Bağımsız denetçisini ikna edemeyen şirketlerin işi zor / Ahmet Yavuz

 

Bağımsız denetçisini ikna edemeyen şirketlerin işi zor .

Geçtiğimiz ay Yeni Türk Ticaret Kanunu ile ilgili bilgi vermiş ve kanunun en önemli yeniliklerinden birisinin; şirketler nezdinde yapılması zorunlu tutulan bağımsız denetim olduğunu söylemiştim.  . Kanunda getirilen bağımsız denetim ile ilgili alt düzenlemeleri Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu hazırlayacaktı. Ancak bu düzenlemeler henüz yayınlanmış değil. Zaten şimdiye kadar bunların yayınlanması da mümkün değildi. Çünkü daha önce de belirttiğim üzere bu düzenlemeleri yapacak kurumun kuruluş kanununda (660 sayılı KHK) bu yönde bir yetki verilmemişti. Geçtiğimiz haftalarda yayımlanan kanunla KHK'da değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerden birisi de yetki maddesi ile ilgiliydi. Yapılan ilave ile kurumun bağımsız denetimin kapsamını ve içeriğini belirlemeye yetkili olduğu ifade edildi. Gerekli yetki verildiğine göre kurumdan konu ile ilgili alt düzenlemeleri yayımlamasını bekleyebiliriz. Genel kural olarak denetimi; denetim kuruluşları yapar. İstisnası ise orta ve küçük ölçekli anonim şirketler, bir veya birden fazla yeminli mali müşaviri veya serbest muhasebeci malî müşaviri denetçi olarak seçebilecektir. Bağımsız denetçi unvanını almak için sınav yapılması bekleniyor. Kanun, bağımsız denetçilere çok geniş yetkiler vermiş. Bağımsız denetçisini ikna edemeyen kurumların hayatlarını idame ettirmeleri çok zor. Bunca yetkiyi alan meslek mensuplarının sorumlulukları da ağır. Bağımsız denetçiler kanuni görevlerinin yerine getirilmesinde kusurlu hareket ettikleri takdirde, hem şirkete hem de pay sahipleri ile şirket alacaklılarına karşı verdikleri zarar dolayısıyla sorumlu tutulacak. Aynı şekilde denetçiler faaliyetleri sırasında öğrendikleri, denetleme ile ilgili olan iş ve işletme sırlarını izinsiz olarak kullanamazlar. Kasten veya ihmal ile yükümlerini ihlal edenler şirkete ve zarar verdikleri takdirde bağlı şirketlere karşı sorumlu tutulabilecek. Bağımsız denetimde en önemli husus, yaşanan iktisadi ve mali olayların gerçek durumu birebir doğru olarak yansıtmasıdır. Bu yönüyle bağımsız denetim; muhasebe denetimi ve vergi denetiminden farklılık gösterir. Denetçi, bu görevden ancak mahkeme kararıyla alınabilir. Şirketler bağımsız denetime hazır olmak için ne yapmalı? Bağımsız denetime hazır olmak ve kanunun getirdiği sıkıntılarla karşı karşıya kalmamak için şirket sahiplerinin sadece mal alım satımı ile ilgilenmemesi, muhasebe ve finansman ile ilgili olarak da asgari düzeyde bilgi sahibi olması gerekir. Buna ilave olarak da mümkün olduğunca şirket içerisinde bulunan bazı elemanların ön denetimi yapması sağlanmalı. Böylece bağımsız dış denetçilerin işleri daha kolaylaşmış ve yaşanması muhtemel sürtüşmeler asgari seviyeye çekilmiş olur. İki denetim hemen hemen aynı konularla ilgili yapılacağından maliyetler katlanmayacaktır. Şirket sahiplerinin bilmesi ve çalışanlarına da öğretmesi gereken en önemli hususlardan birisi, bağımsız denetçilere gerekli olan tüm bilgilerin eksiksiz, doğru ve zamanında verilmesi gerektiğidir. Şirketler birlikte çalışacakları denetim firmasını seçtikten sonra denetçi ile görüşmeler yaparak denetimin türü, amacı, kapsamı, süresi konusunda sözleşme yapmalıdır. İleride çıkabilecek sorunları önleyici bir rol oynaması bakımından sözleşmelerin hazırlanması bağımsız dış denetime hazırlık faaliyetleri arasında mutlaka yer almalıdır.   SGK, meslek kodları uygulamasıyla kayıt dışı istihdamı azaltacak Kayıt dışı istihdamla mücadele çerçevesinde yeni bazı uygulamalar başlatan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), bu çerçevede devrim niteliğinde bir adım atmaya hazırlanıyor. Herkesin primini alt sınırdan bildirmesinin önüne geçmek için meslek ve hiyerarşiye uygun bildirim yapılması amaçlanıyor. Bu çerçevede İşkur sınıflandırmasının esas alınması, aylık bildirge formatının uyarlanması ve bildirimlerin düzenli takip edilmesi stratejileri takip edilecek. Bu doğrultuda örneğin bir kereste fabrikasında hem hızar işçisi hem de ağaç işleri endüstri mühendisi asgari ücret üzerinden bildiriliyorsa, bu işletme denetim kapsamına alınacak. Maalesef ülkemizde işçiler yüksek maaş alsa bile düşük ücret üzerinden prim ödeniyor. Hatta genel müdürlerin bile asgari ücret üzerinden prim ödediğine şahit oluyoruz. İşçilerin gerçekte aldıkları maaş üzerinden prim yatırılmayınca kıdem tazminatının hesaplanmasında ve emeklilik maaşının belirlenmesinde düşük tutarlar ortaya çıkıyor. Bu konu Türkiye'nin acı bir gerçeği. Konuya işverenin yanında işçilerin de duyarlı olması, idari ve hukuki olarak haklarını aramaları gerekiyor. SGK'nın getirmeyi düşündüğü meslek kodları uygulaması bu sıkıntıları bir nebze azaltacak. Bu çalışma ile her meslek grubunun bildirmesi gereken sigorta primine esas kazanç belirlenerek buna göre prim ödenmesi sağlanacak.   Ahmet Yavuz http://www.zaman.com.tr/yazar.do?yazino=1294751&title=bagimsiz-denetcisini-ikna-edemeyen-sirketlerin-isi-zor