Muhtasar beyannamede yer alması gereken yeni bilgiler
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi gereği olarak “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler” aynı kanun maddesinde öngörülen ödemeleri yaparken gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmakla yükümlü tutulmuşlardır.
.
Ödemelerin avans mahiyetinde olması, nakden ve/veya hesaben ödenmiş olması tevkifat yapma yükümlülüğünü değiştirmemektedir. Başka bir anlatımla söz konusu ödemeler avans mahiyetinde olsa bile veyahut da hesaben ödense dahi tevkifata tabi tutulacaktır.
.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesine paralel bir hüküm Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. maddesinde yer almaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddesinde de dar mükellefiyete tabi kurumların, aynı madde de sayılmak suretiyle belirtilmiş bulunan kazanç ve iratların avanslar dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödenmesi hallerinde tevkifata tabi tutulması öngörülmüştür.
.
Diğer yandan;
* Gelir Vergisi Kanunu’nun 99. maddesi uyarınca “Muhtasar beyannamenin şekil, içerik ve ekleri ile üçer aylık verilen beyannamelerin dönemini aylık olarak belirlemeye ve tevkifat konuları itibarıyla ayrı ayrı beyanname verme mecburiyeti getirmeye” Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
.
* Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 14. maddesinin 8’inci fıkrasında da beyannamelerin şekil, içerik ve eklerinin belirlenmesi yetkisi Maliye Bakanlığı’na verilmiştir.
.
* Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendi uyarınca da “Bu kanunun 149. maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgilerle vergi beyannameleri ve bildirimlerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları kullanılmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi, beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek ve tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye beyanname, bildirim ve bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname, bildirim veya bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
.
Bu bilgiler ışığında Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. ve 30. maddeleri gereği tevkifata tabi tutulan;
* Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşanlara yapılan hak ediş ödemeleri,
* Zirai faaliyet sahiplerine yapılan ödemeler,
* Serbest meslek kazancı elde edenlere yapılacak ödemeler,
* Gayrimenkullerini ticari amaçla kiraya verenlere yapılan ödemeler üzerinden yapılan tevkifatlar nedeniyle bu tevkifatlara ilişkin olarak ödeme yapılanın adı, soyadı (ünvan), adresi, vergi dairesi, vergi kimlik numarası, ödemenin türü, gayrisafi tutarı, kesilen vergi tutarı daha önce Maliye Bakanlığı tarafından şekli belirlenmiş ve halen kullanılmakta olan muhtasar beyannamelerin ilgili bölümlerinde gösterilmek suretiyle beyan edilmektedir.
.
Ancak yazımızın önceki bölümlerinde de belirtildiği üzere Maliye Bakanlığı kendisine verilmiş bulunan yetkiyi kullanarak;
* 2 Mayıs 2012 tarihini içeren (Mayıs/2012 dönemi için) vergilendirme döneminden itibaren yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşanlara yapılan hak edişler, zirai kazanç sahiplerine yapılan ödemeler, serbest meslek kazançları ve gayrimenkul sermaye iratları üzerinden yapılan tevkifatlar için,
.
* 1 Ağustos 2012 tarihini içeren vergilendirme döneminden itibaren tevkifata tabi menkul iratları üzerinden yapılan tevkifatlar nedeniyle,
.
Muhtasar beyannamenin “Tevkifata Tabi Ödemelere Ait Bildirim (Ücret ve Ücret Sayılan Ödemeler Hariç)” bölümünde, Ödeme Yapılanın Adı, Soyadı (Ünvanı), Adresi, T.C. Kimlik Numarası veya Vergi Dairesi, Ödemenin Tür Kodu, Gayrisafi Tutarı, Ödemeye Ait Düzenlenen Belgenin Türü, Tarihi, Seri ve Sıra Numarası ve Kesilen Vergi Tutarı bilgilerine yer verilecek.
.
Konuya ilişkin düzenleme Maliye Bakanlığı tarafından Gelir Vergisi uygulamasına ilişkin 82 sayılı sirkülerle yapılmış olup, söz konusu sirkülerle belirlenen şartlara uygun davranmayanlar hakkında cezai işlem yapılacağı bildirilmiştir.
veysi.sevig@ito.org.tr
Veysi Seviğ
