İntibak Yasası 2000'den önce emekli olan herkesin aylığını artırmıyor
Soru: 1987’de SSK’dan emekli oldum. Takip ettiğim kadarıyla, İntibak Yasası ile emekli aylığında artış olacak. 1987’de benim gibi emekli olanların emekli aylığı ne kadar artacak? 1987’den beri fark ödenecek mi?
İsmail GÜRKAYNAK Cevap: İntibak Yasası ile SSK’dan 2000 yılından önce emekli olanlardan, aynı kazanç tutarı üstünden aynı gün sayısında prim ödeyenlerin emekli aylıkları arasındaki farklılıklar giderilerek, eşitlik sağlanıyor. Bu bağlamda, 2000’den önce emekli olan yaklaşık 2 milyon 730 bin emekliden 1 milyon 905 bininin aylığında artış yapılıyor. Artışlar, 1 Ocak 2013’ten itibaren emekli aylıklarına yansıtılacak. Bu bağlamda emekli aylığınızda artış olacağı kesin değil. 2000’den önce emekli aylıkları gösterge ve katsayıya göre belirlenen bir sistem doğrultusunda belirleniyordu. Emekli aylığında artış olup olmayacağı, bu sisteme göre ödediğiniz prim sayınıza ve üstünden prim ödediğiniz kazanç tutarına bağlı. İntibak Yasası kapsamında emekli aylığınızda artış olsa dahi, toplu para almanız söz konusu olmaz. Çünkü, İntibak Yasası kapsamındaki artışlar, 1 Ocak 2013 itibarıyla emekli aylıklarına yansıtılacak. Emekliler bu tarihten itibaren zamlı aylık alacak.
Prim iadesini değil prim ödemeyi düşünün
Soru: 15 Eylül 1960 doğumluyum. 1983’te SSK’lı oldum. 4400 gün primim var. Toplu olarak geri ödeme yapabilir miyim? ? Gamze DEMİR Cevap: Sigorta başlangıcınız, yaşınız ve prim ödemenize göre; prim iadesini düşünmeniz çok yanlış. Çünkü, iade edilecek prime 1 Ekim 2008’e kadar fark hesaplanmadığından, komik tutarda iade alırsınız. 20 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 40 yaş şartlarına tabisiniz. 600 gün daha prim ödeyerek priminizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 1983’ten sonra doğumunuz varsa ve doğumunuz sonrasındaki iki yıllık sürede 600 gün (20 ay) sigortalı çalışmanız yoksa, 600 gün doğum borçlanması yaparak priminizi 5000 güne tamamlayıp emekli olabilirsiniz. Prim iadesini değil, bir an önce primi tamamlayarak emekli olmayı düşünün.
Mart 2015’te emekli olmanız mümkün
Soru: 1 Mart 1965 doğumluyum. 1 Aralık 1988’de SSK’lı oldum. Askerlik borcumu ödersem ne zaman emekli olabilirim? Mustafa ARI Cevap: Askerlik yaptığınız tarihi ve askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Sorunuzu, sigorta başlangıç tarihinizden önce 18 ay askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik sürenizin 200 gününü borçlanmanız halinde, başlangıcınız 200 gün geri gider; 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. 5375 gün priminiz olması şartıyla, 1 Mart 2015’te emekli olabilirsiniz.
MEMUR EMEKLİSİ KIZ ÇOCUĞU YETİM AYLIĞI ALAMAZ
Soru: Babam memur emeklisiydi, yaklaşık 30 yıl önce vefat etti. Ben memur emeklisiyim, bekar bir kadınım. Babamdan yetim aylığı alabilir miyim? Gonca TOPÇU
Cevap: Memur emeklisi kız çocuğu, memur emeklisi babasından dolayı yetim aylığı alamaz. Emekli Sandığı’ndan emekli olduğunuzdan babanızdan yetim aylığı alamazsınız. SSK veya Bağ-Kur emeklisi olsaydınız, yetim aylığı alabilirdiniz. Çevrenizde bu durumda aylık alanlar olabilir. Bunlar sizi yanıltmasın.
