Ölmüş şirketlerin cenazesini defnetme kolaylığı
.
YENİ Türk Ticaret Kanunu’ndan dört gözle beklediğimiz müjde “faal olmayan limited ve anonim şirketlerin tasfiye” kolaylığıydı. Maalesef buna yer verilmedi.
Gündemde, Yeni TTK’yı değiştiren bir yasa tasarısı var. Tekrar heyecanlandık ve nefeslerimizi tutarak soruyoruz; faal olmayan şirketlere bu kez tasfiye kolaylığı var mı?
YANIT: Nefesinizi bırakıp, derin bir “Ohh..” çekebilirsiniz.
Yeni TTK’da değişiklik yapan tasarının geçici maddesi ile bu konuda kapsamlı bir düzenleme yapılıyor.
Yapılan düzenlemede; Yeni TTK’da değişiklik yapan Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, maddede sıralanan durumları tespit edilen ya da bildirilen anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin tasfiyesi şimdi artık çok kolay. Bu şirketler ile kooperatiflerin “tasfiyeleri ve ticaret sicilinden kayıtlarının silinmeleri”, ilgili kanunlardaki tasfiye usulüne uyulmaksızın, yapılacak.
Bununla ilgili Geçici 7’inci maddeye göre;
- Sermaye taahhüt koşulunu yerine getirmemiş anonim ve limited şirketler,
- Münfesih olmuş (sona ermiş) veya kamunun yayımından itibaren “iki yıl içinde” münfesih olan şirketler,
- Herhangi bir nedenle dağılmış olan kooperatifler,
- Son beş yılda olağan genel kurul yapmamış anonim şirketler ile kooperatifler,
- Tasfiye işlemi başlamış ama çeşitli nedenlerle tamamlanmamış şirket ve kooperatifler,tasfiye edilecekler (Bu konuyla ilgili Geçici 7’inci madde de dahil Bakanlar Kurulu’nca imzalanan TBMM’deki Yeni TTK değişiklik tasarısının tam metni için Bkz. www.yaklasim.com).
Bu madde kapsamındaki şirket ve kooperatifler, ilgili ticaret sicil müdürlüğünce re’sen veya herhangi bir kişi, kurum veya kuruluşça, kanıtlarıyla birlikte yapılacak bildirim üzerine, ticaret sicili kayıtları üzerinden yapılacak incelemeyle tespit edilecek.
Bu uygulama ile 200 bini aşkın şirket tasfiye edilmiş olacak.
KAFAM İYİCE KARIŞTI YÖNETİMİ NASIL DEVREDEBİLİRİM?
- Yeni Türk Ticaret Kanunu’nu açıklıyorsunuz. İyi ki varsınız, tam anlayacağımız dilden yazdığınız için kolayca anlayabiliyoruz. Ancak 1535 maddelik bu yasa o kadar kapsamlı ki bize “ne getiriyor ne götürüyor?” bütünüyle anlayabilmiş değilim.
Yasa daha yürürlüğe girmeden 54 madde ile yasanın 100’ün üzerinde maddesi değiştiriliyor. Neredeyse 1 Temmuz’a geldik ama uygulama esaslarını açıklayacak olan tüzük, yönetmelik ve tebliğler hala ortada yok. Yasanın son şekli netleşmedi!
Kafam iyice karışık. Şirket yönetimindeki görevler ve sorumluluklarımı birilerine devretmek istiyorum. Bu mümkün mü?
YANIT: Evet, mümkün.
Bunu yapabilmeniz, hazırlayacağınız yeni ana sözleşmeye bağlı.
Yeni TTK’ya göre, şirket ana sözleşmesi hazırlanırken dikkat edilecek hususlardan biri de “yönetimin devri” ile ilgili..
Yönetim kurulu, ana sözleşmeye konulacak bir hükme istinaden, düzenleyeceği bir “iç yönetmeliğe göre” yönetimi kısmen veya tamamen, bir veya bir kaç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü kişiye devretmeye yetkili kılınabilir.
Buna dayalı olarak yapılan devirlerde, çok sayıda sorumluluktan kurtulmak mümkün olabiliyor.
Nama yazılı payların devrine sınırlama
- YENİ TTK’ da pay devri yönünden, bağlayıcı bir hüküm veya sırlama var mı?
YANIT: Anonim şirketlerde normal koşullar altında, “pay devri yönünden” herhangi bir sınırlama söz konusu değil.
Ancak, şirket ana sözleşmesi ile pay devrine bir sınırlama getirilebilir.
Altın hisseye sınırlama mı geldi?
