Yeni yılda vergiler zamlı olacak
Bütçede yaşanan sıkıntılar ve gelir kalemlerinde bir türlü sağlanamayan iyileşme için hükümet yeni formüller arıyor.
Yakın zamanda çıkarılmış olmasına ve tüm hükümet yetkililerinin yalanlamasına rağmen bedelli askerlik çıkarıldı. Üstelik bir öncekine göre çok daha cazip şartlarda sunulan bu imkândan faydalanacak kişi sayısının azami seviyede olması isteniyor. Bu yüzden bu konunun ısıtılarak tekrar gündeme getirileceğini düşünüyorum. Şimdilik başvuru sayısı beklenenin çok altında. Bu alanda arzu edilen gelirin toplanamayacağını anlayan hükümet, değişmeyen taktiğine başvurarak vergilere zam yapma yoluna gitti.
Vergi kanunlarında maktu ve rakamsal olarak belirlenmiş olan vergiler normalde her yıl yeniden değerleme oranı kadar artırılır. Bu yıl da birçok vergi ve ceza yüzde 10,11 oranında artırıldı. Maliye bakanının açıklamaları ve bütçe rakamları vergilerdeki artışların sadece bu oranla yeterli olmayacağının sinyallerini veriyordu. Nitekim daha ilk günden bazı ürünlere fazladan vergi artışları yapıldığını gördük. Özellikle ÖTV uygulanan ürünlere gelen zamlar ardından gelecek zamların da habercisi olacak.
Fatura vermeyene 200 TL ceza
Vergi Usul Kanunu'na göre fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu verilmemesi, ÖKC fişi alınmaması halinde, belgede yazılması gereken meblağın yüzde 10'undan az olmamak üzere belge başına 200 TL ceza kesilecek. Aynı şekilde bu faturaları almayan nihai tüketicilere de bunun 1/5'i oranında (40 TL) ceza yazılacak. Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için bin 300 TL'den az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5'i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Benzer şekilde SGK'da da uygulanacak cezalar da artırıldı. Sigortalı işe giriş bildirgesi ile Genel Sağlık Sigortası bildirgesinin zamanında kuruma verilmemesi, zamanında verilen bildirgelerin kurum tarafından belirlenen kurallara uygun olmaması halinde her bir bildirge için bin 201 TL ceza verilecek. Bu bildirgelerin verilmediği denetim elemanları, bankalar, kamu kurumları gibi farklı kanallardan öğrenilmiş olursa uygulanacak ceza 2 kat olarak 2 bin 403 TL olarak uygulanacak.
Vergi yükünü en ağır şekilde hisseden otomobil sahiplerinin ödeyeceği vergiler ve muhatap olacakları cezalar da yeni yılda zamlı uygulanacak. Buna göre 1-3 yaş aralığında 1300 cm³ motor hacimli araba sahibi olanlar 591 TL MTV ödeyecek. Yine aynı yaş aralığında 1301-1600 cm³ arası motor hacmine sahip arabalar için ödenecek MTV'si 945,8 TL olarak belirlendi. Motor hacminin 1601-1800 cm³ arası olması halinde ödenecek yıllık MTV 1.667 TL olacak. Araba sahiplerinin karşı karşıya kalabilecekleri trafik cezaları da artırıldı. Araç kullanırken sürücü belgelerini yanında bulundurmayan ya da trafik görevlisi talep ettiğinde belgesini göstermeyen, kırmızı ışıkta geçen veya trafik polislerinin işaretlerine uymayanlar 189 TL ceza ödeyecek. Emisyon ölçümü yaptırmayan taşıt sahiplerine uygulanan ceza 1 Ocak itibarıyla 963 TL oldu.
Damga vergileri, harçlar ve özel iletişim vergileri de zamdan nasibini aldı. Buna göre mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde maktu olarak alınan Özel İletişim Vergisi tutarı 44 TL'ye çıkarıldı.
Pasaport harcı arttı
Harçların da aynı oranda zam görmesiyle 1 yıllık pasaport harcı yeni yılda 140,50 TL'den 154,70 TL'ye çıktı. Evlilik cüzdanı için ödenecek harç 76 TL, sürücü belgesi harcı da 381,75 TL oldu.
Emlak Vergisi'nde de verginin hesaplanmasına dayanak teşkil eden vergi değerleri artırıldı. Bilindiği gibi bina ve arazi vergisi mükellefiyeti, dört yılda bir yapılan takdir işlemlerinde takdir işleminin yapıldığı tarihi takip eden bütçe yılından itibaren başlar. Mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıldan itibaren her yıl, bir önceki yıla ait vergi değerinin Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle bulunur. En son değerleme 2013 yılında yapıldığı için bu yıl belirlenmiş olan vergi değerlerine yeniden değerleme oranının yarısı uygulanarak yeni yılın emlak vergileri hesaplanacak.
Damga Vergisi'ndeki maktu tutarların yeniden değerleme oranı kadar artırılmasıyla yıllık Gelir Vergisi beyannamelerindeki Damga Vergisi 45,37 TL oldu.
YUSUF KELEŞ / ZAMAN
