Yarım Uzman Yalnız Aylıktan Etmiyor!
SGK'da nice kendini yetiştirmiş olanlarını tanıyoruz. Geneli itibariyle de böyle olduklarına inanıyoruz. Bunların yanında maalesef yetersiz örnekler de olabiliyor, banko arkasındaki memurlardan kendini yetiştirmemiş olanlar zaman zaman vatandaşa şifahi olarak yanlış cevap verebiliyorlar.
Bu yanlış cevap verenlerin de zamanla hizmet içi eğitimlerle yahut özel çabalarıyla kendilerini yetiştirip arkadaşları kadar yeterliliğe ulaşmaları kurumsal hizmet kalitesini artıracaktır kuşkusuz. Memurun yanlış cevap vermemesi, kendisine gelen münferit yurttaşı yanıltmamak, yanlış işlem yaptırmamak açısından hem o vatandaş, hem memur, hem de kurumu açısından önemli.
Buna karşın bazı yanlışlar var ki geniş kitlelere hitap edilerek gerçekleştiriliyor olması bakımından telafisi imkânsız oluyor. İşte o kitlesel etkili yanlışlara örnekleri de bir SGK müfettişi yazar sergilemeyi sürdürüyor.
Bir çalışanının bilgi açısından yetişmeden, geniş kitlelere salık vermeyi sürdürmesi, SGK açısından da talihsizlik. Zira koskoca kurum kendi çalışanının bir gazetede yazdığı yanlış yazı nedeniyle apar topar açıklama yayınlamak ve tekzip etmek zorunda kalabiliyor, “SGK'nın basında yazmaya layık gördüğü çalışanı buysa vah Kurumun haline!” serzenişlerine muhatap olmaktan kurtulamıyor. Bir de yanlışın yayılmasındaki korkunçluk da cabası. Bu sıkça yanlış yazmakla maruf yazarın yanlışlarını buradan düzeltmekten bıktık. Ama okurlarımız bizi rahat bırakmıyor. Zira sosyal güvenlik konuları merak ediliyor ve bu konularda yazanlar okunuyor. Kifayetli olsun, kifayetsiz olsun bu konuda yazan tüm yazarların yazılarının bazı sitelerce alıntılanması da vaki yanlışların düzeltme ve telafisini zorlaştırıyor.
İnsanlar yazılarda kendi durumlarına benzer durumları ölçüt alıyor ve yanlış yazıların etkisiyle ya hayale ya da gereksiz paniğe kapılıyor, aynı soruları birkaç yazara sorabiliyorlar. Bu durumda ister istemez yanlışlara vakıf oluyor, çala kalem yazmayı, bilmeden de olsa yanıltmayı sıkça tekrar eden yazarın yanlışlarını fark etmekten kurtulamıyorsunuz. İşte yine bu yazan bir soruya gene yanlış bir cevap vermiş. Vatandaş sormuş: “Annem, 2008 yılında ölen memur emeklisi babamdan dul maaşı alıyor.
Bunun yanında 2012 yılında ölen SSK emeklisi dedemden yetim maaşı alabilir mi? Ölüm tarihinin 2003'ten sonra olması bir şey değiştirir mi? Şayet alabilirse ninemin alacağı dul maaşında düşüşe sebep olur mu?” Araştırmasız yazar cevap veriyor: “Dedenizin ölüm tarihi 6 Ağustos 2003 tarihinden sonra olduğu için anneniz iki maaşı bir arada alamaz. Eğer alabilseydi, ninenizin aylığı 1/3 oranında düşerdi.” Şaşırıyorsunuz, konuya ilişkin 5510 sayılı Yasanın ilgili maddelerinden, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin ilgili maddesinden, 2011/58 sayılı Genelgedeki ilgili bölümünden haberinin olmadığını anlıyorsunuz. İnsanın “Be adam aç biraz oku da ondan sonra cevap yaz, yazıktır vatandaşa!” diyesi geliyor. İnsana bilgiyi unvanı değil, mevzuat konusunda sarf ettiği emek veriyor zira.
Ha, doğru cevap ne mi?“ Evet, 2008 yılında ölen Emekli Sandığı iştirakçisi eşinden dolayı dul aylığı alan bir kadın bu aylığın yanında 2012 yılında ölen SSK emeklisi babasından dolayı da yetim aylığı alabilir. Bu onun yasal hakkıdır” olmalıydı. Ne kadar farklı cevap değil mi? Tıpkı ak ile kara kadar, tıpkı gerçek uzmanla tabela uzmanı arasındaki fark kadar. Yazık diyorsunuz, okuyan sade vatandaşa ve yurttaşı aydınlatmanın yanında yanlış düzeltmek zorunda kalan biz gerçek uzmanlara, vah ki SGK'ya...
Soru: 1990'da bir özel bankanın Emekli Sandığı'ndan emekli olduktan sonra 1998 yılından itibaren bir belediyenin iştirakinde SSK'lı olarak çalışmaya devam ettim. Bu çalışmam esnasında 2005 yılına kadar SGDP kesintisi yapılarak, bu tarihten sonra ise emekli aylığımı kestirip normal prim uygulanarak çalıştım. SSK'lılıktan emekli olabilir miyim? Bu çalışmam emekli maaşımı nasıl etkiler? Mücella MUTLU
Cevap: Yeniden emekli olmak istediğinizde SSK'lı olarak emekli olacaksınız. Bunun için SGK'ya başvurarak hizmet birleştirmesi yaptırmanız ve aylık tahsis talebinde bulunmanız gerekiyor. Bu başvurunuzda özel bankadan aldığınız hizmet dökümünü de ibraz ederseniz iyi olur. Bu son 7 yıllık çalışmanızın emekli aylığınıza etkisi ortalama kazancınıza bağlıdır. Şu anki rakamlara göre yaklaşık 2 bin 600 TL'nin üzerinde bir brüt ücretten çalışıyor iseniz bağlanacak emekli aylığınız olumlu etkilenir. Altında ise olumsuz etkilenir.
Soru: 05.12.1961 doğumluyum. 3 bin 531 günlük SSK sigortalılığımdan sonra 23.09.1998 tarihinden bu yana Bağ-Kur sigortalısıyım. Askerliğimi, henüz borçlanmadım. SSK'lılıktan veya Bağ-Kur'luluktan nasıl emekli olabilirim? Celal ÖNER
Cevap: SSK'lılıktan emekli olmanız için bundan sonra 4/a (SSK) sigortalısı olarak en az bin 260 gün daha çalışmanız gerekiyor. Buna karşın 20 aylık askerliğinizi borçlanırsanız 4/b (Bağ-Kur) sigortalılığından hemen emekli olabilirsiniz.
Şevket TEZEL