- HALK arasında “altın hisse” diye adlandırılan hisse olayında, “oyda imtiyazlı paylara” bir sınırlama geldiği söyleniyor. Böyle bir durum var mı?
YANIT: Evet var. Şirket ana sözleşmesinde “oyda imtiyazlı paylar” varsa, Yeni TTK’ya uyumlu hale getirilmesi gerekir.
Yeni TTK ile azami sayı (15) oy ile sınırlandı. Bu nedenle Yeni düzenlenecek ana sözleşmede, oyda imtiyazların 15 oya çekilmesi gerekiyor.
Şirkette TTK dışında farklı bir yetkilendirme olur mu?
- YENİ Türk Ticaret Kanunu’na göre, “anonim şirketi temsil yetkisi” kime ait. Daha önemlisi, yasada yazılı olandan farklı bir yetkilendirme yapmamız mümkün mü?
YANIT: Ana sözleşmede aksi öngörülmememişse veya yönetim kurulu tek kişiden oluşmuyorsa, anonim şirketi temsil yetkisi “çift imza” kullanılmak suretiyle, yönetim kuruluna aittir. Şirketi temsil yetkisi bakımından farklı bir yetkilendirme düşünülüyorsa, bu durumun şirket ana sözleşmesinde belirtilmesi gerekir.
MEMUR MU MÜDÜR MÜ?
- Yeni TTK Madde 422/2’de; “Yönetim kurulu, tutanağın noterce onaylanmış bir suretini derhal ticaret sicili memurluğuna vermek…” diye bir cümle var. Buradaki “memurluk” yerine “müdürlük” olması gerekmez mi?
YANIT: Haklısınız. Doğrusu “Ticaret Sicili Müdürlüğü” olmalıydı. Maalesef, Yeni TTK’da kavram ve müessese bazında çok hata var.
Ortakların anonim şirket hissesini devri ve eski borçlar
- YENİ TTK’ya göre, ortaklar hisse devir olayını gerçekleştirdikten sonra, mevcut eski borçlardan sorumlu olacaklar mı?
YANIT: Anonim şirketlerde ortakların, şirketin borçlarından dolayı kişisel sorumluluğu yok.
Doktorlar ve avukatların yeni TTK karşısındaki durumu
YENİ TTK ile ilgili yazılarınızı izliyorum. Doktor ve avukat gibi serbest meslek erbabının,
Yeni Türk Ticaret Kanunu karşısında, yükümlülükleri ne oluyor. Bu kanun doktor ve avukatlarane getiriyor ne götürüyor?
YANIT: İşin doğrusu getirdiği de yok götürdüğü de..
Nedenine gelince, doktorluk ve avukatlık mesleği ve faaliyeti ile ilgili olarak, Yeni TTK’da herhangi bir düzenleme yer almıyor. Daha önceki TTK’da da yoktu. Fark edileceğiniz gibi “TİCARET kanunu” adını taşıyor, serbest meslek kazancını ilgilendirmiyor.
Doktorlar, şirket kurarlarsa o zaman Yeni TTK kendilerini ilgilendirir. Avukatları ilgilendiren yönü ise, olsa olsa bu konuda yapacakları danışmanlıklar ve alacakları davalar olabilir.
Azınlıkta kalan ortağın hakları ne?
- BİR anonim şirketin, azınlık ortağıyım. Bu güne kadar hep çoğunluk hisseye sahip ortağın dediği oldu. Yeni TTK ile “azınlık ortaklar” konusunda ne gibi değişiklikler oldu? Yoksa hiç bir şey değişmedi mi?
YANIT: Bazı değişiklikler var. Örneğin “azınlık hakkı”, adı değiştirildi ve yeni adı “azlık hakkı” oldu.
Ancak olaya bütünüyle baktığımızda, Yeni TTK’da, azlık hakkı olanlara çok özel avantajlar getirildiğinden söz etmek mümkün değil. Çoğunluk hisseye sahip olan; yönetim kurulu üyelerinin belirlenmesinde, kar dağıtımı yapılıp yapılmayacağında, ana sözleşme değişikliğinde ve birçok konuda yine söz sahibi olacak.
Ancak ana sözleşmeye hüküm konulması halinde, azlık arasından “yönetim kurulu üyesi” seçimine olanak sağlanabilecek. Bunun dışında, haklı nedenlerle şirketin feshini talep edebilirler. Pay senetlerinin basılmasını isteme hakları var. Bir de, en az yüzde 10 paya sahip olanlar, yönetim kurulundan genel kurulu toplantıya çağırmalarını isteyebilecekler.
ŞÜKRÜ KIZILOT
http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/20844725.asp
