2015 YILI İŞSİZLİK MAAŞLARI SANILDIĞI GİBİ HEMEN ARTMAZ KADEMELİ ARTAR
2015 yılı için asgari ücret artışı Ocak ve Temmuz aylarında uygulanacak rakamlar aşağıda belirlendi .Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
| 01/01-30/06 2015 ASGARİ ÜCRET | 01/07-31/12 2015 ASGARİ ÜCRET |
| 1.201,50 TL | 1.273,50 TL |
İşsizlik ödenekleri 2015 yılında artacaktır.
Artış rakamlarını siz okurlarımızla objektif değerlendirme yaparak değerlendireceğiz.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 -1 (a) bendi ile ikinci fıkrası kapsamında olanlardan bir hizmet akdine dayalı olarak çalışan sigortalılar,
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde açıklanan sandıklara tabi sigortalılar,
İstekleri halinde; 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılar, Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişiler işsizlik sigortasının kapsamında bulunmaktadır.
600 GÜN PRİM ŞARTI VAR
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre, işsizlik sigortası kapsamında bir işyerinde çalışırken; çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenler; hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmak kaydıyla son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak ve hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda www.iskur.gov.tr portalı üzerinden başvurarak iş almaya hazır olduğunu bildirmek koşulu ile işsizlik sigortası hizmetlerinden yararlandırılmaktadır.
ÖDEME SÜRESİ
Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,
süre ile işsizlik ödeneği (kanunda yer alan diğer şartları taşınması kaydıyla) verilmektedir.
SINIR ORAN ASGARİ ÜCRETİN %80 GEÇMEZ
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40 olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının %80 geçememektedir.
MAYIS AYINDA İŞTEN AYRILAN GÜNCEL RAKAMI ALIR
Örneğin:İşçi Ali Kanunun aradığı şartlarda iş akdi 30/04/2015 tarihinde fesih edilmiştir.
Ücreti aşağıdaki gibi olursa;
| Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların aylık ortalaması | Hesaplanan İşsizlik Ödeneği Miktarı | Damga vergisi | Ödenecek İşsizlik Ödeneği Miktarı | |
| SON DÖRT AY ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞAN | 1.201,50 | 480,60 | 3,65 | 476,95 |
| SON DÖRT AY AYLIK 2.500 TL İLE ÇALIŞAN | 2.500,00 | 961,20 | 7,30 | 953,90 |
KASIM AYINDA İŞTEN AYRILAN GÜNCEL RAKAMI ALIR
Örneğin:İşçi Ali Kanunun aradığı şartlarda iş akdi 30/11/2015 tarihinde fesih edilmiştir.
Ücreti aşağıdaki gibi olursa;
| Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların aylık ortalaması | Hesaplanan İşsizlik Ödeneği Miktarı | Damga vergisi | Ödenecek İşsizlik Ödeneği Miktarı | |
| SON DÖRT AY ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞAN | 1273,5 | 509,40 | 3,87 | 505,53 |
| SON DÖRT AY AYLIK 2.600 TL İLE ÇALIŞAN | 2.600,00 | 1.018,80 | 7,73 | 1.011,07 |
Asgari ücret artışları ile birlikte güncel işsizlik maaşı kademeleniyor.
Çünkü geçmişte 2014 ve 2015 yılı çalışma ayına ait ücretleri de dikkate alınıyor.
Bazı okurlarımız Ocak ,Şubat ,Mart ayında işten çıktıklarında yada Temmuz,Ağustos,Eylül gibi aylarda işsizlik maaşlarının eksik ödendiği yönünde serzenişte bulunuyorlar.
4 aylık hesaplama geriden gideceğinden örneğin Mart 2015 işten ayrılanların işsizliği hesaplanırken Aralık 2014,Ocak 2015,Şubat 2015,Mart 2015 dikkate alınarak hesap yapılacaktır.
Örneğin:İşçi Ali 31.03.2015 işten çıkarsa
1.134+1.201,5+1.201,5+1.201,5/4=4.738,50/4=1.184,63 İşsizlik Ödemesi 473,85/Brüt 470,25 TL/Net
SON 120 GÜNDE KESİNTİ SAYILMAYANLAR
Hizmet akitleri 4447/51 inci madde kapsamında sona eren sigortalı işsizlerin, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün içinde, hizmet akdi devam etmekle birlikte;
Hastalık,
Ücretsiz izin,
Disiplin cezası
Gözaltına alınma,
Hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali,
Kısmi istihdam,
Grev,
Lokavt,
Genel hayatı etkileyen olaylar,
Ekonomik kriz,
Doğal afetler,
Nedeniyle işyerinde faaliyetin durdurulması veya işe ara verilmesi halinde, son 120 günün hesabında prim yatırılmayan bu süreler kesinti sayılmamaktadır.
GSS KAPSAMINDA
5510 sayılı Kanun gereğince, işsizlik ödeneği alanlar genel sağlık sigortası kapsamına alınmış olup bakmakla yükümlü olduğu kişiler de genel sağlık sigortalısı kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabileceklerdir.
İŞSİZ İŞE GİRDİĞİNDE 15 GÜN İÇİNDE İŞ KUR HABERİ OLACAK
İşsizlik ödeneği alırken gelir getirici bir işte çalışmaya başlayanların (bir gün dahi olsa) işe girdiği tarihi takip eden günden başlayarak 15 gün içinde en yakın İŞKUR birimine bilgi vermeleri gerekmektedir.
İşsizlik sigortasında biriken devasa bütçe işçiler için işsizlik maaşı alınmasında reel anlamda kullanılmıyor.
Gelirleri ile orantılı alınan primler ,gelirleri ile orantısız olarak işsizlik ödemesi kısıtlı sürelerde yapılıyor.
Bunun altında yatan asıl neden işverenler için teşvik bütçesi oluşturulmasıdır.
Oysa hiç işsiz kalmamış ,fondan bir kuruş ödeme almayan işçiye emekliliği esnasında en az birikimin işçi payının bir kısmı geri verilebilir ,işçisini işsiz bırakmayan işverene de bir kısmı geri ödenebilir.
Vedat İlki
http://www.alitezel.com/index.php?sid=yazi&id=7325
