Kıdem tazminatında geçmiş haklar pazarlığa tabi
Hükümetin, programına aldığı ve 2012 Ocak ayına kadar yasalaştırmayı düşündüğü “Kıdem Tazminatı Fonu” eğer gerçekten açıklandığı gibi “Avusturya Modeli” gibi yasalaşırsa geçmiş haklarınız için işverenle pazarlığa oturup aşağıdaki üç şıktan birisini seçmek zorundasınız… İşinize devam edecekseniz burada sizin değil işverenin seçimini-önerisini seve seve kabul edersiniz …
Merhaba, yeni çıkarılması planlanan kıdem tazminatı fonu kanunu ile bugüne kadar ki kıdemlerimiz fona mı aktarılacak? Yoksa şirket tarafından bize ödenecek mi hak kaybı söz konusu değil diyorlar ama hesaplamalarda aynı şekilde olmayacak. Eğer haklarımız fona aktarılacaksa biz bunu ne zaman kullanabileceğiz? Müjgan
Hanımefendi, gerek Çalışma Bakanımız ve gerekse diğer bazı bakanlarımızın açıkladıklarına göre, Kıdem Tazminatı Fonu uygulaması 2012 Ocak ayına kadar yasalaştırılacak ve şimdilik açıklanan model de “Avusturya Modeli”dir. Şayet, bu model aynen TBMM’den geçirilirse, geçmiş kıdem tazminatlarınız için size üç seçenek sunacaklar. Bu arada daha fondan hangi hallerde para ödeneceği de belli değil ama Avusturya modeli aynen alınırsa, ölünce yakınlarınız, emekli olunca siz veya işten çıkıp 5 yıl evinizde beklerseniz siz alabileceksiniz.
***Geçmiş kıdemler için üç seçenek
“Avusturya Modeli”inde çalışanların geçmiş kıdem tazminatı alacakları için üç seçenek sunulmuştur. Bu seçenekler;
1) Yeni sisteme girmiyoruz: Çalışanlar işverenleri ile anlaşıp eski sistemde kalmayı tercih edebilir. Bu durumda siz ve işvereniniz yeni fon sistemine girmeyeceksiniz ve eski sistemde devam edeceksiniz. Sizin, hizmet sözleşmeniz kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona ererse, işvereniniz eski düzende olduğu gibi her yıla bir brüt maaşınız tutarında son brüt ücretinize göre hesaplama yapıp, kıdem tazminatı ödemesi yapılacak. Tabi, yeni fon sistemine girmediğiniz için işvereniniz de bundan sonra fona kıdem tazminatı fon primi de ödemeyecektir. İşinizi kıdem tazminatı alamayacak şekilde kaybederseniz de tek kuruş alamayacaksınız.
.
2) Eski haklar pazarlıkla fona devredilsin: Yine çalışan ile işveren aralarında anlaşarak eski dönemden kalan kıdem tazminatı rakamını fona aktarmayı seçebilirler. Ancak, burada aktarılacak tutar gerçek alacağınız olmayacaktır. Mesela, 10 yıldan beridir işverenin yanında çalışıyor ve aylık brütünüzde 2000 lira ise normal alacağınız 20 bin lira olduğu halde fona aktarılacak paranın kaç para olacağına işveren ile siz oturup karar veriyorsunuz. Bu da her zaman için 20 bin liradan az olacaktır. Bu tercih edildiğinde, işveren o tarihe kadar işçi lehine işlemiş (anlaştıkları) kıdem tazminatı rakamını, çalışan adına fondaki hesabına aktarılıyor ve fona aktarılacak prim ödemeleri o tarihten sonra başlıyor.
3) Eski eskidir yeni de yeni: Bu seçenek tercih edilirse, işveren geçmiş haklarınızı fona aktarmıyor ama yeni dönem için fona sizin adınıza belirlenecek oranda kıdem tazminatı primi ödemeye başlıyor. Bunun seçimi de sizin ve işvereninizin anlaşma yapmasına bağlıdır. İlerde işinizi kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde kaybederseniz geçmiş dönem için alacaklarınızı eski sistem üzerinden işverenden alacaksınız, yeni fon döneminin parasını ise şartları oluştuğunda fondan çekeceksiniz. Mesela, bugün için 10 yıllık kıdem tazminatı alacağınız varsa ve 5 yıl sonra işten kıdeminizi alacak şekilde ayrılırsanız, 10 yıllık dönemin kıdem tazminatını işverenden tahsil edeceksiniz, 5 yıllık fon döneminin parasını ise fonun şartları oluştuğundan daha sonra alacaksınız. (Mesela, emekli olunca siz veya vefat edince yakınlarınız)
***İşverenler anlaşma önemli
Bu tercihlerden hangisini yaparsanız yapın, işveren ile işçi aralarında anlaşmak zorundadır. Aynı işyerinde devam edecekseniz burada sizin değil, işverenin yapacağı tercihi sizler seve seve kabul edersiniz.
ALİ TEZEL
YARIN: Kıdem Tazminatı Fonunda gelecek haklarınız nasıl olacak?
alitezel.com
20.09.2011