Hakimiyetin hukuka aykırı kullanılması
Türk Ticaret Hukukunda hakimiyetin hukuka aykırı kullanılması konusunda, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda (kısaca “TTK) yeni bir düzenleme getirilmiştir.
TTKm. 202 (I) (a) hükmüne göre; “Bir şirketin diğer bir şirket üzerinde herhangi bir şekilde doğrudan veya dolaylı hakimiyeti haiz olması halinde, bu şirket, hakimiyetini, bağlı şirketin kaybına sebep olabilecek şekilde; bağlı şirketi, iş, varlık, fon, personel, alacak ve borç devri gibi hukuki işlemler yapmaya veya kârını kısmen veya tamamen aktarmaya, malvarlığını aynı veya şahsi haklarla sınırlandırmaya, kefalet, garanti ve aval vermek gibi sorumluluklar yüklenmeye, başkaları için ödemelerde bulunmaya; tesislerini yenilememek, yatırımlarını kısıtlamak, durdurmak gibi verimliliğini veya faaliyetini olumsuz etkileyen kararlar almaya veya benzer işlemleri gerçekleştirmeye ya da bağlı şirketin kaybına sebep olabilecek şekilde önlemler almaya veya almaktan kaçınmaya yöneltecek şekilde kullanamaz; meğer ki, kayıp, faaliyet yılı içinde fiilen denkleştirilsin veya kaybın nasıl ve ne zaman denkleştirileceği belirtilerek, en geç faaliyet yılı sonuna kadar, şirkete denk bir istem hakkı tanınsın.
Hakimiyet, hakim şirkete bu gücü bağlı şirketlere karşı hukuka aykırı olarak kullanma hakkını vermez.
Bu sebeple, bir şirketin diğer bir şirket üzerinde hakimiyeti haiz olması ve bunun hukuka aykırı kullanmasına hukuki bir sonuç bağlanmıştır.
Söz konusu hükümde, hakimiyetin hukuka aykırı olarak kullanılması hallerini sınırlı sayı olmadan göstermekte ve sonuçlarını düzenlemektedir. T.T.K m.2002de öngörülen hukuki işlemler hukuka aykırı değildir.
Örneğin, kefalet, garanti verme, alacak ya da borç devretme, birleşme, bölünme gibi.
Maddede öngörülen hukuka aykırılık, hakimiyetin kullanılması ve uygulanmasından doğmaktadır.
Hukuka aykırılık, işlemin, alınan kararın veya uygulanan ya da uygulanmasından kaçınılan önlemin bağlı şirketin kaybına sebep olmasından ve şirkete, pay sahiplerine ve şirket alacaklılarına zarar vermesinden ve şirket alacaklılarına zarar vermesinden ve şirket yönünden haklı bir sebebi bulunmamasından kaynaklanmaktadır.
Saygılarımla
Yazar : Dr. Mevci Ergün
Eko HABER
