Prim eksiğiniz 50 gün ancak 45 yaşı da doldurmanız gerek
Soru: 9 Şubat 1987 tarihinde stajyer iken SSK’lı oldum. Aslen 9 Temmuz 1988 de bilfiil çalışmaya başladım. 12 Ağustos 1970 doğumluyum. 5250 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?
Selma AKYÜREK
Cevap: Kişileri emekli eden sigorta kollarına(malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden, stajyerlik sigortası emeklilik işlemlerinde sigorta başlangıcı sayılmıyor. 1988 başlangıcınıza göre, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. 50 gün daha prim ödeyerek 5250 gün olan priminizi 5300 güne tamamlamanız şartıyla, 45 yaşınızı dolduracağınız 12 Ağustos 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Doğumlarınızı borçlanma hakkınız var
Soru: 11 Mayıs 1973 doğumluyum.15 Ocak 1989 da sigortaya girişim oldu. 1993 de evlendim. 1994 ve 1997 tarihlerinde doğum yaptım. Doğum haklarından yararlanıyor muyum? Ne zaman emekli olabilirim?
Derya AKMAN
Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5300 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 45 yaşınızı dolduracağınız 11 Mayıs 2018 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Doğum tarihlerinizden sonraki iki yıllık sürelerde sigortalı çalışmadığınız günleri borçlanabilirsiniz. İki doğumunuz sonrasındaki iki yıllık sürede sigortalı çalışmanız yoksa borçlanarak toplam 1440 gün kazanmanız mümkün.
Staj sigortası başlangıç sayılmıyor
Soru:1 de alınan stajyer sigorta numarasını 2000 yılında başlayarak 43000 günüm var ne zaman-ne kadar prim ve kaç yaşında emekli olurum?
Soner DEĞİRMENCİ
Cevap: Staj sigortasında kişileri emekli eden sigorta kollarına(malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) prim ödenmediğinden, emeklilik işlemlerinde başlangıç sayılmaz. Ancak bu dönemde alınan sigorta sicil numarası emekli olana kadar kullanılır. Emekliliğinize esas başlangıç tarihi olarak, 2000 de adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen gün dikkate alınacaktır. Bu başlangıca göre emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2700 gün daha prim ödeyerek, 4300 gün olan priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Emekli ikramiyesi alabilmeniz için Anayasa Mahkemesinin 3. kez iptali gerekiyor
Soru:1978 tarihinde tekel sigara fabrikasında 657 ye tabi memur olarak çalıştım. 1987 yılında kendi isteğimle ayrıldım sonra isteğe bağlı sigorta pirimi yatırıp 2001 de SSK’dan emekli oldum memurluk tazminatını alabilir miyim? Bu konuda bilginizi önemle rica ederim.
İsmail KOÇ
Cevap: Sizin gibi memurluktan kendi isteği ile emekli olup, diğer sosyal güvenlik kurumlarına prim ödeyerek emekli olanlara, emekli ikramiyesi ödenmesine mani olan yasa hükmü, Anayasa’ya aykırı bulunarak Anayasa Mahkemesince iki kere iptal edilmesine karşın, 26 Ocak 2012 tarihinde emekli ikramiyesi ödenmesine mani olan, yeni bir yasa yürürlüğe kondu. Bu düzenleme ile sizin gibi memuriyetten ayrılanlara emekli ikramiyesi ödenmesi, 1475 sayılı yasanın 14 ncü maddesindeki, kıdem tazminatı alma usulüne bağlandı. Söz konusu yasa hükmüne göre, işinden kıdem tazminatı alacak şekilde ayrılana kıdem tazminatı ödenmektedir. Memuriyetten de kıdem tazminatı alacak şekilde ayrılanlara emekli ikramiyesi ödenecektir.
Memurluktan ayrıldığınız dönemde kendi isteği ile işinden ayrılanlara kıdem tazminatı ödenmediğinden, size de emekli ikramiyesi ödenmez. Ancak, uygulamanın Anayasaya aykırılığı iddiası ile dava açabilirsiniz. Bu durumda hâkim iddianınız haklı bulurda olayı Anayasa mahkemesine taşır, Anaysa Mahkemesi de son yasa düzenlemesini de iptal ederse, emekli ikramiyenizi alabilirsiniz.
Bir gün bile emekli olma şartlarını değiştiriyor
Soru:1986 yılından 1991 yılına kadar 4 yıl 6 ay 10 gün Bağ-Kura prim ödemişliğim var. 1992 yılından buyana kamuda memurum. 20 yılımı doldurdum. Ne zaman emekli olabilirim?
Salih EKER
Cevap: Başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştiriyor. Memuriyet başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl) o yerine sadece yıl olarak vermişsiniz. Doğum tarihiniz de belirtmemişsiniz. Sorunuzu, 15 Temmuz 1992 de memur olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz.
Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Ocak 2013’e kadar ara vermeden çalışarak toplam fiili hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Kıdem tazminatı alarak işinizde çalışmaya devam edemezsiniz
Soru:24 yıldır kamuda işçi statüsünde çalışmaktayım tazminatımı istersem alabiliyorum. Ama aynı işime devam etmek istiyorum. İşime devam edebilir miyim?
Demir YAMAN
Cevap: Kıdem tazminatını alarak işinize devam edemezsiniz. Kıdem tazminatı almak için işinizden ayrılmanız gerekiyor. İşinizden ayrıldıktan sonra tekrar işe alınıp, alınmayacağınız işverenin keyfiyetinde bir konudur. Kıdem tazminatını aldıktan sonra tekrar işe başlamanız halinde, işveren kıdem tazminatının iadesini de isteyebilir.
Ancak, emekli olduktan sonra işveren isterse destek primi ödeyerek çalışabilirsiniz.
Emekli aylığını prim gün sayısı ile kazanç tutarı birlikte belirliyor
Soru: Emekli maaşı neye göre hesaplanır? 5500 gün SSK yatırmış vatandaş 960 lira alırken, 5950 gün SSK yatırmış vatandaş 760 lira alıyor. Bu hesaplama neye göre yapılıyor?
Orhan ORUÇ
Cevap: Emekli aylığını üstünden prim ödenen kazanç tutarı ile prim ödeme gün sayısı belirliyor. Prim ödeme gün sayısı az olmasına karşın, kazanç tutarı yüksek olan, kazancı az ancak primi gün sayısı fazla olandan daha yüksek emekli aylığı alabilir. Ayrıca son yıllarda emekli aylığı bağlama usulü sürekli değiştirildi. 2000 yılı, 2000 ile 1 Ekim 2008 arası ve 1 Ekim 2008 den sonraki dönemde ayrı usulde emekli aylığı hesaplanıyor. Dönemleri farklı olan emeklilerin farklı tutarda aylık alması da mümkün.
Ekrem SARISU
http://yaklasim.com/basindamevzuat/kanunlar/001/001080001.htm
