Birden Fazla İşverenden Maaş Alanlar Verginiz Var Unutmayın!
ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ =} BLOG1:Sosyal Güvenlik (SGK) Mesleki Paylaşım Platformu
Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar (hizmet karşılığının mal olarak verilmesi) ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen (konut, araç sağlanması vb.) menfaatlerdir. Gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde etmiş oldukları ücret gelirleri gelir vergisine tabidir. Ücret, bedensel ya da zihinsel bir emek karşılığında işverenden elde edilen hâsılayı ifade eder. Bu hasıla para şeklinde olabileceği gibi ayni veya para ile temsil edilebilen menfaat şeklinde de olabilir.
Birden Fazla İşverenden Maaş Alanlar Verginiz Var Unutmayın!
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık ilişkisi niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması ücretin niteliğini değiştirmez.
Gerçek Ücretler
Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde ilke olarak gerçek usul kabul edilmiştir. Vergi, gelirin gerçek ve safi tutarı üzerinden alınmaktadır.
Ücretin Safi Tutarının Tespiti
Ücretin safi tutarı, işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan yararlar toplamından (yani ücretin gayrisafi tutarından) belli indirimlerin yapılmasından sonra kalan miktardır.
Bu indirimler şunlardır:
Ø Emekli aidatı ve sosyal sigorta primleri,
Ø Sosyal güvenlik destekleme primi,
Ø İşsizlik sigortası primi,
Ø Hayat/Şahıs sigorta primleri,
Ø OYAK ve benzeri kamu kurumlarınca yapılan yasal kesintiler,
Ø Sendikalara ödenen aidatlar (işçi ve memur sendikaları),
Ø Engellilik indirimi.
Gerçek Usule Tabi Ücretlerin Vergilendirilmesi
Gerçek usule tabi ücretlerin vergilendirilmesi iki şekilde yapılmaktadır:
Ø Ücretten işveren tarafından vergi kesintisi yapılması,
Ø Elde edilen ücretin yıllık beyanname ile beyan edilmesi.
2015 yılında elde ettikleri ücret gelirleri nedeniyle beyanname vermek zorunda olanlar;
Ø Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 29.000 TL'yi (Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar) aşan ücretliler,
Ø Ücretlerini yabancı bir memleketteki işverenden doğrudan doğruya alan hizmet erbabı (istisna kapsamında olanlar hariç),
Ø İstisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri,
Ø Maliye Bakanlığınca yıllık beyanname ile bildirilmesi gerekli görülen ücret ödemesi yapılanlar,
Ø Ücreti kesinti yoluyla vergilendirilmeyen yukarıda sayılanlar dışında kalan ücretliler.
Birden Fazla İşverenden Alınan Ücretler
Birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı Gelir Vergisi Kanununda yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2015 yılı için bu tutar 29.000 TL'dir.) aşmayan mükelleflerin, tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücretleri yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir. Ancak, birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamı 29.000 TL'yi aşması durumunda, ücretlerin tamamı (ilk işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere) yıllık beyannameye dahil edilecektir. Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından serbestçe belirlenecektir.
Örneklerde; gelir vergisi hesaplanırken, ücret gelirlerinden %15 oranında sigorta prim ve işsizlik sigortası prim kesintisi yapıldığı varsayılmıştır.
ÖRNEK 1: Bayan (C), 2015 yılında üç ayrı işverenden ücret geliri elde etmiş ve ücretlerin tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiştir.
Birinci işverenden alınan ücret
87.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret
12.000 TL
Üçüncü işverenden alınan ücret
13.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı
Yok
Örnekte yer alan ve birinci işverenden alınan ücret toplama dahil edilmeyecek olup, ikinci ve üçüncü işverenden alınan (12.000 + 13.000 =) 25.000 TL ücretler toplamı 29.000 TL'lik beyan sınırını aşmadığından ücret gelirlerinin tamamı beyan edilmeyecektir.
ÖRNEK 2: Bayan (B), 2015 yılında üç ayrı işverenden tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde etmiştir.
Birinci işverenden alınan ücret
62.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret
30.000 TL
Üçüncü işverenden alınan ücret
17.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı
109.000 TL
Birinci işverenden alınan ücret toplama dahil edilmeyecek olup, 2 nci ve 3 üncü işverenden alınan ücretler toplamı (30.000 + 17.000) = 47.000 TL, 29.000 TL'lik beyan sınırını aştığı için birinci işverenden aldığı 62.000 TL dahil olmak üzere 109.000 TL ücret gelirinin tamamı beyan edilecektir.
ÖRNEK 3: Serbest meslek erbabı Bay (G)' nin 2015 yılında serbest meslek kazancının yanında tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş iki işverenden ücret geliri elde etmiştir.
Serbest meslek kazancı
70.000 TL
Birinci işverenden alınan ücret
43.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret
27.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı
70.000 TL
Mükellef elde etmiş olduğu serbest meslek kazancı nedeniyle mutlaka beyanname verecektir. Birinci işverenden alınan hariç, ikinci işverenden alınan ücret geliri ise 29.000 TL'lik beyan sınırını aşmadığından ücret gelirleri beyannameye dahil edilmeyecektir.
Yıllık Beyan Esasında Beyannamenin Verilme Zamanı ve Yeri
1 Ocak- 31 Aralık 2015 döneminde elde edilen beyana tabi ücret gelirlerinin 2016 yılının Mart ayının başından yirmi beşinci günü akşamına kadar (1 Mart – 25 Mart) verilecek gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir. Beyanname mükellefin ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesine verilecektir.
Ücretler nedeniyle verilecek beyannameler ihtiyari olarak elektronik ortamda gönderilmek istenilmesi halinde, elektronik ortamda beyanname gönderme aracılık yetkisi almış meslek mensupları vasıtasıyla gönderilebilecektir.
Takvim yılı içinde ölüm halinde, ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde vefat eden kişi namına varislerce yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyanda bulunulması gerekmektedir.
Takvim yılı içinde memleketi terk edenlerin, memleketi terkten önceki 15 gün içinde yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyanda bulunması gerekmektedir.
Beyanname verme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, resmi tatili izleyen ilk iş gününün tatil saatine kadar beyanname verilebilmektedir.
Hazır Beyan Sistemi
Tevkifata tabi olmayan ücret geliri elde eden ücretliler ile birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2015 yılı için bu tutar 29.000 TL'dir.) aşan mükellefler, ücretlerinin tamamını (ilk işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere) hazır beyan sistemini kullanarak beyan edebileceklerdir.
Hesaplanan Verginin Ödenme Zamanı ve Yeri
Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi, 2016 yılının Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenecektir.
Not:Daha fazla bilgi 2016 yılı Ücret Vergilendirme Rehberinde (Gelir İdaresi Başkanlığı www.gib.gov.tr)
VEDAT İLKİ / ALİTEZEL
ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ =} BLOG1:Sosyal Güvenlik (SGK) Mesleki Paylaşım Platformu
