Ortaktan Alınan Kredinin Olmayan Faizinin Gerçek KDV'si / Zeki Gündüz

 

Ortaktan Alınan Kredinin Olmayan Faizinin Gerçek KDV'si 

.

Değerli DÜNYA okurları, 07.04.2012 tarihli mukteza ile Gelir İdaresi yabancı ortaktan alınan kredide faiz olmasa bile, emsal faiz tutarı üzerinden KDV hesaplanıp sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenmesi gerektiği şeklinde görüş bildirdi. Görüşü aşağıda bilgilerinize sunuyorum.

Öde-indir
Pratik açıdan bakıldığında, olmayan faiz üzerinden sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecek KDV aslında gerçek anlamda bir yük oluşturmaz.
Hele, şirketin ödenecek KDV'si varsa bu durum hiç yük yaratmayacaktır. Çünkü sorumlu sıfatıyla ödenen KDV aynı zamanda 1 no'lu KDV beyannamesindeki ödenecek KDV'den indirilebilecektir.
Devreden KDV'yi artırabilir
Sorumlu sıfatıyla beyan edilen KDV, 1 no'lu KDV beyanında şirketin ödenecek KDV'si yoksa 1 no'lu KDV beyannamesinde indirilebilene kadar devreden KDV içinde taşınacak, dolayısıyla bu müddet zarfında şirket için finansman yükü oluşturacaktır.
Geçmiş dönemler
Geçmiş dönemlerde bu şekilde işlem yapmamış şirketler için bu durum eleştiri konusu yapılma tehlikesi arz etmektedir.
Tarih : 07/04/2012
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-1-2010-14001-37-465
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-1-2010-14001-37-465
07/04/2012

Konu: Şirketin, yabancı ortağından temin ettiği kaynağı kendisinin ve iştiraki bulunduğu şirketlere faizsiz olarak kullandırmasının vergisel açıdan durumu;

İlgide kayıtlı dilekçenizde şirketiniz sermayesinin, ...'a ait olduğu, diğer taraftan da şirketinizin ... ve ...'nin sermayelerinin %99.9'una sahip olduğu, halen yatırım aşamasında olmanız nedeniyle gelir getirici herhangi bir faaliyetinizin olmadığını ancak 2008 yılından bu yana ortaklarınız ... ve ...'den kaynak kullanmakta olduğunuzu ve kararlaştırılan faiz oranı ile hesaplanan faiz tutarının ortaklarınıza ödendiğini, diğer yandan da ... ve ...'ye faiz hesaplanmak koşuluyla kaynak aktardığınızı, ancak 2009 yılından sonra ...'nin tek taraflı olarak aldığı bir kararla şirketinize kullandırdığı ve kullandıracağı krediler için 2010 yılı başından itibaren faiz almayacağını belirterek, Hollanda mukimi ortağınız ...'den 2010 yılından itibaren faizsiz kredi (karşılıksız kaynak transferi) kullanılacak olmasının vergisel açıdan durumu, kredinin ....'den faizsiz alınmasına rağmen sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı ve faizsiz kredi kullanılması halinde karşılıksız kullanılan kaynakların bir kısmının veya tamamının ... ve ...'ye faizsiz kullandırılmasının mümkün olup olmayacağı hakkında görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu yönünden:

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 6'ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, kanunun birinci maddesinde yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanunu'nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Aynı kanunun 12'nci maddesinin birinci fıkrasında; kurumların, ortaklarından veya ortaklarla ilişkili olan kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin ederek işletmede kullandıkları borçların hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşan kısmı, ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye sayılacağı, aynı maddenin yedinci fıkrasında ise örtülü sermaye üzerinden kur farkı hariç, faiz ve benzeri ödemeler veya hesaplanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi kanunlarının uygulanmasında, gerek borç alan gerekse borç veren nezdinde, örtülü sermaye şartlarının gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kar payı veya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılacağı, hükmüne yer verilmiş olup, konu ile ilgili açıklamalara 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nde yer verilmiştir.

Yine aynı kanunun "Transfer Fiyatlandırılması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı" başlıklı 13'üncü maddesinde; "(1) Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilir" hükmüne yer verilmiş olup bu konuyla ilgili açıklamalara 1 ve 2 Seri No.lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ'lerinde yer verilmiştir.
Bu itibarla şirketinizin, Türkiye'de işyeri veya daimi temsilcisi bulunmayan Hollanda mukimi ... şirketi ile ortağı olması nedeniyle ilişkili kişi sayılmakla birlikte, bu şirketten temin ettiği kaynak karşılığında herhangi bir faiz ve benzeri ödemede bulunmaması veya gider yazmaması halinde, örtülü sermaye şartları gerçekleşse bile bedelsiz kullanılan söz konusu kaynak dolayısıyla dağıtılmış kar payı kabul edilecek bir tutar olmayacaktır.

Ancak, şirketinizin faizsiz olarak Hollanda mukimi olan ortağından temin ettiği kaynağı iştiraklerine kullandırması halinde ise tam mükellefiyete tabi şirket veya iştirakleri olan şirketler hakkında Kurumlar Vergisi Kanunu'nun örtülü sermaye ve transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümlerinin uygulanacağı tabiidir.

Öte yandan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 30'uncu maddesinde, dar mükellefiyete tabi kurumların maddede sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Buna göre, Hollanda mukimi olan ortaktan temin edilen kaynak karşılığında nakden veya hesaben faiz ödemesinde bulunulmaması veya tahakkuk ettirilmemesi halinde anılan maddeye göre vergi tevkifatı yapılması söz konusu olmayacaktır.

Katma Değer Vergisi Kanunu yönünden:

Katma Değer Vergisi Kanunu'nun;

- 1/1'inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,

- 4/1'inci maddesinde, hizmetin teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu ve bu işlemlerin, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,

- 17/4 -e maddesinde, banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) kapsamına giren işlemlerin katma değer vergisinden istisna olduğu,

- 9/1'inci maddesi ile mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanunî merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanlarının verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği,

- 20/1'inci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, 27/1'nci maddesinde; bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrahın işlemin mahiyetine göre emsal bedeli veya emsal ücreti olduğu, 27/3'üncü maddesinde de emsal bedeli ve emsal ücretinin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit edileceği;

hüküm altına alınmıştır.

Bu hükümlere göre, Şirketinizin Hollanda mukimi ...'den temin edeceği finansman hizmeti katma değer vergisine tabi olup, bu hizmetin karşılığını teşkil eden faiz tutarı üzerinden %18 oranında hesaplanacak KDV'nin sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenmesi gerekmektedir. Bu hizmetin karşılıksız ya da emsaline göre düşük bedelle temin edilmesi halinde matrah olarak emsal bedelinin esas alınacağı tabiidir.

Diğer taraftan, şirketinizce ...'den temin edilen finansman kaynağın ortağı olduğunuz ... ve ...'ye aktarılması işlemi de finansman temini hizmeti niteliği taşıdığından Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1/1'inci maddesi gereğince katma değer vergisine tabi bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*) Bu özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 413'üncü maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.

Kaynak: Dünya Gazetesi