Son Yedi Yıl İçindeki İsteğe Bağlı Sigortalılık Süreleriyle İlgili Yargı Son Sözü Söyledi
26.08.2010 tarihli köşe yazımızda Yargıtay 21 HD.'nin 2009/2765 E. 2010/587 K. ve 2007/23655 E., 2008/15053 K. sayılı içtihatlarıyla hizmet birleştirmede hangi kurumdan emekli olunacağı bakımından farklı görüşünü değerlendirmiştik. Söz konusu Daire 2829 sayılı Hizmet Birleştirme Kanununda geçen “Birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden, ilgililere; son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır” ifadesindeki fiili hizmet süresi kavramının isteğe bağlı sigortalılığı kapsamadığından hareketle isteğe bağlı sigortalılıkta geçen sürelerin aylık bağlamaya esas süreye sayılacağını fakat hangi kurumdan emekli olunacağını belirleyen son yedi yıl kuralında dikkate alınamayacağına hükmediyordu.
O yazımızda “Kanunun esasında fiili hizmet süresi olmayan süreler itibari süreler olarak, yani “Güne sayılmayıp sigortalılık süresine sayılan ve prim karşılığı olmayan süreler olarak” kabul edilmelidir. Kararda fiili hizmet kavramının sözcük anlamı yerine terminolojik anlamına dayanılması gerektiğini, bu anlamda fiili hizmet sürelerinin karşıtının isteğe bağlı sigortalılık süreleri olarak kabûlünün isabetli olmadığını düşünüyoruz. Bu durumda kimine göre uygun sonuç doğurabilecek bu içtihadın yaygın kural haline getirilmesi durumunda binlerce sigortalının emeklilik hesabının bozularak bu alanda bir kargaşa doğacağı da apaçık meydandadır” demiştik.
Hakikaten de Bağ-Kur emekliliğine göre daha uygun emeklilik şartları sunan SSK sigortalılığından emekli olmak amacıyla son yedi yılda 01.10.2008’den önce uygulanmış olan isteğe bağlı SSK primi ödeyerek emekliliğini planlayan binlerce emekli adayı vardı.
İşte bu konuda son sözü - bize paralel biçimde - Yargıtay Hukuk Genel Kurulu söyledi. Yüksek Mahkeme 2012/21-211 Esas ve 2012/269 Karar sayılı ve 2012/21-17 Esas ve 2012/230 Karar sayılı kararlarında özet olarak “Tespit ve alacak davası 2829 Sayılı Kanun gereğince birleştirilen hizmetleri üzerinden son 7 yıllık hizmetine göre 506 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespiti ile ödenmesi gereken aylıkların faizi ile tahsili istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın çözümü yönünden isteğe bağlı sigortalılığın amacının da açıklığa kavuşturulmasında zorunluluk bulunmaktadır. İsteğe bağlı olarak primi ödenmiş süreleri, hizmet süresi olarak kabul etmeye engel bir yasa hükmü bulunmamaktadır. Sosyal sigortaların belirgin özelliği, zorunlu oluşu ve sigortalı olma hak ve yükümlülüğünden vazgeçilememesidir. Sigortalılığın zorunlu oluşuna 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun getirdiği istisnalardan birisi “isteğe bağlı” sigortalılıktır. Fiili hizmet süresinin karşıtı, asla isteğe bağlı sigortalılık süresi değildir. İsteğe bağlı sigortalılık süresi, zorunlu sigortalılığın karşıtıdır. T.C. Emekli Sandığı Kanununa tabi olarak geçen fiili hizmet zammının (Gerçekte fiili bir hizmet süresi olmadığı halde) fiili hizmet süresinden sayılması ve itibari hizmet kavramına dâhil olmaması ile primi ödenen süre olması sebebiyle 2829 Sayılı Kanun’a göre hizmet birleştirilmesinde dikkate alınacağı kabul edilmiştir. Yerel mahkemenin 506 Sayılı Kanuna tabi ve primi ödenmiş isteğe bağlı sigortalılık süresinin son yedi yıllık fiili hizmet süresinin hesabında dikkate alınması gerektiğine dair kabulü ve bu kararda direnmesi yerindedir” şeklindeki kararıyla son noktayı koymuştur.
Böylelikle hangi sigortalılıktan emekli olunacağının tespitinde esas alınan son yedi yıldaki hizmetlerin içinde isteğe bağlı sigortalılık sürelerinin olmaması yönündeki bizce hatalı içtihadın bertaraf edilmesi doğru ve olumlu olmuştur.
Soru: 1,5 yıl önce sizden de görüş alarak engelli hakkıyla SSK sigortalılığından emekli olmuştum. Sonra ise SSK emekli maşımı kestirip kamuda memur olarak işe başladım. Şimdi istifa edersem emekli maşımı tekrar nereye nasıl bağlatırım? Tekrar vergi indirim raporu almak zorunda mıyım? M.KIYICI
Cevap: 3,5 yıl memuriyet yapmadan istifa edip yeniden emekli olmak isterseniz SGK'ya başvuracaksınız. Yeniden vergi indirim raporu almanıza gerek yok. Ama 3,5 yıl memuriyete devam eder de öyle emekli olursanız Emekli Sandığı iştirakçiliğinden en az 15 yıl hizmet süresi ile emekli olursunuz. Emekli Sandığı'ndan emekli olmak içinise görev yaptığınız kuruma başvurmanız gerekecektir.
Şevket TEZEL
http://www.alitezel.com/index.php?sid=yazi&id=5877