 0,05=) : 25.000,
5- Kalan (4.000.000 - 1.025.000=) : 2.975.000,
6-Yönetim Kurulu üyelerine dağıtılan kazanç payı (2.975.000 x %4=) : 119.000,
7-Yönetim Kurulu üyesi Kazanç payı üzerinden Ayrılan II tertip Yedek akçe (119.000/11=) : 10.818,
8- Yönetim Kurulu üyesine fiilen dağıtılan kazanç payı (119.000-10.818=) : 108.182,
9- Kalan Kazanç Payı(2.975.000-119.000=) :2.856.000,
10- Pay sahiplerine %30 oranında dağıtılacak ikinci Kar payı (2.856.000 X 0,30=) : 856.800,
11- Pay sahiplerine dağıtılacak II temettü üzerinden Ayrılan II tertip yedek akçe (856.800 /11=) : 77.891,
11- Fiilen Dağıtılacak II. Temettü (856.800 – 77.891=) : 778.909,
12- Pay sahiplerine dağıtılacak I ve II temettü toplamı (25.000 + 778.909=) : 803.909,
13- Ortaklara dağıtılan kar payı üzerinden yapılacak GV Stopajı (803.909, X %15=) : 120.586,
14- Yönetim Kurulu Üyesine Dağıtılan Kar Payı Üzerinden yap. GV. Stopajı (108.182, X %15=) : 16.227,
15- Ortak ve Yönetim Kurulunun Eline Geçen Net Para
-Ortağın Eline Geçen(803.909-120.586=) : 683.323, -Yönetim Kur. Üye Eline Geçen(108.182- 16.227=) : 91.955,
16- Dağıtılmayan Kar(İhtiyari Yed. Akçe) (2.856.000-856.800=) : 1.999.200,
Not: Ortaklara dağıtılacak ilk kar payı olan 25.000-TL (ödenmiş sermayenin %5'i oranında) üzerinden II. Tertip yedek akçe ayrılmıyor.
ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ =}BLOG: VERGİ, SGK VE KANUN HABERLERİ
