Sosyal Güvenlik Kurumu, sigortalıları tedavi olmaları amacıyla yurt dışına gönderme imkânına sahip. Aslında bu uygulama geçmişte de vardı. Hem SSK'lılar hem de Emekli Sandığı mensupları için yurt dışında tedavi olanakları bu kurumların kanunlarında yer almaktaydı.
Yeni kanun yurt dışında tedavi için eski kanuna göre daha geniş imkânlar getirdi
Ekim 20008 tarihinden sonra yürürlüğe giren yeni 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda da yurt dışı tedavi konusu düzenlendi. Bu kanunun 66'ncı maddesine göre;
- Genel sağlık sigortalılarından; işverenleri tarafından kurumca belirlenen usule uygun olarak veya kamu idareleri için özel mevzuatlarında belirtilen usule uygun olarak geçici görevle yurt dışına gönderilenlere, acil hallerde,
- Genel sağlık sigortalılarından; işverenleri tarafından kurumca belirlenen usule uygun olarak veya kamu idareleri için özel mevzuatlarında belirtilen usule uygun olarak sürekli görevle yurt dışına gönderilenler ile bunların yurt dışında birlikte yaşadıkları bakmakla yükümlü olduğu kişilere,
- Sağlık Bakanlığı'nın uygun görüşü üzerine yurt içinde tedavisinin yapılamadığı tespit edilen kişilere, sağlık hizmetleri yurt dışında sağlanır.
Kanun maddesinden de anlaşılacağı gibi, geçici - sürekli görevlerle yurt dışında bulunulduğu hallerde ve yurt içinde tedavinin mümkün olmadığı durumlarda sigortalıların sağlık hizmetleri SGK tarafından yurt dışında sağlanmakta.
Yurt dışında tedavi için SGK bir takım koşullar sıralamakta
SGK, yurt içindeki hastanelerde sağlanamayan sağlık hizmetlerinin yurt dışındaki hastanelerde sağlanabilmesi için bir takım ön koşulların yerine getirilmesini istemekte. Bu koşulların başında "sağlık kurulu raporunun" alınması geliyor. Bu rapor, eğer organ nakli için alınacaksa, bu konuda yetkilendirilmiş bir hastaneden alınması gerekmekte. Eğer organ nakli dışında bir tedavi için ise, üniversite hastaneleri veya eğitim ve araştırma hastanelerinin sağlık kurullarınca rapor düzenlenmesi şart.
Yurt dışında tedavi için ikinci adım veya koşul, alınan sağlık raporlarının Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nce teyit edilmesi. Ayrıca son bir koşul olarak da, aynı raporun Sağlık Bakanlığı'nca onaylanması gerekmekte.
Hasta işlemleri GSS Genel Müdürlüğü'nce yürütülmekte
Bu aşamalar geçildikten sonra, diğer işlemler SGK tarafından yürütülmekte. Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü'nün onayı alınıyor ve bu onayın ardından hastaya randevu alınması da dâhil gideceği ülkedeki işlemlerin yürütümü ile ilgili Dışişleri Bakanlığı ile koordinasyon sağlanıyor.
Ayrıca SGK il müdürlükleri de hastanın harcırah avansı da dâhil giderlerine ilişkin belgeleri hazırlamakta.
Yurt dışında tedavi için hastadan katılım payı alınmıyor
Yurt dışında tedaviye ilişkin genel prosedür bu şekilde. Bu süreç tamamlandıktan sonra, yurt dışı tedavinin tamamı SGK tarafından karşılanıyor. Bunun için yurt içinde olanın aksine herhangi bir katılım payı da alınmıyor.
Eğer yurt dışında yapılan tedavi giderleri hasta tarafından karşılanmış ise ödediği fatura bedelinin tamamı hastaya ödenmekte. Yurt dışındaki hastane tedavi öncesi hastadan avans talep ediyorsa, bu avans da konsolosluklarımız vasıtasıyla hastanelere ödeniyor. Ayrıca talep edilmesi halinde hasta ve refakatçisinin yol, gündelik ve yurt dışı konaklama bedeline mahsuben hastaya avans ödenmekte.
En çok Avusturya'ya akciğer nakli için hasta gönderilmiş
Bugüne kadar Türkiye'den yurt dışına en çok hasta akciğer nakli için Avusturya'ya gönderilmiş. Ancak son dönemde Avusturya'daki hastanenin Türk hastaları kabul etmemesi nedeniyle hastalar Almanya'ya gönderilmeye başlanmış.
Ortalama hasta maliyeti yaklaşık 150 - 200 bin eoru arasında
Türkiye'den gönderilen hastaların hasta maliyeti SGK rakamlarına göre yaklaşık 150 - 200 bin euro arasında. Ayrıca bu hastaların belirli periyotlarla kontrol tedavileri için de ayrıca para ödenmekte.
Akciğer naklinden sonra en çok kemik iliği, kök hücre tedavisi için hastalar yurt dışına gönderilmiş. Bunların da hasta maliyeti SGK'ya ortalama olarak 300 bin euro civarında yansımış.
Hasta nakilleri için hava ambulansları kullanılmakta
Diğer yandan, hastalara hava ambulans bedeli olarak 20 bin euro kadar ödeme yapılmakta. Bugüne kadar 11 hasta yurt dışına hava ambulansları ile gönderilmiş. Ayrıca Sağlık Bakanlığı'nın kendisine ait hava ambulansları ile nakil yapılan hastalar da mevcut.
Bu arada daha önce yüz nakli için de hastalar yurt dışına gönderilmekteydi. Ancak Türkiye'de de son dönemde başarılı nakiller yapılması nedeniyle, bu hastalar artık Türkiye'de tedavi ediliyor.
İkili Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalanmış ülkelerin bir kısmında sağlık da kapsam içerisinde
Türkiye ile 22 ülke arasında sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış. Bu ülkelerin bir kısmında da ( Almanya, Belçika, Fransa, Makedonya, Romanya, Bosna Hersek, Lüksemburg, Hollanda, Avusturya, KKTC, Azerbaycan, Çek Cumhuriyeti, Arnavutluk) genel sağlık sigortası uygulaması bulunmakta.
Bu ülkelerde bulunan bir Türk vatandaşı hastalandığı zaman, yapılan sağlık harcamaları o ülke tarafından karşılanmakta, daha sonra bu harcamalar için hangi ülkeye gidilmişse o ülkeyle mahsuplaşma yapılmakta. Aynı şekilde bu ülkelerden gelen yabancılar için de aynı işlemler Türkiye tarafından yapılmakta.
Küreselleşen dünyada sosyal güvenlik alanında da ortak adımların atıldığını görüyoruz. Birçok ülke, vatandaşları için kendi ülke sınırlarının dışında sosyal güvenlik - sağlık gibi alanlarda uluslararası sözleşmeler yaparak önemli adımlar atmakta. Türkiye'nin de bu anlamda ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzaladığı ülkelerin sayısını arttırması gerekiyor. Nitekim Türk işvereni Türk işçisinin artık dünyada girmediği ülke sayısı neredeyse yok gibi...
PROF. DR. CEM KILIÇ
http://www.dunya.com/sgk,-sigortalilari-tedavi-icin-yurt-disina-gonderiyor-mu-148809yy.htm