İşçilikten 399 Sayılı KHK’ye Tabi Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçiş Yapan Personelin Sorunu
Soru: 1998’den bu yana Çay-Kur’da işçi olarak çalışmaktayım. Yaklaşık 4 bin gün SSK hizmetim ve daha önceden 8 yıl 4 ay Bağ-Kur’luluğum ile 1993-1994 yıllarında 3 ay da vekil öğretmenliğim var. Yani üç sosyal güvenlik kurumunda da kaydım var. Ancak bizim kuruma özel çıkan memurluğa geçiş kararnamesinde 2008’de çıkan sosyal güvenlik yasasına göre memurluğa geçerken hiç bir özlük hakkımız günler, kıdem tazminatı hiç birini alamadığımız söyleniyor. Yeni memur gibi atanacağımız söyleniyor. Ama daha sonra 5510 sayılı kanuna göre kanun tarihinden önce memurluk hizmetiniz varsa tüm hakları ile intibak edebiliyormuşuz. 1993 kayıtlı vekil öğretmenliğim var. Bu durumda benim ve benim gibi olanların durumu ne olur? Mehmet Kaptan ERBAŞ
Cevap: Kurumunuza özel ve sadece azami 267 kişi için çıkartılan 2011/1852 sayılı KHK gereği talep ederseniz 399 sayılı KHK’ye göre çalışan sözleşmeli personel statüsüne intibak ettirileceksiniz. 399 sayılı KHK’ye tabi çalışan sözleşmeli personel emeklilik açısından Emekli Sandığı’na yeni adıyla 4/c sigortalılığına tabi bulunuyor. 5510 sayılı Kanuna göre Ekim 2008’den sonra ilk defa memur veya 399’lu statüye geçenler yeni 4/c sigortalısı olarak emeklilik şartları bakımından 5510 sayılı Kanuna tabi olacaklar. Fakat 657/4/B’li sözleşmeli personelin 632 sayılı KHK çerçevesinde memuriyete dönüştürülmesinde SGK genelgesiyle bu personel hakkında 5434 sayılı Kanunun emeklilik şartlarının uygulanacağını belirterek bu kısım çalışanların bu hakkını teslim etti.
Kaldı ki siz zaten üç aylık Emekli Sandığı iştirakçiliğiniz nedeniyle emeklilik şartları açısından 5434 sayılı Kanuna tabi olma hakkına sahipsiniz. İkisi arasında hem bağlanacak aylık hem emeklilik tarihi hem de ikramiye hakkı bakımından farklılıklar var. Siz bu bakımlardan olumsuz etkilenmeyeceksiniz, ancak bu konuda sizin de etkileneceğiniz bir genel bir sorun daha var. Çalışırken maaşınızı personel kanunlarına göre değil Yönetim Kurulunuzca belirlenecek ücrete göre alacağınızdan maaşınız derece ve kademeden etkilenmez.
Ancak emekli maaşınızın önemli bir kısmı olan ek göstergeniz kazanılmış hak aylığınıza göre tespit edilecek, bu durumda da idari görevlerde çalışan bir işçi iken geçiş yaptığınızdan bugüne kadar olan hizmetlerinizi kazanılmış hak aylığınızda değerlendiremeyecek, emekli aylığı bakımından geriye düşebileceksiniz. İntibakınız emekliliğe esas dereceniz bakımından yapılır, kazanılmış hak aylığınız bakımından yapılmaz. Çalışırken hissetmeseniz de emekli aylığınız SSK’dan bir kamu işçisi olarak bağlanacak aylığınıza oranla düşük kaldığında bu olumsuz gerçeğin farkına o zaman varırsınız. 20 yıla yaklaşan hizmet süreniz ise Emekli Sandığı iştirakçiliğinden emeklilik hakkı için gereken asgari 25 yıllık hizmetinize birebir sayılacaktır. Geçiş yaparsanız 3,5 yıl dolmadan ayrılmanız halinde SSK’lılıktan emekli olursunuz.
Emekli Sandığı’ndan emeklilikte 5434 sayılı Kanunun geçici 205 inci maddesine göre hesaplama yapılmakta olduğundan, bu maddenin yürürlük tarihi olan 23.05.2002 (Bu tarihi izleyen aybaşına yani 14.06.2002) tarihine kadar olan hizmetler esas alınarak emeklilik yaşı saptanmaktadır. SSK’lılıktan emekli olursanız da emeklilik yaşınız SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı veya özel banka sandığı kapsamında olsun ilk defa sosyal güvenlik kapsamına girdiğiniz tarihe göre tespit edilir.
Soru: 01.01.1959 doğumlu ve 07.06.1978 SSK girişli babamın 1997'ye kadar 598 SSK günü var. 1998 den sonra çitçilik yapmaya başlayan babamın o tarihten bugüne de 5 bin 150 gün Tarım Bağ-Kur günü var. Üç yıllık Suudi Arabistan'daki işçiliğini ve askerliğini borçlanmadık. Bana 58 yaşını beklemesi lazım diyorlar.
1- Bundan sonra çiftçi Bağ-Kur primi ödemeli miyiz?
2-Şu an 52 yaşında babam en kısa sürede ne zaman ve nasıl emekli edebiliriz? Cafer ŞAMDA
Cevap: Babanızın Tarım Bağ-Kur sigortalılığını kapatarak artık prim ödemeseniz bile 58 yaşını dolduracağı 01.01.2017'de yaştan emekli olacağı doğrudur. Normal emekli olması için üç yıllık yurtdışı borçlanması ve 20 aylık askerliğinden başka 3 yıl 4 ay kadar daha prim ödemeye devam etmeniz lazım. Bu şekilde 2014 yılı sonunda emekli olabilir. Bağ-Kur kaydını kapatıp bundan sonra en az bin 260 gün SSK'lı olarak bilfiil çalışırsa bu sürenin sonunda da SSK'lılıktan emekli olabilir.
Şevket TEZEL (sevtezel@hotmail.com)
kaynak : http://www.alitezel.com/tezel/index.php?sid=yazi&id=4782