Başlangıç tarihiniz borçlanacağınız yurtdışı çalışma süresi kadar geri gider
Soru: 4 Şubat 1964 doğumluyum. Ocak 1997’de Bağ-Kur’lu oldum. 9 yıl 29 gün prim ödedim. Askerlik borçlanmasıyla birlikte 5360 gün primim var. 1993’ten 1997’ye kadar Polonya’da çalıştım. Ancak Polonya ile aramızda sosyal güvenlik anlaşması olmadığından o günleri tekrar ödeyerek sigortamı 1993’e çekebilir miyim? Bana ne gibi faydası olur? Rıfat SANCAK Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önceki 4 yıllık yurtdışı çalışma sürenizi borçlanmanız halinde, başlangıcınız 4 yıl geri gider ve 25 yıl sigorta, 5675 gün prim ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmayla prim şartını sağlayacağınızdan, 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız Ocak 2018’de emekli olabilirsiniz.
SSK süreleriniz emekliliğe esas derece ve kademenizi yükseltir
Soru: Yıllarca SSK’lı olarak çalıştım. 5660 gün primim var. 3 yıl önce kadro aldım ve şimdi Emekli Sandığı’na bağlı olarak çalışıyorum. Hizmet birleştirmesi kadro ve emekli dereceme yansır mı? K.Gül KÜÇÜK
Cevap: SSK’ya ödediğiniz 5660 gün primin tamamı, emekliliğe esas derece ve kademenizde değerlendirilerek, intibakınız yapılır. Memuriyete başladığınızda SSK prim ödemelerinizi kuruma bildirmemişseniz, hizmet sürenizin emekliliğe esas derece ve kademeye yapılan intibakınız sonucu, kesenek farkı borcu çıkarılır. Gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir. Ayrıca, sigorta süreleriniz mesleğinizle ilgiliyse, prim sayınız 657 sayılı Yasa’nın 36/C maddesince kazanılmış hak aylığına esas derece ve kademenizde dörtte üçü veya üçte ikisi oranında değerlendirilir.
İşçinin haberi olmadan girdi-çıktı yapmak işvereni kıdem tazminatından kurtarmaz
Soru: 16 Ocak 2010’dan bu yana aynı şirkette çalışıyorum. 31 Ağustos’ta işten çıktı, 1 Eylül’de işe girdi gibi bir işlem yapılmış. Askere gitmek için Temmuz sonunda işten ayrılacağım. Alacağım tazminat, bugüne kadarki çalışmamdan mı, yoksa Eylül’den bu yana çalışmamdan mı hesaplanacak? Rasim ÇELİK
Cevap: İşveren belli ki, kıdem tazminatı ödememek için girdi-çıktı yapmış. Ancak, sorunuzdan bu işlemlerden haberinizin olmadığı anlaşılıyor. İşlem gıyabınızda yapılmış. Yani gerçek olmayan bir işlem. İşvereninizin askere giderken tüm çalışma süreniz üstünden kıdem tazminatını hesaplaması ve ödemesi gerekir. Ancak girdi-çıktı yaptığına göre; kıdem tazminatı ödeme niyeti yok. Kıdem tazminatınızı ödemezse, dava açmanız halinde, çalışma sürenizin tamamı üstünden kıdem tazminatı alabilirsiniz. Çünkü, yargı sizin gibi girdi-çıktı yapılarak çalıştırılanları, zincirleme çalışma kabul ederek, tüm çalışma sürelerinin belirsiz süreli çalışma olarak dikkate alınıp, kıdem tazminatı ödenmesi yönünde kararlar vermektedir.
http://www.posta.com.tr/ekonomi/YazarHaberDetay/Intibak_Yasasi_2000_den_once_emekli_olan_herkesin_ayligini_artirmiyor.htm?ArticleID=117367
