Muhtasar, SGK ve KDV Beyannamesine Aman Dikkat, Ceza Kapıda !!!
İşletmelerin önemli bir kısmı zaman zaman gider pusulası ile ödeme yapmaktadırlar. Örneğin şirketlere gelen temizlikçilere genelde gider pusulası ile ödeme yapılmakta ve yüzde 10 stopaj ayrılarak ilgili ay muhtasar beyanname ile beyan edilmektedir. Yine benzer şekilde bazı makinelerin bakım ve onarımı için veya bir takım makinelerin montajı için daha ucuz olduğu gerekçesiyle işletmeler vergi mükellefi olmayan ancak bu işlerden anlayan kişileri tercih etmektedirler. Bunlara da yine gider pusulası ile ödeme yapılmaktadır. Buraya kadar herşey tamam. İşte asıl sorun gider pusulası ile yapılması gerektiğine inanılan bu ödemelerin gerçekten gider pusulası ile yapılıp yapılmaması gerektiği ve söz konusu bu kişilerin bordroya dahil edilip edilmemesi gerektiğini irdeleyeceğiz.
Temizlik İşleri İçin İşletmelere Gelenlere Yapılan Ödemeler
Bilindiği üzere gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş bir fatura hükmündedir. GVK. 9 maddeye bakarsak yukarıda bahsettiğimiz kişilerin hiçbirinin vergiden muaf esnaf olmadıklarını göreceğiz. Peki işletmelere mütemadiyen gelen ve hizmet veren bu kişilere yaptığımız ödemeyi nasıl belgelendireceğiz;
Temizlikçiler için izlenecek yolun, söz konusu kişiler ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıp bordroya dahil edilmesi gerektiği SGK tarafından ısrarla dile getirilmektedir. Zira, işletmeye gelen temizlikçi bir kişi Sigortasız çalıştırıldığını iddia etmek suretiyle bizi rahatlıkla şikayet edip olayı dava konusu yapabilir. 01.01.2013 tarihinden sonra SGK'nın bu yöndeki denetimlerini iyice artıracağı bize gelen duyumlar arasındadır.
İşletmelerin önemli bir kısmının dışarıdan bir temizlikçiyle anlaştığı bilinen bir gerçektir. Dolayısıyla, işin boyutu sanıldığının aksine vahim ve büyüktür.
Temizlikçiler açısından sonuç aşağıdadır:
- Bu kişilere yapılan ödeme GVK 94.'e göre stopajı doğuran bir ödeme değildir. Bu yüzden yüzde 10 olarak yapılan stopaj fazladan ödenen bir stopajdır.
- Bu kişiler vergiden muaf esnaf olmadıklarından gider pusulası ile ödeme yapmamalıyız. İşletmemiz bünyesinde bizim emir ve talimatlarımız altında kısmi süreli de olsa bizim personelimiz olarak çalıştığından bordroya dahil edilmesi gerekmektedir.
- Sigortasız çalışan temizlikçilerin şikayeti halinde işletme için ciddi bir cezanın kapıda olduğunu şiddetle hatırlatırım.
Makina Bakımı, Montajı ve Benzeri İşler İçin Gelenlere Yapılan Ödemeler
Gelelim işletmelere mütemadiyen gelen ve makine montajı ve benzeri işleri yapan kişilere.
Bu kişilere yapılan ödemelerin de genellikle gider pusulası ile yapıldığı görülmektedir. Peki bu kişiler vergiden muaf esnaf mıdır? Bunlar da aynı temizlikçiler gibi vergiden muaf esnaf tanımına girmemektedir. Bunları bordroya almak gerekir mi? Temizlikçilerin aksine bunların bordroya alınması gerekmemektedir. Zira, bunların yaptığı işin tanımı gelir vergisi kanunundaki serbest meslek faaliyetinin tanımına birebir uymaktadır. Dolaysıyla bizim bordroya almamız yerine söz konusu kişilerin mükellefiyet tesis etmesi gerekir.
Ancak, bunların çok az bir kısmı mükellefiyet tesis etmektedir. Dolayısıyla, yaptığımız ödemeyi tevsik etmek için mecburen gider pusulası düzenlemek zorunda kalmaktayız. Zira, bu kişilere düzenlenen gider pusulalarına baktığımızda sadece yüzde 10 stopaj hesaplanmakta olup herhangi bir şekilde KDV hesaplanmadığı görülmektedir.
Yine, Maliye idaresinin 01.01.2013 tarihinden itibaren KDV yönünden bu yöndeki spesifik denetimlerini artıracağı duyumlarımız arasındadır. Böyle bir durumda 2 nolu KDV beyannamesine yönelik işletmelere ciddi cezalar gelebileceğini önemle hatırlatmak isterim.
Bahsi geçen bu kişiler mükellefiyet tesis etseler bize düzenleyecekleri serbest meslek makbuzunda hem yüzde 18 KDV hem de yüzde 20 stopaj hesaplayacaklardır. Durum böyle olunca, şirketlerin bu şekilde makine montajı ve benzeri işler için gelenlere düzenledikleri gider pusulalarında hem yüzde 18 KDV hesaplayıp hem de yüzde 20 stopaj beyan etmeleri gerekmektedir.
Hesaplanan KDV hem 1 nolu beyannamede indirim konusu yapılmalı hem de 2 nolu beyannamede beyan edilip ödenmelidir.
Makine montajı ve benzeri işleri yapanlar açısından sonuç aşağıdaki gibidir;
- Bu kişiler serbest meslek erbabı sayıldıklarından mükellefiyet tesis etmeleri gerekmektedir,
- Bu kişilere yapılan ödemelerde hem yüzde 18 KDV hesaplanmalı hem de yüzde 20 stopaj yapılmalıdır.
Koray ATEŞ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
E. Öğretim Görevlisi
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
